Opłaty za gospodarowanie wybranymi frakcjami odpadów

Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi uiszczana przez właścicieli nieruchomości niezamieszkałych zależy od zadeklarowanej liczby pojemników lub worków przeznaczonych do zbierania odpadów i nie może zostać obniżona ze względu na niewytwarzanie którejś z frakcji odpadów.

 

Treść interpelacji

17 maja 2022 roku dwie Posłanki skierowały do Ministra Klimatu i Środowiska interpelację (nr 33480) w sprawie opłat za odpady komunalne naliczane przedsiębiorcom niewytwarzającym poszczególnych frakcji odpadów.

W treści wystosowanej interpelacji zgłaszające wskazują, że do biur poselskich coraz częściej zgłaszają się drobni przedsiębiorcy obciążeni koniecznością ponoszenia opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, których nie wytwarzają. Zdaniem wskazanych przedsiębiorców jest to sytuacja nadmierna oraz niesprawiedliwa, a także naruszająca najważniejszą z zasad polityki gospodarowania odpadami – dążenie i premiowanie ograniczania bądź unikania wytwarzania odpadów – a nie karanie za to nieuzasadnioną opłatą.

Zgłaszające skierowały do Ministra dwa pytania:

1. Czy ministerstwo rozważa taki kierunek zmian i nowelizacje ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, aby przedsiębiorcy, którzy nie wytwarzają danej frakcji odpadów, nie byli zmuszani przepisami prawa do ponoszenia za nie opłat? Jeśli takie prace nad nowelizacją ustawy są prowadzone, to kiedy realnie nowe przepisy wejdą w życie?
2. Czy ministerstwo dopuszcza, by takie regulacje dotyczące opłat tylko za niektóre frakcje odpadów, tj. te wytwarzane przez przedsiębiorców, mogą w swoich aktach prawa miejscowego wprowadzać samorządy?

 

Odpowiedź Ministra Klimatu i Środowiska

Odpowiedzi na powyższą interpelację udzielił 7 czerwca 2022 r. Sekretarz Stanu Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Jacek Ozdoba.

W udzielonej na interpelację odpowiedzi zwrócono uwagę na wprowadzone w ostatnich latach zmiany do ustawy z 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2021 r. poz. 888 z późn. zm.), których celem było zwiększenie elastyczności w zakresie organizacji systemu odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych.

Ustawą z 19 lipca 2019 roku o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1579 z późn. zm.) wprowadzono do art. 6m ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ust. 1aa i 1ab, które umożliwiły radzie gminy w przypadku nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, wskazanie w deklaracji częstotliwości odbioru odpadów komunalnych poszczególnych frakcji. Nowelizacja przyczyniła się do zmniejszenia kosztów w zakresie opłaty za odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych w sytuacji, gdy odpady z poszczególnych frakcji są wytwarzane w mniejszych ilościach.

Podkreślono, że zgodnie z art. 6j ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach opłata, w przypadku nieruchomości niezamieszkanych, jest uzależniona od zadeklarowanej liczby pojemników lub worków przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych. Przez zadeklarowaną liczbę pojemników lub worków rozumie się, jak wskazuje ww. przepis „iloczyn liczby pojemników lub worków przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości oraz liczby ich opróżnień lub odbiorów wynikającej z częstotliwości odbioru odpadów komunalnych określonych na podstawie art. 6r ust. 3 i 3b albo harmonogramu odbioru odpadów komunalnych dla danej nieruchomości”.

Dodatkowo, ustawa z 11 sierpnia 2021 roku o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o odpadach (Dz.U. poz. 1648) wprowadziła możliwość rezygnacji z systemu odbierania odpadów komunalnych organizowanego przez gminę. Przedsiębiorcy mogą zawrzeć indywidualną umowę obejmującą świadczenie usług odbioru odpadów komunalnych na zasadach rynkowych, która musi być zgodna z wymaganiami określonymi w regulaminie utrzymania czystości i porządku oraz zasadami selektywnej zbiórki odpadów.

Obowiązkiem przedsiębiorców jest selektywna zbiórka odpadów komunalnych, które jak wskazuje definicja z art. 3 ust. 1 pkt 7 ustawy z 14 grudnia 2012 o odpadach (Dz.U. z 2022 r. poz. 699 z późn. zm.) stanowią „odpady powstające w gospodarstwach domowych oraz odpady pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter i skład są podobne do odpadów z gospodarstw domowych”. Należy przy tym pamiętać, że odpady stanowią cenny surowiec, dzięki któremu ograniczyć można zużycie zasobów naturalnych.

Na zakończenie udzielonej odpowiedzi przedstawiciel Ministerstwa Klimatu i Środowiska wskazał, że aktualnie ministerstwo „nie planuje wprowadzenia przepisów umożliwiających przedsiębiorcom uiszczanie opłaty tylko za wybrane frakcje odpadów, ponieważ w ocenie ministerstwa niezbędny jest czas, aby efekty dotychczas wprowadzonych zmian zaobserwować i dokonać ich analizy”.

 

Podsumowanie

Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami jedynym dopuszczalnym rozwiązaniem na zmniejszenie kosztów gospodarowania odpadami, które ponoszą przedsiębiorcy, jest wprowadzenie przez radę gminy możliwości wskazania w deklaracji częstotliwości odbioru odpadów komunalnych. Wybór poszczególnych frakcji odpadów, za które przedsiębiorca chce ponosić opłaty w świetle obowiązujących przepisów stanowiłby element niezgodny z zasadami selektywnej zbiórki odpadów.

 

Na ten temat pisaliśmy także w artykule https://prawodlasamorzadu.pl/2022-08-03-ministerstwo-klimatu-i-srodowiska-potwierdza-koniecznosc-deklarowania-wszystkich-frakcji-odpadow-komunalnych.

Maciej Kiełbus

Partner Zarządzający, prawnik w ZIEMSKI&PARTNERS Kancelaria Prawna Kostrzewska, Kołodziejczak i Wspólnicy w Poznaniu, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego, w szczególności prawa samorządu terytorialnego oraz prawa odpadowego

Justyna Fręś

Asystent w dziale prawa administracyjnego

Tekst pochodzi z portalu Prawo Dla Samorządu