Prawo Dla Samorządu

Od dnia 1 lipca 2014 r. obowiązują nowe przepisy ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece[1] ułatwiające dostęp do ksiąg wieczystych.

W dniu 24 maja 2013 r. uchwalono nowelizację ustawy o księgach wieczystych i hipotece[2], dzięki której dostęp do ksiąg wieczystych ma być możliwy za pośrednictwem Internetu. Ustawa weszła w życie z dniem 1 grudnia 2013 r., jednak z uwagi na konieczność stworzenia odpowiedniego systemu informatycznego, termin wejścia w życie poszczególnych jej rozwiązań został przesunięty na dzień 1 lipca 2014 r.

W wyniku zmiany przepisów, Centralna Informacja Ksiąg Wieczystych [dalej również: CIKW] może wydawać odpisy prowadzonych w systemie informatycznym ksiąg wieczystych, wyciągi z ksiąg wieczystych oraz zaświadczenia o ich zamknięciu. Swoiste novum stanowi wyciąg obejmujący dane ze wskazanych działów księgi wieczystej. Wydanie tego dokumentu jest nie tylko tańsze od wydania odpisu, ale pozwala wnioskodawcy uzyskać konkretne, potrzebne mu w danych okolicznościach informacje. Obecnie złożenie wniosku o wydanie wskazanych powyżej dokumentów możliwe jest nie tylko w wersji papierowej, ale także za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. CIKW umożliwia wówczas wnioskodawcy samodzielne wydrukowanie odpisów, wyciągów i zaświadczeń. Tak uzyskane wydruki mają moc dokumentów wydawanych przez sąd.

Nadal istnieje możliwość bezpłatnego przeglądania, po podaniu prawidłowego numeru księgi wieczystej jej treści za pośrednictwem Internetu. Wydruki treści wyświetlonych w trybie przeglądania nie posiadają jednak mocy dokumentów wydawanych przez sąd.

Dodatkowo możliwe jest wyszukiwanie przez Internet ksiąg wieczystych w Centralnej Bazie Danych Ksiąg Wieczystych według zdefiniowanego kryterium np. adresu nieruchomości czy danych osobowych jej właściciela. Taką możliwość mają jednak wyłącznie wskazane w ustawie podmioty publiczne m.in. sądy, prokuratura, organy podatkowe, komornicy sądowi, ZUS czy notariusze. Uprawniony podmiot musi wystąpić co do zasady do Ministra Sprawiedliwości o zgodę na wielokrotne, nieograniczone w czasie wyszukiwanie ksiąg wieczystych. Dopiero po otrzymaniu takiej zgody, CIKW umożliwia wyszukiwanie. Nowy sposób wyszukiwania ksiąg wieczystych pozwoli szybko ustalić składniki majątku dłużnika, a w konsekwencji zwiększy efektywność prowadzonych przeciwko niemu egzekucji, ponadto – przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa obrotu nieruchomościami.

Co istotne z perspektywy samorządów – na skutek nowelizacji, CIKW w celu weryfikacji zgodności danych ewidencji gruntów i budynków z danymi zawartymi w księgach wieczystych, umożliwia organom prowadzącym kataster nieruchomości bezpłatne pozyskiwanie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego danych zawartych w dziale pierwszym i drugim ksiąg wieczystych.

Omawianą nowelizację ocenić należy pozytywnie jako zmianę na lepsze. Pozostaje ona bowiem w zgodzie z aktualnym postępem cywilizacji, rozwojem techniki oraz realizuje w pełni potrzeby dzisiejszego społeczeństwa.

[1] t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 707.

[2] Ustawa z dnia 24 maja 2013 r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2013 r., poz. 941).

Łatwiejszy dostęp do ksiąg wieczystych