Bierne prawo wyborcze a wyrok „w zawieszeniu”

Zdaniem NSA mandatu radnego nie może posiadać osoba skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego, również w sytuacji, gdy kara ta została przez sąd warunkowo zawieszona.

Wyrokiem z dnia 7 października 2015 r. (sygn. II OSK 2276/15) Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 maja 2015 r. (sygn. II SA/Wa 108/15) oddalającego skargę na postanowienie komisarza wyborczego w przedmiocie wygaśnięcia mandatu radnego.

Powyższy wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Komisarz wyborczy, w drodze postanowienia wydanego na podstawie przepisów Kodeksu wyborczego, stwierdził wygaśnięcie mandatu radnego z powodu braku posiadania biernego prawa wyborczego (prawa wybieralności) w dniu wyborów. W uzasadnieniu komisarz wskazał, że radny widnieje w Krajowym Rejestrze Karnym jako skazany prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego.

Wyrokiem z dnia 26 maja 2015 r. (sygn. II SA/Wa 108/15) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę na powyższe postanowienie, potwierdzając prawidłowość zawartego w nim stanowiska komisarza wyborczego.

W związku z powyższym skarżący (radny) wniósł do Naczelnego Sądu administracyjnego skargę kasacyjną, która wyrokiem z dni 7 października 2015 r. (sygn. II OSK 2276/15) została oddalona.

W uzasadnieniu NSA zauważył, że podstawą prawną kwestionowanego postanowienia komisarza wyborczego był przepis art. 383 § 1 pkt 2 oraz art. 11 § 2 pkt 1 Kodeksu wyborczego. Zgodnie z pierwszym nich, wygaśnięcie mandatu radnego następuje w przypadku utraty prawa wybieralności lub nieposiadania go w dniu wyborów (zobacz również artykuły: „Zakazy dotyczące radnego”, „Wygaśnięcie mandatu radnego” oraz „Procedura wygaszania mandatu radnego”. Natomiast zgodnie z art. 11 § 2 pkt 1 Kodeksu wyborczego, nie ma prawa wybieralności (biernego prawa wyborczego) w wyborach osoba skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe.

Zdaniem NSA, w przypadku, gdy radny został skazany za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego okoliczności faktyczne i prawne pozwalają na uznanie w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, że zaistniały ww. przesłanki nakazujące wygaszenie jego mandatu. Jednocześnie Sąd zaznaczył, że art. 11 § 2 pkt 1 Kodeksu wyborczego mówi o osobie skazanej prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności. Natomiast pod pojęciem skazania na karę pozbawienia wolności mieści się zarówno orzeczenie bezwzględnego wykonania kary, jak i orzeczenie warunkowego zawieszenia jej wykonania. Tym samym, zdaniem NSA, ustawodawca uznał, że osoby, które dopuściły się czynu karalnego zagrożonego określonym rodzajem kary stają się niegodne piastowania funkcji w urzędach publicznych, a co za tym idzie tracą prawo wybieralności.

Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że komisarz wyborczy słusznie stwierdził wygaśnięcie mandatu radnego.

___________________________________________________________________
Szukasz pomocy prawnej w opisanym przez nas zakresie?
Sprawdź naszą PROPOZYCJĘ.

Mateusz Karciarz

prawnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, doktorant na WPiA UAM, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem prawa samorządowego

Tekst pochodzi z portalu Prawo Dla Samorządu