Jak prawidłowo uzgodnić projekt (zmiany) statutu związku międzygminnego?

W praktyce funkcjonowania związków międzygminnych pojawiają się pierwsze problemy ze stosowaniem przepisów dotyczących uzgadniania z wojewodą projektu (zmiany) statutu związku.

Z dniem 1 stycznia 2016 r. wprowadzono do przepisów ustawy o samorządzie gminnym obowiązek uzgadniania z wojewodą projektu zarówno statutu związku jak i jego zmiany. Ponieważ ustawodawca powyższą kwestię uregulował w sposób lakoniczny (stwierdzając w art. 67 ust. 1a ustawy o samorządzie gminnym wyłącznie, że projekt statutu związku podlega uzgodnieniu z wojewodą, a wart. 67a ust. 2 zdanie drugie ustawy dotyczącym zmiany statutu związku, że m.in. przepis art. 67 ust. 1a ustawy stosuje się odpowiednio), w praktyce funkcjonowania związków międzygminnych pojawiają się pierwsze problemy ze stosowaniem tych przepisów, które próbują rozwiązać organy nadzoru w wydawanych przez siebie rozstrzygnięciach nadzorczych.

Jednym z nich jest rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Mazowieckiego Nr LEX-R.4131.21.2016.PG z dnia 11 lipca 2016 r. stwierdzające nieważność uchwały zarządu związku międzygminnego w sprawie przekazania projektu uchwały zgromadzenia związku w sprawie zmiany statutu związku oraz przyjęcia tekstu jednolitego statutu do zaopiniowania przez wojewodę. Powyższy akt nadzoru zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Zarząd związku międzygminnego przesłał organowi nadzoru uchwałę dotyczącą zmian w statucie związku, w której postanowiono, że zatwierdza się projekt uchwały zgromadzenia związku w sprawie zmiany statutu oraz przyjęcia tekstu jednolitego statutu. Jednocześnie w uchwale wskazano, że projekt tejże uchwały należy przekazać do zaopiniowania przez wojewodę.

Zdaniem Wojewody Mazowieckiego powyższa uchwała została podjęta z istotnym naruszeniem prawa.

Na wstępie organ nadzoru zaznaczył, że ustawodawca nie wskazał, jaki akt jest podstawą do przekazania wojewodzie projektu statutu lub jego zmiany ograniczając się w przywołanym powyżej art. 67 ust. 1a ustawy o samorządzie gminnym do stwierdzenia, że projekt statutu związku podlega uzgodnieniu z wojewodą. Jak wskazał jednak Wojewoda Mazowiecki przesłana uchwała zarządu związku jest sprzeczna z prawem z dwóch powodów.

Po pierwsze przepisy ustawy o samorządzie gminnym wyraźnie wskazują, że wojewoda uzgadnia projekt statutu związku. Natomiast w uchwale wskazano, że projekt uchwały przesyła się wojewodzie do zaopiniowania.

Po drugie, żaden przepis prawa nie umożliwia wojewodzie uzgadniania tekstu jednolitego statutu, a takie działanie zakłada treść przesłanej uchwały.

Tym samym, organ nadzoru stwierdził, że z uwagi na sposób skonstruowania przepisów badanej uchwały, brak jest możliwości rozdzielenia kwestii przekazania wojewodzie do uzgodnienia projektu zmian w statucie związku od kwestii przekazania w tym samym celu tekstu jednolitego statutu. W związku z tym Wojewoda Mazowiecki zmuszony być objąć rozstrzygnięciem nadzorczym całą uchwałę zarządu związku, jako sprzeczną z art. 67a ustawy o samorządzie gminnym, dotyczącym zmiany statutu związku międzygminnego.

Mateusz Karciarz

prawnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, doktorant na WPiA UAM, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem prawa samorządowego

Tekst pochodzi z portalu Prawo Dla Samorządu