Samorządy bardzo często zawierają umowy dzierżawy tzw. nieruchomości rolniczych, do których stosują zwolnienie przedmiotowe z opodatkowania VAT. Należy jednak pamiętać, że zwolnienie dotyczy wyłącznie dzierżawy gruntów i nie obejmuje przypadków oddania do używania budynków i budowli o przeznaczeniu rolniczym.

Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień zwalnia się od podatku dzierżawę gruntów przeznaczonych na cele rolnicze. Z powyższego przepisu wynika zatem jednoznacznie, że zwolnienie dotyczy wyłącznie dzierżawy gruntów, a więc nie obejmuje swoim zakresem przypadków, gdy dochodzi do dzierżawy budynków, budowli lub gospodarstwa rolnego.

Zgodnie z wydawanymi interpretacjami podatkowymi omawiane zwolnienie można zastosować, gdy:

1. Grunt jest przeznaczony na cele rolnicze - gruntem przeznaczonym na cele rolnicze jest grunt, który wydzierżawiający przekazuje na cele „działalności rolniczej” zdefiniowanej w art. 2 pkt 15 ustawy o VAT.

2. Grunt jest faktycznie przeznaczony i wykorzystywany przez dzierżawcę na cele rolnicze.

3. Przedmiot dzierżawy obejmuje grunt – przepisy nie przewidują stawki obniżonej lub zwolnienia od podatku dla korzystania z budynków i budowli z uwagi na ich rolnicze przeznaczenie. Oznacz to zatem, że dzierżawa gruntów zabudowanych budynkami lub budowlami powinna podlegać opodatkowaniu 23% stawką VAT.

Ponadto – pomimo że nie wynika to wprost z przytoczonego wyżej przepisu – w niektórych interpretacjach podatkowych wskazuje się, że możliwość skorzystania ze zwolnienia jest warunkowana zawarciem umowy dzierżawy, która w swojej treści zawiera m.in. postanowienia, z których w sposób niebudzący wątpliwości wynika, że dzierżawiony grunt jest przeznaczony wyłącznie na cele rolnicze.

Jak już wskazano, jednostki samorządu bardzo często zawierają umowy dotyczące szeroko rozumianych nieruchomości rolnych. Stosowanie zwolnienia z opodatkowania jest w tych przypadkach dość powszechne. W świetle przedstawionych wyjaśnień warto jednak zweryfikować czy stosowane dotychczas zasady opodatkowania – w szczególności w kontekście sposobu wykorzystywania przedmiotu dzierżaw – są prawidłowe.