Prawo Dla Samorządu

Niedopuszczalne jest zróżnicowanie stawki opłaty śmieciowej w oparciu o inne kryteria niż określone w art. 6j ust. 2a ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu porządku i czystości w gminach.

W wyroku z dnia 4 września 2014 roku (sygn. akt I SA/Go 467/14) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim [dalej: WSA] stwierdził nieważność przepisów, uchwały zgromadzenia związku międzygminnego przewidujących zróżnicowanie wysokości stawki opłaty śmieciowej w oparciu jedynie o fakt pochodzenia odpadów z terenów różnych miejscowości.

Wyrok ten zapadł na kanwie następującego stanu faktycznego. Zgromadzenie związku międzygminnego podjęło uchwałę w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia wysokości stawki tej opłaty i opłaty za pojemnik. W treści owej uchwały znalazł się m.in. §2, w którego ust. 1 wskazano, że stawka opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w niektórych z miejscowości wchodzących w skład związku wynosi 15,00 zł miesięcznie. W §2 ust. 2 stwierdzono natomiast, że stawka opłaty w wymienionych miejscowościach jest niższa i wynosi 10,40 zł miesięcznie, jeżeli odpady komunalne są zbierane i odbierane w sposób selektywny. W dalszej części §2 zostało z kolei uchwalone, że stawka opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi „w pozostałych miejscowościach Związku” będzie niższa niż w miejscowościach, o których mowa w ust. 1 oraz 2 i wynosić będzie 12,00 zł miesięcznie za odpady niesegregowane (§2 ust. 3) oraz 7,60 zł miesięcznie, jeżeli odpady komunalne będą zbierane i odbierane w sposób selektywny. (§2 ust. 4).

Do takiego sformułowania treści uchwały poważne zastrzeżenia powziął prokurator rejonowy, który złożył skargę do WSA w Gorzowie Wielkopolskim, wnosząc m.in. o stwierdzenie nieważności §2 ust. 1-4 uchwały.

Skarżący podniósł, że w §2 dokonano zróżnicowania stawek opłat w sposób, który nie znajduję oparcia w art. 6j ust. 2a ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu porządku i czystości w gminach [dalej: u.c.p.g.]. Prokurator stwierdził, że oczywiste jest, iż w wymienionych w skarżonym przepisie miejscowościach zamieszkuje różna liczba mieszkańców, ale sposób różnicowania przyjęty w zaskarżonej uchwale jest niejasny. Wskazał również, że w treści uchwały nie określono czy wymienione w §2 ust. 1 i 2 miejscowości to tereny miejskie czy wiejskie. Także w §2 ust. 3 nie określono charakteru terenów, a wskazano jedynie, że przepisy te dotyczą „pozostałych miejscowości Związku”.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie wskazując, iż w uchwale faktycznie nie wskazano, czy wymienione miejscowości są terenami miejskimi czy wiejskimi, lecz fakt ten nie powoduje sprzeczności uchwały z treścią art. 6j ust. 2a u.c.p.g. W ocenie organu przytoczone w tym przepisie rozwiązanie umożliwia zróżnicowanie sposobu ustalenia opłaty za odbiór odpadów w zależności od okoliczności w nim wymienionych. Oznacza to zatem, zdaniem organu, że wysokość opłat ponoszonych przez mieszkańców w zależności od sytuacji może być odmienna.

Sąd po zważeniu argumentów obu stron uznał, że przepisy §2 uchwały zostały wydane z przekroczeniem delegacji ustawowej zawartej w art. 6k ust. 4 u.c.p.g. Sąd wskazał bowiem, że przepis ten nie upoważnia rady gminy (odpowiednio przypadku zgromadzenia związku) do ustalenia dodatkowych kryteriów różnicowania stawki opłaty, aniżeli te, które wynikają z art. 6j ust. 2a u.c.p.g.

Sąd zauważył, że przepis art. 6j ust. 2a oraz art. 6k ust. 4 u.c.p.g. należy odczytywać łącznie i przyjąć, że przepis art. 6k ust. 4, poprzez zwrot: „może różnicować stawki”, znajduje uszczegółowienie w art. 6j ust. 2a u.c.p.g., który ustanawia dopuszczalne kryteria różnicowania stawek opłat.

WSA wskazał wyraźnie, powołując się na orzecznictwo sądów administracyjnych w tym zakresie, że do kryteriów tych należą jedynie: powierzchnia lokalu mieszkalnego, liczba mieszkańców zamieszkujących nieruchomość, odbieranie odpadów z trenów wiejskich lub miejskich oraz rodzaj zabudowy. W zaskarżonych przepisach §2 ust. 1-2 wskazane zostały jednak jedynie nazwy miejscowości, nie zostało natomiast określone, czy są to tereny miejskie czy wiejskie. Podobnie w ust. 3 i 4 §2 zaskarżonej uchwały, ustalając stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi użyte zostało jedynie określenie „w pozostałych miejscowościach Związku” nieprecyzujące charakteru terenów.

Z uwagi na powyższe WSA podzielił zdanie skarżącego uchwałę prokuratora rejonowego i uznał nieważność przepisów §2 ust. 1-4 uchwały w przedmiocie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia wysokości stawki tej opłaty i opłaty za pojemnik Wyrok nie jest prawomocny.

Niedopuszczalność zróżnicowania stawek opłaty śmieciowej