Prawo Dla Samorządu

WSA w Gorzowie Wlkp. uznał, iż wojewoda jako organ nadzoru legitymowany jest do zaskarżania uchwał rady gminy w sprawach skarg na działalność wójta (burmistrza, prezydenta miasta).

W orzecznictwie sądów administracyjnych powszechnie przyjmuje się, iż uchwała rady gminy w sprawie rozpatrzenia skargi na wójta (burmistrza, prezydenta miasta), wydana na podstawie przepisów Działu VIII ustawy Kodeks postępowania administracyjnego [dalej: k.p.a.], nie może być zaskarżona do sądu administracyjnego przez podmiot inicjujący postępowanie skargowe.

Nie oznacza to jednak, iż tego typu uchwały organów stanowiących JST nie mogą być przedmiotem postępowania sądowoadministracyjnego. Przykładem w tym zakresie może być nieprawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 11 lutego 2015 roku (sygn. II SA/Go 881/14), w którym Sąd stwierdził nieważność uchwały rady gminy w sprawie rozpatrzenia skargi na wójta (burmistrza, prezydenta miasta).

Skargę do Sądu w tej sprawie wniósł wojewoda, działając jako organ nadzoru. Zgodnie bowiem z art. 93 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym organ nadzoru, po upływie 30 dniowego terminu na wydanie rozstrzygnięcia nadzorczego, liczonego od dnia doręczenia uchwały lub zarządzenia, nie może we własnym zakresie stwierdzić nieważności uchwały lub zarządzenia organu gminy. W tym przypadku organ nadzoru może zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego.

W ocenie WSA w Gorzowie Wlkp., powołującego się na wcześniejsze orzecznictwo sądów administracyjnych, „wniesienie przez wojewodę skargi do sądu jest wykonywaniem uprawnień nadzorczych, natomiast zakres przedmiotowy uchwał, których zaskarżenie do sądu administracyjnego jest dopuszczalne, nie został zawężony do spraw z zakresu administracji publicznej, co oznacza, że bez względu na przedmiot uchwały możliwe jest zaskarżenie jej do sądu przez wojewodę. Możliwość zaskarżania uchwał przez organ nadzoru ma na celu, bez względu na ich przedmiot, kontrolę ich legalności”. Jednocześnie Sąd przytoczył pogląd, zgodnie z którym „art. 93 ust. 1 u.s.g. nie zawiera żadnych ograniczeń dotyczących zakresu przedmiotowego zaskarżania uchwał podejmowanych przez organy jednostek samorządu terytorialnego, a tym samym organ nadzoru jest uprawniony do wniesienia skargi o stwierdzenie nieważności uchwały jednostki samorządu terytorialnego podjętej na podstawie art. 229 k.p.a.”.

Konkludując, Sąd stwierdził, iż „wojewoda miał uprawnienie do zaskarżenia uchwały Rady Miejskiej dotyczącej rozpoznania skargi na działalność Burmistrza, w związku z czym konieczne jest rozpoznanie merytoryczne wniesionej przez Wojewodę skargi”.

Jednocześnie WSA w Gorzowie Wlkp. z całą stanowczością stwierdził, iż „za zasadę należy uznać niedopuszczalność skargi do sądu administracyjnego na zawiadomienie o sposobie załatwienia skargi wydane przez właściwy organ po przeprowadzeniu postępowania w trybie działu VIII k.p.a.”. Powyższa sytuacja, będąca przedmiotem rozpatrywania w przedmiotowej sprawie, stanowi zatem wyjątek od tej zasady.

Odnosząc się do meritum sprawy, Sąd uznał, iż zaskarżona uchwała będąca zawiadomieniem o sposobie załatwienia skargi w rozumieniu art. 238 § 1 k.p.a. nie zawiera wszystkich wymienionych w tym przepisie elementów. Zgodnie z tym przepisem „zawiadomienie o sposobie załatwienia skargi powinno zawierać: oznaczenie organu, od którego pochodzi, wskazanie, w jaki sposób skarga została załatwiona, oraz podpis z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego osoby upoważnionej do załatwienia skargi lub, jeżeli zawiadomienie sporządzone zostało w formie dokumentu elektronicznego, powinno być opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu. Zawiadomienie o odmownym załatwieniu skargi powinno zawierać ponadto uzasadnienie faktyczne i prawne oraz pouczenie o treści art. 239”.

Zdaniem Sądu w przedmiotowej sprawie „uzasadnienie zawiadomienia jest zbyt ogólnikowe, zabrakło w nim w szczególności ustosunkowania się Rady do poszczególnych zarzutów zawartych w skardze oraz wskazania toku myślowego prowadzącego do uznania, że skarga na działalność Burmistrza jest niezasadna. Argumenty rozstrzygnięcia Rada przedstawiła hasłowo i zbyt lakonicznie”.

Jest to zatem kolejny przypadek, w którym uzasadnienie uchwały ma szczególnie istotny walor prawny i może wpływać na ocenę jej legalności. Innym przykładem w tym zakresie może być chociażby uchwała w sprawie wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym.

Analizowany wyrok wskazuje, iż podmiot wnoszący skargę w trybie Działu VIII k.p.a., który uważa, iż jej rozpatrzenie nastąpiło niezgodnie z prawem, nie mogąc samodzielnie zainicjować postępowania sądowoadministracyjnego, może wystąpić o podjęcie stosownych działań do innych podmiotów posiadających legitymację skargową. Oprócz wojewody do podmiotów tych zaliczyć należy w szczególności prokuratora. Należy jednakże pamiętać, iż organy te nie są związane kierowanymi do nich wnioskami o podjęcie działań przed sądem administracyjnym. Co więcej organy te nie działają na rzecz konkretnych osób, z uwagi na ich interes prawny lub faktyczny, lecz w interesie publicznym z uwagi na ochronę zasady praworządności.

Zaskarżanie uchwał w sprawie skarg na działalność wójta