21.05.2021


Doświadczenia z unieważnieniem postępowania na podstawie art. 256 P.z.p.

KATEGORIA: Przepisy

Aktualnie obowiązujące Prawo zamówień publicznych, ułatwia unieważnienie postępowania. Zgodnie z art. 256 P.z.p., do upływu terminu składania ofert albo wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu możliwe jest unieważnienie postępowania, jeżeli wystąpią okoliczności powodujące, że dalsze prowadzenie postępowania jest nieuzasadnione.

Brak uzasadnienia dla dalszego prowadzenia postępowania

Przepis art. 256 P.z.p. formułuje przesłankę unieważnienia postępowania o zasadniczo fakultatywnym charakterze, na co wprost wskazuje posłużenie się zwrotem „zamawiający może unieważnić postępowanie”. Niemniej jednak w dwóch sytuacjach zamawiający obowiązany jest unieważnić postępowania z powołaniem na art. 256 P.z.p., konkretnie w przypadku:

  1. „gdy zmiany treści ogłoszenia o zamówieniu istotnie zmieniają charakter zamówienia w porównaniu z pierwotnie określonym, w szczególności znacznie zmieniają zakres zamówienia” (art. 90 ust. 3 P.z.p.),
  2. „gdy zmiany treści SWZ prowadziłyby do istotnej zmiany charakteru zamówienia w porównaniu z pierwotnie określonym, w szczególności prowadziłyby do znacznej zmiany zakresu zamówienia” (art. 137 ust. 7 P.z.p.).

O wymogach, jakie muszą zostać spełnione, aby unieważnienie postępowania było możliwe lub konieczne pisaliśmy w artykule pt. Unieważnienie postępowania, którego prowadzenie jest nieuzasadnione.

Pierwsze doświadczenia

Z założenia przewidziana w art. 256 P.z.p. przesłanka ma uzupełniać bardziej skonkretyzowany katalog:

  1. obligatoryjnych podstaw unieważnienia postępowania (art. 255 P.z.p.),
  2. fakultatywnych podstaw unieważnienia postępowania (art. 257 i 258 P.z.p.).

Niemniej jednak nie sposób pominąć, że ze względu na swoją treść przesłanka z art. 256 P.z.p. pozostaje w stosunku krzyżowania się z niektórymi przesłankami szczegółowymi. Ze względu na swój szerszy zasięg przedmiotowy art. 256 P.z.p. należy przede wszystkim traktować jako przesłankę do unieważnienia postępowania w sytuacjach uniemożliwiających unieważnienie postępowania na podstawie którejś z przesłanek szczegółowych. W taki sposób przesłankę tę traktowali zamawiający, którzy skorzystali ze wskazanej powyżej podstawy unieważnienia, albowiem:

  1. sporządzili dokumenty zamówienia, w oparciu o uchylone przepisy P.z.p., tj. Ustawę z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych. Powyższe może stanowić szczególnie istotny problem w przypadku zamówień o wartości krajowej, w których nastąpiła największa ilość zmian proceduralnych, w tym zastąpienie szeregu trybów jednym trybem – podstawowym. Dostosowanie tak znacznej ilości postanowień dokumentacji do nowego stanu prawnego uzasadnia unieważnienie postępowania i wszczęcie nowego,
  2.  wszczęli postępowanie w trybie negocjacji bez ogłoszenie, ale żaden z wytypowanych wykonawców nie podjął pertraktacji. W takiej sytuacji kontynowanie postępowania, tj. zapraszanie wykonawców do składania ofert, a następnie najprawdopodobniej jego unieważnienie ze względu na niezłożenie żadnej oferty (art. 255 pkt 1 P.z.p.) jawi się jako podejście czysto formalistyczne.

Ze względu na wyrażone przez Urząd Zamówień Publicznych (UZP) stanowisko, wątpliwości prawne budzi również unieważnienie postępowania, z odwołaniem do art. 256 P.z.p., ze względu na brak aktywnej skrzynki podawczej zamawiającego, skutkującej niemożliwością złożenia oferty w postępowaniu. UZP wskazuje, że „okoliczności powodujących, że dalsze prowadzenie postępowania jest nieuzasadnione nie należy utożsamiać z wadą prowadzonego postępowania, o której mowa w treści art. 255 pkt 6) ustawy Pzp. Te dwie podstawy unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego mają autonomiczny charakter”. Pomijając odmienną ocenę relacji pomiędzy przepisem art. 256 P.z.p. oraz art. 255 pkt 6 P.z.p., w ocenie autora ww. stan faktyczny może nie odpowiadać treści art. 256 P.z.p., albowiem awaria skrzynki podawczej, apriorycznie i automatycznie, nie stanowi sytuacji, w której dalsze prowadzenie postępowania jest nieuzasadnione. Sformułowane przez zamawiającego uzasadnienie unieważnienia postępowania nie pozwala na ustalenie szczegółów stanu faktycznego, a tym samym pełniejszej oceny prawidłowości działań zamawiającego.



Autor:
Konrad Różowicz

partner, prawnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, specjalizuje się w prawie zamówień publicznych.


TAGI: Nowe P.z.p., Przetargi, Samorząd,



Tekst pochodzi z portalu Prawo Dla Samorządu