Prawo Dla Samorządu

Skarga na bezczynność może dotyczyć tylko tych przypadków, w których przepisy prawa nakładają na organ gminy obowiązek podjęcia uchwały lub wydania zarządzenia

Wyrokiem z dnia 12 stycznia 2016 r. (sygn. II SAB/Ol 53/15) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie oddalił skargę na bezczynność rady gminy w przedmiocie podjęcia uchwał dotyczących ustalenia wynagrodzenia prezydenta miasta, wysokości miesięcznych diet radnych oraz regulaminu ustalania miesięcznych diet radnym.

Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

W lutym 2015 r. jeden z mieszkańców złożył w urzędzie gminy jako pełnomocnik listę osób tworzących „Grupę Inicjatywną” oraz projekty uchwał w sprawie ustalenia wynagrodzenia prezydenta miasta, w sprawie zasad przyznawania radnym rady gminy miesięcznych diet oraz projekt regulaminu ustalania miesięcznych diet radnym tej rady.

W czerwcu 2015 r. przewodniczący rady gminy poinformował wnioskodawcę, że ustalenie wysokości wynagrodzenia prezydenta czy wysokości diet radnych jest czynnością z zakresu prawa pracy i jako taka nie mieści się w pojęciu zadań gminy i powiatu.

Po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa Wnioskodawca wniósł skargę na bezczynność rady gminy, zarzucając jej rażące naruszenie prawa polegające na zaniechaniu procedowania projektów uchwał, które złożył w imieniu Grupy Inicjatywnej. W ocenie Wnioskodawcy organ błędnie przyjął, że ustalenie wysokości wynagrodzenia prezydenta miasta czy wysokości diet radnych gminy, nie mieści się w pojęciu zadania gminy i powiatu i tym samym nie mieści się w przyznanej na mocy zapisów statutu miasta grupie inicjatywnej inicjatywie uchwałodawczej.

W wyroku z 12 stycznia 2016 r. (sygn. II SAB/Ol 53/15) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie oddalił skargę na bezczynność rady gminy w sprawie podjęcia przedmiotowych uchwał.

WSA w Olsztynie wskazał, że skarga na bezczynność organu administracji została uregulowana w art. 101a ust. 1 w zw. z art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym [dalej także: u.s.g.]. Zgodnie z jego treścią każdy, którego interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone poprzez niewykonanie przez organ gminy czynności nakazanych prawem może, po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia, zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego.

Sąd podkreślił przy tym, że skarga na bezczynność jest dopuszczalna wyłącznie w takim zakresie, w jakim przepisy prawa, a więc ustawa o samorządzie gminnym i inne ustawy, nakładają na organ gminy obowiązek podjęcia stosownych uchwał w określonej materii. Co więcej, uregulowana w ustawie o samorządzie gminnym skarga na bezczynność nie jest skargą powszechną, a do jej wniesienia niezbędne jest wykazanie naruszenia interesu indywidualnego.

W konsekwencji WSA w Olsztynie stwierdził, że uwzględnienie skargi na podstawie art. 101a u.s.g. wymaga wskazania unormowania, z którego wynika obowiązek uchwałodawczy organów samorządu i równoczesnego wykazania związku przyczynowego między bezczynnością organów gminy w wykonywaniu tych czynności, a naruszeniem interesu prawnego czy uprawnienia skarżącego. W związku z powyższym, w sytuacji gdy organ uchwałodawczy ma jedynie możliwość, a nie obowiązek podjęcia stosownej uchwały skarga na bezczynność jest niedopuszczalna.

Odnosząc się do meritum sprawy, Sąd stwierdził, że uchwały regulującej kwestię wynagrodzenia wójta nie można uznać za sprawę z zakresu administracji publicznej, w związku z czym sąd administracyjny nie posiada kompetencji do kontrolowania aktów lub bezczynności organów jednostek samorządu terytorialnego w tym zakresie. Sąd wskazał, że w poglądach orzecznictwa, powszechnie przyjęty jest pogląd, że uchwała w przedmiocie ustalenia wynagrodzenia wójta nie jest aktem publicznoprawnym, gdyż dotyczy sfery prywatnoprawnej (relacji pracownik-pracodawca) i nie jest aktem z zakresu administracji publicznej, o którym mowa w art. 101 u.s.g.

Za sprawę z zakresu administracji publicznej można natomiast uznać uchwałę w sprawie ustalenia wysokości diet radnych i zasad ich przyznawania. W tym przypadku, w ocenie Sądu, nie zachodzi jednak druga z przesłanek warunkujących możliwość stwierdzenia bezczynności organu, a mianowicie zakreślona ustawowo obligatoryjność podjęcia uchwały. WSA w Olsztynie omawiając to zagadnienie wskazał, że przepis art. 25 ust. 4 u.s.g. zawiera upoważnienie dla organu stanowiącego gminy do sprecyzowania reguł, na jakich przysługiwać będzie rekompensata (wyrównanie wydatków i strat) w związku z wykonywaniem mandatu radnego. Z cytowanego przepisu nie wynika jednak obowiązek rady gminy podjęcia, w określonym terminie, uchwały w tym przedmiocie. Przepis ten upoważnia jedynie radę gminy do podjęcia uchwały w sprawie zasad przyznawania i ustalania wysokości diet radnym diet oraz zwrotu kosztów podróży służbowych, ale nie zobowiązuje tego organu do podjęcia takiej uchwały w ściśle określonym terminie.

Tym samym, w ocenie Sądu, nie można mówić o bezczynności uchwałodawczej rady gminy w procedowaniu złożonego przez Grupę Inicjatywną projektu uchwały, skoro nie ma przepisu prawa powszechnie obowiązującego, który nakazywałby radzie gminy podjęcie przedmiotowej uchwały.

Wyrok jest prawomocny.

Ustalenie wynagrodzenia wójta a bezczynność rady gminy