Naczelny Sąd Administracyjny po raz kolejny postanowił zadać Trybunałowi Sprawiedliwości UE pytanie prejudycjalne w sprawie gminy chcącej odliczyć VAT (I FSK 972/15).
Tym razem sprawa dotyczy gminy, która chciała uzyskać interpretację podatkową w zakresie prawa oraz trybu odliczenia podatku naliczonego związanego z inwestycją świetlicy wiejskiej. Co ciekawe stan faktyczny sprawy jest w zasadzie analogiczny w stosunku do tego, w którym uchwałę wydać ma powiększony skład NSA (pisaliśmy o tym: „VAT-owskiej huśtawki ciąg dalszy”). Oznacza to, że wątpliwości co do charakteru, w jakim występuje gmina realizując inwestycję służącą do wykonywania zadań własnych, mają złożony. W drugiej już sprawie NSA podkreśla, że ocena działania w charakterze podatnika VAT na etapie realizacji inwestycji jest kwestią pierwotną, której rozstrzygnięcie przesądzać będzie, czy gminie w momencie późniejszego wystąpienia sprzedaży opodatkowanej przysługiwać będzie prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami poniesionymi na tę inwestycję.
Wobec istotnych wątpliwości NSA zadał TSUE trzy pytania prejudycjalne o następującej treści:
1. Czy w świetle przepisów Dyrektywy VAT oraz zasady neutralności gminie przysługiwać będzie prawo do odliczenia (poprzez dokonanie korekty) podatku naliczonego związanego z jej wydatkami inwestycyjnymi w sytuacji, gdy:
2. Czy dla odpowiedzi na pytanie, o którym mowa w pkt 1, istotne jest to, że w momencie wytworzenia lub nabycia dobra inwestycyjnego zamiar wykorzystania w przyszłości tego dobra przez gminę do wykonywania czynności opodatkowanych nie był wyraźnie wskazany?
3. Czy dla odpowiedzi na pytanie, o którym mowa w pkt 1, istotne jest to, że dobro inwestycyjne będzie wykorzystywane zarówno do wykonywania czynności opodatkowanych, jak i niepodlegających opodatkowaniu (w ramach realizacji zadań organu władzy publicznej) i nie ma możliwości obiektywnego przypisania konkretnych wydatków inwestycyjnych do jednej z wyżej wymienionych grup czynności?
Oceniając możliwe do wystąpienia skutki wynikające z zadanych pytań, wskazać trzeba przede wszystkim, że ze względu na doniosłość analizowanej sprawy wszystkie samorządowe sprawy dotyczące analogicznych stanów faktycznych będą w trybie odpowiednich przepisów zawieszane, aż do momentu wydania rozstrzygnięcia przez TSUE. To samo tyczy się wspomnianej sprawy, w której uchwałę wydać ma powiększony skład NSA. Uwzględniając tryb procedowania przed TSUE rozstrzygnięcia spodziewać możemy się za ok 2 lata, oznacza to, że samorządy po „centralizacyjnej rewolucji” nadal nie mogą być pewne co do swojego statusu w VAT. Ewentualna, kolejna już rewolucja w samorządowym VAT zależeć będzie w głównej mierze od treści przyszłego rozstrzygnięcia TSUE. W sytuacji, w której Trybunał uzna, że gmina w sferze publicznej, w żadnym przypadku (nawet w sytuacji zakłócenia konkurencji) nie może działać w charakterze podatnika, pojawi się pytanie o możliwość przełożenia tego stanowiska na rozliczenia podatku należnego.
Autor artykułu
Doktor nauk prawnych, w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu specjalizuje się w zakresie prawa podatkowego, ze szczególnym uwzględnieniem procedury podatkowej
08.12.2023
06.12.2023
24.11.2023