Opublikowanie nowego obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w sprawie dochodu rozporządzalnego pozwala gminom na ustalenie wyższych stawek opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 28 listopada 2013 r. (sygn. K 17/12), orzekł że art. 6k ust. 1 i 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w zakresie, w jakim nie przewidywał maksymalnej wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, jest niezgodny z art. 84 i art. 217 Konstytucji RP.
W konsekwencji tego orzeczenia dokonano nowelizacji art. 6k poprzez dodanie do niego ust. 2a, zgodnie z którym rada gminy ustala stawki opłat w wysokości nie wyższej niż maksymalne stawki opłat, które za odpady komunalne zbierane i odbierane w sposób selektywny wynoszą za miesiąc:
Dodatkowo na skutek nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 19 lipca 20219 roku dodano do art. 6k ust. 2a punkt 5 dotyczący metody, o której mowa w art. 6j ust. 3 (ilość pojemników lub worków odbieranych od właściciela nieruchomości niezamieszkanej objętej zorganizowanym przez gminę systemem odbioru odpadów komunalnych). Zgodnie z nowym przepisem maksymalna stawka wynosi opłaty 3,2% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzanego na 1 osobę ogółem za pojemnik o pojemności 1100 litrów lub 1% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem za worek o pojemności 120 litrów, przeznaczone do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości; za pojemniki lub worki o mniejszej lub większej pojemności stawki opłat ustala się w wysokości proporcjonalnej do ich pojemności.
Dodatkowo postanowiono, że w przypadku nieruchomości, na której znajduje się domek letniskowy, lub innej nieruchomości wykorzystywanej na cele rekreacyjno-wypoczynkowe, rada gminy uchwala ryczałtową stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi nie wyższą niż 10% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzanego na 1 osobę ogółem - za rok od nieruchomości, na której znajduje się domek letniskowy, lub od innej nieruchomości wykorzystywanej na cele rekreacyjno-wypoczynkowe.
Dla ustalenia maksymalnych stawek opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi kluczowe znaczenie ma zatem ustalenie przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem za rok poprzedni. Jest ono ogłaszane przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" w pierwszym kwartale każdego roku.
Ostatnie obwieszczenie w tym zakresie zostało opublikowane w Monitorze Polskim z dnia 31 marca 2020 roku pod pozycją 330. Ogłoszono w nim przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na 1 osobę ogółem za rok poprzedni w wysokości 1819 zł. Dochód ten jest o 126 zł wyższy niż przed rokiem (wcześniejszy dochód rozporządzalny – 1693 zł).
Mając powyższe na uwadze w oparciu o nowe obwieszczenie Prezesa GUS opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi nie mogą być wyższe niż:
|
Maksymalna opłata podstawowa |
Maksymalna opłata podwyższona |
Metoda od mieszkańca |
36,38 zł |
145,52 zł |
Metoda od ilości zużytej wody |
12,73 zł |
50,92 zł |
Metoda od powierzchni lokalu |
1,46 zł |
5,82 zł |
Metoda |
101,86 zł |
407,46 zł |
Opłata za pojemnik 1100l |
58,21 zł |
232,83 zł |
Opłata za worek 120l |
18,19 zł |
72,76 zł |
Opłata od nieruchomości letniskowej |
181,90 zł |
727,60 zł |
Jednocześnie podkreślić należy, że stawki opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi w konkretnych gminach – które nie mogą być wyższe od powyższych – mają być ustalone na podstawie szczegółowych analiz. Należy w pełni podzielić stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku wyrażone w wyroku z dnia 6 listopada 2013 roku (sygn. I SA/Bk 127/13), zgodnie z którym „rada gminy podejmując uchwałę w przedmiocie stawek opłaty za gospodarowanie odpadami jest zobowiązana do dokonania rzetelnej i wnikliwej kalkulacji wysokości stawki, tak aby pobierane opłaty pokrywały rzeczywiste koszty związane z funkcjonowaniem systemu zagospodarowania odpadami na terenie gminy. Prawidłowo skalkulowana opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi powinna z jednej strony zapewniać sprawne funkcjonowanie systemu odbioru odpadów na terenie gminy, z drugiej zaś nie powinna stanowić źródła dodatkowych zysków gminy. Rzetelna kalkulacja wysokości opłat powinna w szczególności uwzględniać liczbę mieszkańców gminy, ilość wytwarzanych na terenie gminy odpadów komunalnych oraz koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami, na który składają się koszty odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych oraz obsługi administracyjnej tego systemu”.
Stawki opłat mają być zatem wynikiem analizy uwzględniającej koszty systemu gospodarowania odpadami komunalnymi w danej gminie, przy czym nie mogą być wyższe od stawek maksymalnych.
Autor artykułu
Partner, prawnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego, w szczególności prawa samorządowego
24.03.2023
15.03.2023
10.03.2023