07.06.2016


Szczególnie istotny interes publiczny deweloperów w pozyskaniu informacji publicznej

KATEGORIA: Wokanda

Analiza czasu trwania postępowań administracyjnych dotyczących budownictwa mieszkaniowego i ich wpływ na proces zaspokajania potrzeb mieszkaniowych obywateli wypełnia przesłankę szczególnie istotnego interesu publicznego w żądaniu informacji publicznej przetworzonej.

Polski Związek Firm Deweloperskich [dalej także: Wnioskodawca] zwrócił się do Wojewody z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej w zakresie liczby przypadków, w których organ ten podejmował działania związane ze stwierdzeniem nieważności miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, z przestrzeni z ostatnich 10 lat. Wnioskodawca wystąpił również o informację, czy w ramach nadzoru nad podległymi jednostkami samorządu terytorialnego stwierdzono nieważność uchwały bądź dokonano uchylenia zarządzenia lub decyzji, które nakładałyby obowiązek ponoszenia opłaty planistycznej przez użytkownika wieczystego.

Odmawiając udzielenia dostępu do żądanej informacji publicznej Wojewoda wskazał, że ma ona charakter przetworzony, a jej udostępnienie i związana z tym konieczność podjęcia dodatkowych czynności związanych z analizą rejestrów spraw z ostatnich 10 lat wiązałaby się z koniecznością zaangażowania dużej liczby pracowników, co mogłoby wpłynąć negatywnie na wykonywane przez nich obowiązki. Organ wskazał ponadto, że informację przetworzoną można uzyskać tylko w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego, a Wnioskodawca nie wykazał, że przesłanki te występują, co dopiero stanowiłoby podstawę dla załatwienia wniosku i udostępnienia u żądanej informacji. Argumentację tę, w toku postępowania odwoławczego, w pełni podzielił Minister Infrastruktury i Rozwoju, w którego ocenie uzyskanie żądanej informacji publicznej leżało nie w interesie publicznym, lecz wyłącznie w partykularnym interesie stowarzyszenia deweloperów.  

W skardze od decyzji do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, Polski Związek Firm Deweloperskich wskazał, że jest organizacją pracodawców, której statutowym obowiązkiem jest działalność na rzecz poprawy warunków działania inwestorów mieszkaniowych. Okoliczność powyższa jest, w świetle poglądu wyrażonego przez Naczelny Sąd Administracyjny, wystarczająca dla stwierdzenia istnienia interesu publicznego w uzyskaniu takich informacji.

Zgodnie z poglądem wyrażonym przez NSA w wyroku z dnia 7 grudnia 2011 r. (sygn. akt I OSK 1505/11), przesłankę „szczególnej istotności dla interesu publicznego”, określoną w art. 3 ust. 1 pkt 1 Ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2015 r., poz. 2058) [dalej także u.d.i.p.] należy uznać za wypełnioną w takiej sytuacji, w której pozyskanie określonej informacji i jej upublicznienie leży w interesie nie tylko wnioskodawcy, ale także innych obywateli. Z kolei informacje ze sfery działalności organu gminnego w zakresie budownictwa mieszkaniowego wypełniają przesłankę szczególnej istotności dla interesu publicznego, ponieważ służą analizie wpływu długości postępowań administracyjnych na proces zaspokajania potrzeb mieszkaniowych obywateli. W związku z powyższym twierdzenie Wojewody i Ministra o braku istnienia w przedmiotowej sprawie szczególnie istotnego interesu publicznego było, w ocenie Wnioskodawcy, całkowicie bezpodstawne.

W rezultacie rozpoznania złożonej skargi, wyrokiem z dnia 29 października 2015 r. (sygn. akt II SA/Wa 1001/15) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżoną decyzję Ministra oraz utrzymaną nią w mocy decyzję Wojewody o odmowie udostępnienia informacji publicznej.

W uzasadnieniu orzeczenia Sąd ten wskazał, iż zgodnie z treścią art. 1 ust. 1 u.d.i.p., każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu i ponownemu wykorzystywaniu na zasadach i w trybie określonych w u.d.i.p. Z kolei w myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. c u.d.i.p., udostępnieniu podlega informacja publiczna, w szczególności o polityce wewnętrznej i zagranicznej, w tym o programach w zakresie realizacji zadań publicznych, sposobie ich realizacji, wykonywaniu i skutkach realizacji tych zadań. Jednocześnie Sąd zauważył, że publiczny charakter żądanej informacji był w przedmiotowej sprawie bezsporny.

