Jednym z nowszych zadań wykonywanych przez organy samorządu terytorialnego są zadania w zakresie wynikającym z dokonanej w lipcu ubiegłego roku zmiany Ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw[1].

Od stycznia br. samorządy mają obowiązek wypłacania tzw. dodatku energetycznego na rzecz odbiorców wrażliwych. Definicja odbiorcy wrażliwego wyrażona została w słowniczku tj. w art. 3 Ustawy Prawo energetyczne w pkt 13c[2]. Stosownie do tej definicji odbiorca wrażliwy to osoba, której przyznano dodatek mieszkaniowy w rozumieniu art. 2 ust. 1 Ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych, jednocześnie będący stroną umowy kompleksowej lub umowy sprzedaży energii elektrycznej zawartej z przedsiębiorstwem energetycznym, który zamieszkuje w miejscu dostarczania energii elektrycznej.

Najwyraźniej brak pomysłu na zapewnienie źródeł finansowania przez gminy dodatku energetycznego sprawił, że zadanie w tym zakresie zostało zakwalifikowane jako zadanie zlecone. Przepisy o wypłacaniu dodatku energetycznego dla odbiorcy wrażliwego stosownie do art. 28 Ustawy nowelizującej wskazują, że dodatek energetyczny przysługuje od dnia 1 stycznia 2014 roku.                     

Przyznanie dodatku następuje aktem (decyzją) o charakterze deklaratoryjnym. Oznacza to, że podmiot, który spełnia kryteria dla odbiorcy wrażliwego ma roszczenie o przyznanie dodatku energetycznego. Organ wykonawczy gminy, stwierdzając, że wniosek pochodzi od uprawnionego ma obowiązek przyznania dodatku za okres  przypadający od dnia złożenia wniosku. Sprawą nieuregulowaną wprost jest termin końcowy okresu, na jaki dodatek energetyczny jest przyznawany. Z uwagi na fakt, że dodatek przyznawany jest osobie otrzymującej już dodatek mieszkaniowy, który przyznawany jest na okres 6 miesięcy, stwierdzić należy, że dodatek energetyczny nie może być przyznany na okres wykraczający poza czas, na jaki przyznano dodatek mieszkaniowy.

Powiązanie uprawnienia do dodatku energetycznego ze statusem osoby, która już jest beneficjentem dodatku mieszkaniowego oznacza, że z chwilą upływu okresu, na jaki przyznano dodatek mieszkaniowy traci się status odbiorcy wrażliwego. Z chwilą upływu okresu, na jaki przyznano dodatek mieszkaniowy, skuteczne ubieganie się o dodatek energetyczny uzależnione jest od uprzedniego wystąpienia z kolejnym wnioskiem o przyznanie dodatku mieszkaniowego oraz uzyskanie pozytywnej decyzji w tym przedmiocie. Celem zapewnienia ciągłości świadczenia, tak tytułem dodatku mieszkaniowego, jak i dodatku energetycznego, celowe jest informowanie w decyzji o przyznaniu dodatku o możliwości wystąpienia z kolejnym wnioskiem (w elemencie decyzji określanym jako pouczenie) przy założeniu, że osoba ta spełnia kryteria dla jego uzyskania.

Uzasadnione byłoby również przyjmowanie wniosków o przyznanie dodatku energetycznego jeszcze przed uzyskaniem decyzji o przyznaniu dodatku mieszkaniowego. Zważywszy, że ten sam organ właściwy jest do przyznania dodatku mieszkaniowego jak i dodatku energetycznego, fakt wydania decyzji o przyznaniu dodatku mieszkaniowego jest organowi właściwemu do przyznania dodatku energetycznego z urzędu znany. Nie ma zatem podstaw, aby wzywać wnioskodawcę do wykazania faktu przyznania mu dodatku mieszkaniowego. Taki tryb działania zapewnia osobom uprawnionym ciągłość wsparcia finansowego przysługującego im na podstawie Ustawy.

Decyzje w przedmiocie przyznania dodatku energetycznego na mocy art. 130 § 4 k.p.a. podlegają natychmiastowemu wykonaniu (przed upływem terminu do wniesienia odwołania) jako zgodne z żądaniem (wnioskiem) uprawnionego. Zupełnie wyjątkowo zatem decyzje o przyznaniu dodatku energetycznego nie będą wykonalne z chwilą ich wydania. Dojdzie do tego np. w sytuacji, gdy organ ustali inną niż wskazana we wniosku liczba osób składających się na gospodarstwo domowe, gdyż w takim wypadku decyzja nie będzie zgodna z treścią złożonego wniosku.

Uzasadnione wydaje się również postępowanie polegające na tym, iż organy z urzędu wszczynać będą  postępowanie w przedmiocie przyznania dodatku energetycznego w każdej sytuacji, w której przyznają dodatek mieszkaniowy, jednocześnie wzywając uprawnionego do przedłożenia stosownych dokumentów niezbędnych do wydania decyzji w przedmiocie przyznania dodatku energetycznego. Wymagałoby to oczywiście jednoczesnego poinformowania uprawnionego o tym, iż może nie wyrazić zgody na kontynuowanie postępowania w tym przedmiocie. W przypadku braku zgody na kontynuowanie postępowania musiałoby nastąpić jego umorzenie jako bezprzedmiotowego.