09.12.2015


Czy komisja rewizyjna rady gminy jest uprawniona do kontroli spółek komunalnych?

KATEGORIA: Wokanda

Zdaniem WSA w Olsztynie gmina może wpływać na losy i kierunki rozwoju spółki komunalnej tylko jako jej udziałowiec i jedynie w granicach przysługujących jej z tego tytułu praw.

Wyrokiem z dnia 16 czerwca 2015 r. (sygn. akt II SA/Ol 433/15) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie stwierdził częściową nieważność uchwały Rady Miejskiej w przedmiocie przyjęcia planu pracy Komisji Rewizyjnej Rady Miejskiej.

Powyższy wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Rada Miejska uchwałą z lutego 2015 r. przyjęła plan pracy Komisji Rewizyjnej Rady Miejskiej [dalej: Plan], w którym m.in. przewidziała kontrolę spółek komunalnych. Przedmiotowa uchwała została zaskarżona przez Wojewodę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie. W skardze wskazał on na niezgodność z prawem zapisów Planu w zakresie, w jakim przewiduje on dokonanie kontroli spółek komunalnych. Organ nadzoru podkreślił, że skoro spółki komunalne nie są gminnymi jednostkami organizacyjnymi to tym samym Komisja Rewizyjna nie jest uprawniona do ich kontroli.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie uwzględnił skargę Wojewody i stwierdził nieważność zaskarżonej uchwały w zakresie w jakim przewiduje dokonanie kontroli spółek komunalnych przez gminną komisję rewizyjną.

W uzasadnieniu WSA w Olsztynie wskazał, że zgodnie z art. 18 a ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2015, poz. 1515) [dalej: u.s.g.] rada gminy powołuje komisję rewizyjną w celu sprawowania kontroli nad działalnością wójta, gminnych jednostek organizacyjnych oraz jednostek pomocniczych gminy. Zdaniem Sądu tylko wyszczególnione w tym przepisie podmioty mogą być kontrolowane przez komisję rewizyjną.

Sąd podkreślił, że z treści art. 9 u.s.g. wynika, że gmina może realizować powierzone jej zadania poprzez wyodrębnione w ramach własnej struktury jednostki organizacyjne lub poprzez utworzone gminne osoby prawne. Powołując się na postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 maja 2015 r. (sygn. akt II FSK 826/13), w którym Sąd kasacyjny wyróżnił cechy gminnych jednostek organizacyjnych oraz komunalnych osób prawnych, WSA w Olsztynie wskazał, że te pierwsze działają w imieniu i na rachunek organu założycielskiego, podczas gdy te drugie posiadają odrębny od gminy byt prawny.

Mając na uwadze powyższe WSA w Olsztynie wskazał, że spółki komunalne tworzone są lub współtworzone przez gminy na podstawie art. 9 ust 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1996r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 2011, nr 45, poz. 236) [dalej: u.g.k.]. Z kolei, zgodnie z art. 10a ust. 1 i art. 18 ust. 1 u.g.k. zarówno w spółkach, które z mocy prawa powstały z przekształcenia przedsiębiorstwa komunalnego, jak i w spółkach utworzonych z udziałem jednostki samorządu terytorialnego działa obligatoryjnie rada nadzorcza jako organ kontroli spółki. Sąd podkreślił, że żaden przepis prawa nie uprawnia organów gminy do ingerowania w działalność spółki funkcjonującej według zasad cywilnoprawnych.

WSA w Olsztynie stwierdził, że spółki komunalnej nie można uznać za żaden z podmiotów, o których mowa w art. 18a u.s.g., w szczególności za gminne jednostki organizacyjne, które ze swej istoty funkcjonują w ramach organizacji gminy i których działalność finansowana jest z budżetu gminy oraz które pozostają pod bezpośrednim zwierzchnictwem organu wykonawczego.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz uregulowania dotyczące funkcjonowania spółek komunalnych, WSA w Olsztynie uznał, że gmina może wpływać na losy założonej spółki i kierunki jej rozwoju tylko jako jej udziałowiec i jedynie w granicach przysługujących jej z tego tytułu praw.

Wyrok jest prawomocny.

___________________________________________________________________________
Szukasz pomocy prawnej w opisanym przez nas zakresie?
Sprawdź naszą PROPOZYCJĘ.



Autor:
Anna Kudra-Ostrowska

Doktor nauk prawnych, specjalizuje się w sprawach z zakresu prawa planowania i zagospodarowania przestrzennego i jemu pokrewnych (prawo budowlane, prawo geologiczne i górnicze, prawo ochrony środowiska, prawna ochrona krajobrazu, prawne uwarunkowania korzystania z dróg publicznych).



Michał Jagodziński

asystent, interesuje się prawem administracyjnym


TAGI: Wyrok WSA, Mienie komunalne, Spółka komunalna, Rada gminy, Gospodarka komunalna, Ustrój JST, Samorząd,



Tekst pochodzi z portalu Prawo Dla Samorządu