Wątpliwości wzbudziła kwestia przetworzonego charakteru żądanej informacji oraz istnienia szczególnie istotnego interesu publicznego przemawiającego za jej udostępnieniem. Przepis art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p. stanowi, że prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienie do uzyskania informacji publicznej, w tym uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego.

Należy podkreślić, iż na gruncie obowiązującego prawa nie ma legalnej definicji informacji przetworzonej. W orzecznictwie przyjmuje się, że charakter taki mogą mieć dane publiczne, które co do zasady wymagają dokonania stosownych analiz, obliczeń, zestawień statystycznych, ekspertyz, połączonych z zaangażowaniem w ich wytworzenie określonych środków osobowych i finansowych organu, innych niż te wykorzystywane w jego bieżącej działalności [por. wyrok NSA w Warszawie z dnia 5 marca 2015 r., sygn. akt I OSK 865/14]. Tym samym, żądane przez Wnioskodawcę informacje należy uznać za informacje przetworzone, których udostępnienie uzależnione jest od wykazania przez wnioskodawcę istnienia szczególnie istotnego interesu publicznego.

Jednocześnie WSA w Warszawie podkreślił, że pojęcie szczególnego interesu publicznego jest znaczeniowo węższe, od funkcjonującego w powszechnym użyciu, pojęcia interesu społecznego. Szczególnie istotny interes publiczny odnosi się w swej istocie do spraw związanych z funkcjonowaniem państwa oraz jego ciał publicznych jako pewnej całości, szczególnie zaś łączy się z funkcjonowaniem podstawowej struktury państwa. Skuteczne działanie w granicach interesu publicznego wiąże się z możliwością realnego wpływania na funkcjonowanie określonych instytucji państwa w szerokim tego słowa znaczeniu.

Ustosunkowując się do stanu faktycznego sprawy, WSA w Warszawie wskazał, że po stronie Wnioskodawcy niewątpliwie występuje szczególnie istotny interes publiczny w uzyskaniu żądanych informacji. Wynika to z celów statutowych tej organizacji, którymi są m.in. działalność na rzecz polepszenia warunków realizacji budownictwa mieszkaniowego w ramach branży deweloperskiej realizowana poprzez prezentowanie opinii w sprawach założeń i projektów ustaw oraz aktów wykonawczych do tych ustaw w zakresie objętym Statutem, bądź też uczestnictwo w debatach publicznych i konsultacjach dotyczących budownictwa, w szczególności w branży deweloperskiej.

W związku z powyższym WSA w Warszawie stwierdził, że pozyskanie żądanej informacji leży nie tylko w interesie Wnioskodawcy, ale także w interesie innych obywateli i, wobec działań podejmowanych przez Wnioskodawcę w toku prowadzonej działalności statutowej, przyczynić się może w istocie do poprawy funkcjonowania rynku mieszkaniowego. W konsekwencji, decyzja w przedmiocie odmowy udostępnienia żądanej informacji przetworzonej z uwagi na brak przesłanki szczególnie istotnego interesu publicznego została, zdaniem sądu, podjęta z naruszeniem przepisów u.d.i.p.

Na marginesie czynionych rozważań WSA w Warszawie zauważył, że pomimo faktu, iż ciężar wykazania istnienia szczególnie istotnego interesu publicznego spoczywa w głównej mierze na wnioskodawcy żądającym informacji przetworzonej, to niewykazanie tej przesłanki nie oznacza, że organ jest całkowicie zwolniony z obowiązku jej badania. Nie trudno bowiem o sytuację, kiedy wnioskodawca nie jest w stanie wykazać szczególnie istotnego interesu publicznego z tego względu, iż jest on obiektywnie trudny do uchwycenia pomimo tego, że jednak istnieje.

Wyrok jest nieprawomocny.



Autor:
Joanna Kostrzewska

Partner, radca prawny w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, specjalizuje się w prawie administracyjnym ze szczególnym uwzględnieniem prawa samorządowego



Michał Jagodziński

asystent, interesuje się prawem administracyjnym


TAGI: Informacja przetworzona, Informacja publiczna, Wyrok WSA,



Tekst pochodzi z portalu Prawo Dla Samorządu