Prawo Dla Samorządu

Zdaniem Wojewody Zachodniopomorskiego zbędne jest powtarzanie w aktach prawa miejscowego norm przyjętych w aktach wyższego rzędu.

Rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia 23 września 2016 r. Wojewoda orzekł nieważność uchwały rady miasta w sprawie regulaminu korzystania z gminnego obiektu użyteczności publicznej – hali sportowej w szkole podstawowej, w części dotyczącej ponoszenia odpowiedzialności z tytułu zniszczenia sprzętu i dewastacji obiektu przez osoby korzystające z hali.

Powyższy akt nadzoru zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Rada miejska podjęła uchwałę w sprawie regulaminu korzystania z gminnego obiektu użyteczności publicznej – hali sportowej w szkole podstawowej [dalej: uchwała].

Podstawą prawna, którą reguluje stanowienie ww. aktu jest art. 40 ust. 2 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym [dalej: ustawa]. Przepis ustawy wskazuję, że organy gminy mogą wydawać akty prawa miejscowego w zakresie zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej.

W § 1 ust. 1 pkt 13 organ uchwałodawczy gminy wskazał, że „korzystający z hali ponoszą odpowiedzialność materialną za zniszczenie sprzętu dewastację obiektu”.

Z powyżej przyjętym przepisem nie zgodził się Wojewoda Zachodniopomorski. Organ nadzoru w uzasadnieniu wydanego rozstrzygnięcia nadzorczego wskazał, że rada miejska powinna mieć na uwadze fakt, iż wydawane przez nią akty prawa miejscowego nie mogą naruszać przepisów powszechnie obowiązującego prawa, zawartego w akcie wyższego rzędu. Ponadto dodał, że reguły odnoszące się do korzystania z gminnych obiektów użyteczności publicznej nie mogą być określane w sposób zupełnie dowolny, a także rozstrzyganie w sposób arbitralny w tych sprawach, które ustawodawca już unormował.

Wojewoda podkreślił, że normatywnie zbędne jest powtarzanie w aktach prawa miejscowego norm przyjętych w ramach obowiązujących już regulacji ustawowych. Wyżej wskazany przepis nawiązuje do problematyki odpowiedzialności odszkodowawczej, która została dogłębnie uregulowana przede wszystkim w Kodeksie cywilnym (art. 415 oraz 434 Kodeksu cywilnego).

Powyższe stanowisko potwierdza przywołany przez wojewodę wyrok WSA w Poznaniu z dnia 26 kwietnia 2012 r., sygn. akt IV SA/Po 169/12, w którym to sąd administracyjny jednoznacznie wskazał, że uchwała rady gminy nie może regulować jeszcze raz tego, co jest już zawarte w obowiązującej ustawie. Ponadto sąd administracyjny zasygnalizował, że powtórzony przepis ustawy będzie interpretowany w kontekście uchwały, w której go powtórzono, co może prowadzić do całkowitej lub częściowej zmiany intencji prawodawcy.

Z kolei w wyroku z dnia 28 lutego 2003 r., sygn. akt I SA/Lu 822/02 Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, że uchwała rady gminy, będąca aktem prawa miejscowego, jest jednocześnie źródłem powszechnie obowiązującego prawa Rzeczpospolitej Polskiej na obszarze danej gminy i musi respektować unormowania zawarte w aktach prawnych wyższego rzędu.

Ponadto warto zasygnalizować, że powyższe przepis narusza § 137 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie „Zasad techniki prawodawczych”, który stanowi o tym, że w uchwale i zarządzeniu nie powtarza się przepisów ustaw i innych aktów normatywnych. Zakaz ten ma na celu budowanie systemu prawnego w sposób spójny, czytelny, ułatwiający wyszukiwanie odpowiedzi na pytanie o to, jak prawo reguluje określoną kwestię. Dlatego też system prawny powinien być budowany od ogółu do szczegółu, a to oznacza, że na poziomie bardziej szczegółowym nie powtarza się już zasad wyczerpująco wyrażonych na poziomie bardziej ogólnym.

Zakaz powtarzania przepisów ustaw oraz innych aktów normatywnych w aktach prawa miejscowego