Prawo Dla Samorządu

Posłowie proponują zmianę przepisów dotyczących odrolnienia gruntów w miastach.

Dnia 20 lutego 2015 r. grupa posłów Klubu Parlamentarnego PiS złożyła w Sejmie projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1205) (obecnie brak nr druku sejmowego).

Nowelizacja ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych z dnia 3 lutego 1995 r. zakłada powrót do starego brzmienia przepisów dotyczących gruntów rolnych położonych w granicach administracyjnych miast. Inwestorzy nie będą musieli uiszczać ogromnych sum za wyłączenie z produkcji rolnej użytków rolnych położonych w granicach administracyjnych miast – przepisy w/w ustawy nie będą miały w ogóle zastosowania do tych terenów.

Jakie zmiany mają nastąpić?

Niniejsza nowelizacja ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych zakłada przywrócenie dawnego art. 5b w brzmieniu: „przepisów ustawy nie stosuje się do gruntów rolnych stanowiących użytki rolne położonych w granicach administracyjnych miast”.

Został on uchylony ustawą z dnia 11 listopada 2014 r. o zmianie ustawy prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 1101). Po nowelizacji przepis ten ma być wprowadzony do ustawy jako art. 5c. jednocześnie uchylony ma być art. 10a.

Jak jest aktualnie?

Na dzień dzisiejszy obowiązuje przepis art. 10a ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych wprowadzony w 2014 r., zgodnie z którym, do gruntów rolnych położonych w granicach administracyjnych miast nie stosuje się przepisów rozdziału 2 dotyczącego ograniczenia przeznaczenia gruntów na cele nierolnicze i nieleśne. Co za tym idzie, zmiana przeznaczenia gruntów rolnych na nierolne nie wymaga uchwalenia przez radę gminy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz wyrażenia zgody przez Ministra właściwego ds. rozwoju wsi, gdy grunty stanowią użytki rolne klas I-III, jednak wciąż konieczne jest uzyskanie decyzji administracyjnej zezwalającej na wyłączenie gruntów z produkcji rolnej. Przedmiotowa decyzja powinna zostać uzyskana przed wystąpieniem o wydanie pozwolenia na budowę, co wydłuża cały proces uzyskiwania wszystkich decyzji potrzebnych do rozpoczęcia inwestycji. I tak w przypadku gruntów rolnych klas IV, IVa, IVb, V i VI wytworzonych z gleb pochodzenia organicznego decyzja ma charakter deklaratoryjny i organ nie może odmówić jej wydania. Natomiast co do użytków innego rodzaju, m. in. gleb pochodzenia mineralnego i organicznego, zaliczonych do klas I, II, III, IIIa, IIIb organ nie ma co do zasady obowiązku wyrażenie takiej zgody. Ponadto starosta, po zasięgnięciu opinii wójta, określić ma dodatkowe obowiązki związane z wyłączeniem, np. obowiązek zdjęcia i zagospodarowania próchniczej warstwy gleby.

Warto też zauważyć, że wraz z wprowadzeniem art. 10a zostały podniesione opłaty związane z tym wyłączeniem. Odrolnienie użytków rolnych na obszarach miejskich wiąże się z koniecznością uiszczenia takich opłat jednorazowych albo rocznych, które nie są kwotami znikomymi, np. dla gruntów klasy II wynosi 378.885 zł, na podstawie art. 12 ust. 7 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Należność tą pomniejsza się o wartość gruntu, ustaloną na podstawie cen rynkowych stosowanych w danej miejscowości w dniu faktycznego wyłączenia tego gruntu z produkcji. Zwolnione są natomiast od opłat wyłączenia z produkcji na cele budownictwa mieszkaniowego do 0,05 ha powierzchni w przypadku budynku jednorodzinnego oraz do 0,02 ha powierzchni, na każdy lokal mieszkalny, w przypadku budynku wielorodzinnego.

Wydaje się, że zmiana ta przynosi odwrotny skutek od oczekiwanego – zamiast przyciągać przedsiębiorców, dzięki kolosalnym opłatom jeszcze bardziej ich odstraszyła. W środowisku branżowym panuje nieodparte wrażenie, że zabieg ten miał na celu nie tyle poprawę bilansu inwestycji, co załatanie dziury budżetowej.

Planowane skutki nowelizacji

Poprzednia nowelizacja przepisu art. 5b nie przyniosła zamierzonych efektów. W poprzednim brzmieniu art. 5b wyłączał całkowicie stosowanie przepisów przedmiotowej ustawy w stosunku do gruntów rolnych stanowiących użytki rolne położonych w granicach administracyjnych miast. Uchylony przepis art. 5b dawał możliwość w przypadkach miast położonych na gruntach wysoko sklasyfikowanych pozyskiwania nowych inwestorów, tworzenia nowych zakładów, a tym samym tworzenia miejsc pracy, co przyczyniało się do likwidacji bezrobocia i sprzyjało rozwojowi miast – tak uzasadniają to posłowie.

W uzasadnieniu nowelizacji posłowie powołują się na to, że przywróci ona szanse wielu miast na pozyskanie nowych inwestorów i stworzenia bądź zagospodarowania Specjalnych Stref Ekonomicznych, a tym samym zapewni nowe miejsca na rynku pracy. Rozwój inwestycyjny, zdaniem wnioskodawców, jest nadzieją na wzrost konkurencyjności Polski na rynkach europejskich.

Być może jest to sposób, aby na nowo zachęcić przedsiębiorców do inwestowania w granicach miast. Jednak, patrząc na to z drugiej strony, skoro odrolnienie gruntów rolnych położonych w obrębie miasta będzie możliwe z pominięciem ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, to czy nie spowoduje to spotęgowania tzw. Brownfield’ów?

Projekt jest na wstępnym etapie legislacyjnym, został skierowany do zaopiniowania przez Biuro Legislacyjne Kancelarii Sejmu oraz Biuro Analiz Sejmowych.

TAGI: Planowanie przestrzenne, Ochrona środowiska, Grunty rolne i leśne, Prawo budowlane, Nowelizacja,

Kolejna nowelizacja ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych