Jednostki samorządu terytorialnego w deklaracji VAT za styczeń zobowiązane są dokonać tzw. rocznej korekty podatku naliczonego. Korekta dotyczyć może zarówno odliczonego w 2018 r. podatku naliczonego związanego z wydatkami bieżącymi, jak i rocznego rozliczenia korekty wieloletniej od nabytych lub wytworzonych budynków (budowli) oraz niektórych środków trwałych.

W praktyce samorządowej korekta roczna jest najczęściej wykonywana przez jednostki organizacyjne w sporządzanych cząstkowych deklaracjach VAT. Obowiązek korekty wystąpi w tych przypadkach, gdy poniesione wydatki i związany z nimi podatek naliczony mają związek z działalnością opodatkowaną VAT oraz:

1. działalnością niepodlegającą VAT – wówczas korekta będzie dokonywana przy zastosowaniu prewspółczynnika (sposobu określenia proporcji, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT),
2. działalnością zwolnioną przedmiotowo z VAT – wówczas korekta będzie dokonywana przy zastosowaniu współczynnika (proporcji sprzedaży, o której mowa w art. 90 ustawy o VAT),
3. działalnością niepodlegającą VAT i jednocześnie działalnością zwolnioną przedmiotowo z VAT – w takiej sytuacji korekta będzie dokonywana przy zastosowaniu zarówno prewspółczynnika, jak i współczynnika.

W celu dokonania korekty rocznej należy przede wszystkim:

1. rozstrzygnąć, których wydatków będzie ona dotyczyć;
2. ustalić kiedy i jakie inwestycje (nieruchomości) realizowała jednostka i czy wobec tych inwestycji zachodzi obowiązek dokonania korekty,
3. ustalić kiedy i jakie środki trwałe (ruchomości) nabywała jednostka i czy wobec nich zachodzi obowiązek korekty,
4. określić czy korekta będzie dokonywana wyłącznie przy zastosowaniu prewspółczynnika albo współczynnika, czy też przy jednoczesnym zastosowaniu tych dwóch metod,
5. zastanowić się nad metodą obliczenia prewspółczynnika – metoda oparta na rozporządzeniu Ministra Finansów, czy też metoda indywidualnie opracowana przez JST?
6. dokonać obliczenia nowego współczynnika i prewspółczynnika.

Należy pamiętać, że korekta roczna to nie tylko przykry obowiązek, ale również – w wielu przypadkach – szansa na zyski w wyniku zwiększenia odliczenia VAT. Przy tej okazji samorządy mogą bowiem sprawdzić czy w związku z korzystnym wyrokiem TSUE z dnia 25 lipca 2018 r. (sprawa dotycząca Gminy Ryjowo, sygn. C-140/17) nie zaistniała po ich stronie szansa na rozliczenie nieodliczonego dotychczas podatku.