21.02.2017


Prawidłowe usytuowanie miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych

KATEGORIA: Wokanda

Zdaniem Wojewody Małopolskiego ustalanie zasad usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych należy do wyłącznej właściwości rady gminy, która nie może upoważnić innych podmiotów do ich modyfikacji.  

Rozstrzygnięciem nadzorczym nr WN-II.4131.1.5.2017 z dnia 6 lutego 2017 roku Wojewoda Małopolski stwierdził nieważność uchwały rady gminy w sprawie ustalenia dla jej terenu liczby punktów sprzedaży napojów zawierających powyżej 4,5% alkoholu (z wyjątkiem piwa), przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży, jak i w miejscu sprzedaży oraz zasad usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych, w części, tj. w zakresie § 2 ust. 2 uchwały.

Powyższe rozstrzygnięcie nadzorcze zapadło w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Podstawę do podjęcia kwestionowanej uchwały stanowił art. 12 ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, zgodnie z którym rada gminy ustala, w drodze uchwały, dla terenu gminy (miasta) liczbę punktów sprzedaży napojów zawierających powyżej 4,5% alkoholu (z wyjątkiem piwa), przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży jak i w miejscu sprzedaży. Kolejny ustęp cyt. artykułu wskazuje, że rada gminy ustala, w drodze uchwały, zasady usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych.

Rada gminy w omawianej uchwale wskazała, że punkty sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu i poza miejscem sprzedaży nie mogą być usytuowane w odległości mniejszej niż 50 m od szkół i innych placówek oświatowo-wychowawczych i opiekuńczych, obiektów kultu religijnego, a także placów zabaw dla dzieci i młodzieży.

Jednocześnie, w § 2 ust. 2 kwestionowanego aktu, organ stanowiący gminy przewidział wyjątek od ww. zasady, zgodnie z którym, w uzasadnionych przypadkach, po zasięgnięciu opinii zainteresowanych instytucji (parafia, szkoła, przedszkole) komisja może pozytywnie zaopiniować usytuowanie punktu sprzedaży w odległości mniejszej niż 50m.

Dokonując analizy legalności podjętej uchwały, wojewoda stwierdził, że ostatni z cytowanych przepisów stanowi istotne naruszenie prawa. Wojewoda wskazał, że ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi nie przyznaje jakichkolwiek kompetencji w zakresie ustalania zasad usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych kierownikom szkół, placówek oświatowo – wychowawczych ani obiektów kultu religijnego. Zdaniem organu nadzoru nieuzasadnione jest również przyznanie gminnej komisji uprawnień do ustalania wyjątków od zasad ustalonych przez radę gminy.

Organ nadzoru podkreślił, że każde unormowanie wykraczające poza udzielone upoważnienie jest naruszeniem normy upoważniającej, a w konsekwencji stanowi również naruszenie konstytucyjnych warunków legalności aktu prawa miejscowego wydanego na podstawie upoważnienia ustawowego. Powołując się w tej kwestii na orzecznictwo sądów administracyjnych, wojewoda wskazał, że zgodnie z art. 94 Konstytucji RP regulacje zawarte w akcie prawa miejscowego mają na celu jedynie „uzupełnienie” przepisów powszechnie obowiązujących rangi ustawowej, kształtujących prawa i obowiązki ich adresatów, a więc nie są wydawane w celu wykonania ustawy tak jak rozporządzenie. Ponadto, unormowana w art. 7 Konstytucji RP zasada praworządności wymaga, aby materia regulowana wydanym aktem normatywnym wynikała z upoważnienia ustawowego i nie przekraczała zakresu tego upoważnienia (tak np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 kwietnia 2010 r., sygn. II OSK 170/10).

Mając na uwadze powyższe, Wojewoda Małopolski stwierdził nieważność uchwały rady gminy w zakresie § 2 ust. 2, tj. przepisu będącego podstawą przyznania komisji kompetencji w zakresie ustalania wyjątków od ustalonych wcześniej zasad usytuowania miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych.



Autor:
Mateusz Karciarz

prawnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, doktorant na WPiA UAM, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem prawa samorządowego



Kinga Grzelak

radca prawny w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego


TAGI: Rada gminy, Rada Powiatu, Rozstrzygnięcie nadzorcze, Samorząd,



Tekst pochodzi z portalu Prawo Dla Samorządu