Czy uchwała w sprawie ustalenia diet dla radnych jest aktem prawa miejscowego?

Wojewoda Wielkopolski w wydanym akcie nadzoru ocenił, czy uchwała w sprawie ustalenia diet dla radnych jest aktem prawa miejscowego i czy w związku z tym podlega publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym.

Rozstrzygnięciem nadzorczym Nr KN-I.4131.1.192.2016.15 z dnia 14 czerwca 2016 r. Wojewoda Wielkopolski stwierdził nieważność Uchwały nr 144/XV/16 Rady Miejskiej w Wieleniu  z dnia 18 maja 2016 r. w sprawie ustalenia diet dla radnych Rady Miejskiej w Wieleniu ze względu na istotne naruszenie prawa.

Rada Miejska w Wieleniu, działając na podstawie art. 25 ust. 4, 6 i 8 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym podjęła uchwałę, w której ustaliła wysokość diet dla radnych. Zgodnie z § 6 przedmiotowej uchwały, miała ona wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Wielkopolskiego, z mocą obowiązującą od dnia 1 lipca 2016 r. Regulacja ta skłoniła Wojewodę do wydania powyższego rozstrzygnięcia nadzorczego.

Organ nadzoru wskazał, że art. 13 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych zawiera zamknięty katalog aktów prawnych, które podlegają ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym. Wśród nich, w punkcie 2 wymienione są akty prawa miejscowego stanowione przez organy gminy. Zdaniem Wojewody uchwała Rady Miejskiej w Wieleniu nie może być zakwalifikowana do żadnej z kategorii aktów prawnych wymienionych w cyt. przepisie, w szczególności zaś nie ma podstaw do uznania jej za akt prawa miejscowego.

Wojewoda w uzasadnieniu rozstrzygnięcia podkreślił, że warunkiem koniecznym do uznania aktu prawa miejscowego za źródło prawa powszechnie obowiązującego, o którym mowa w art. 87 ust. 2 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., jest istnienie co najmniej jednej normy o charakterze generalnym i abstrakcyjnym. Charakter generalny mają te normy, które definiują adresata poprzez wskazanie jego cech, a nie przez wymienienie z nazwy. Z kolei abstrakcyjność normy wyraża się w tym, że nakazywane, zakazywane lub dozwolone zachowanie ma mieć miejsce w pewnych, z reguły powtarzalnych okolicznościach, nie zaś w konkretnej sytuacji. Skoro czynności muszą być powtarzalne, nie mogą konsumować się poprzez jednorazowe zastosowanie.

Wojewoda uznał, że przedmiotowa uchwała nie spełnia żadnego z powyższych kryteriów. Jego zdaniem, z uwagi na brak norm, które byłyby skierowane do nieokreślonej grupy adresatów znajdujących się na zewnątrz administracji i nadających się do wielokrotnego zastosowania, jest to typowy akt kierownictwa wewnętrznego, mający moc wiążącą jedynie wewnątrz określonego układu organizacyjnego.

Przepisy ocenianej uchwały dotyczą bowiem tylko radnych i regulują jedną z kwestii związanych z wykonywaniem przez nich mandatu (diet dla radnych). Adresatem wskazanego aktu nie jest społeczność lokalna gminy, a zatem nieograniczony krąg adresatów. Co więcej, regulując sprawy z zakresu stosunków wewnętrznych w strukturze organizacyjnej gminy, uchwała nie ma żadnego wpływu na sferę praw i obowiązków mieszkańców gminy.

Organ nadzoru podkreślił, że jakkolwiek oceniana uchwała jest aktem normatywnym, to nie może być zakwalifikowana jako akt prawa miejscowego, a jedynie akt o charakterze wewnętrznym. W związku z tym, Wojewoda uznał, że nie podlega ona publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym.

W świetle powyższych argumentów, Wojewoda stwierdził nieważność podjętej przez Radę Miejską w Wieleniu Uchwały nr 144/XV/16 z uwagi na wadę prawną zawartą w § 6 powyższego aktu.

Mateusz Karciarz

prawnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, doktorant na WPiA UAM, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem prawa samorządowego

Kinga Grzelak

radca prawny w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego

Tekst pochodzi z portalu Prawo Dla Samorządu