Prawo Dla Samorządu

TK stwierdził, iż orzeczenie niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji wydane po nabyciu mandatu wójta jest zgodne z Konstytucją RP.

Wyrokiem z dnia 23 stycznia 2014 r., sygn. K 51/12, Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 492 § 1 pkt 6 ustawy – Kodeks wyborczy, wskazujący, że wygaśnięcie mandatu wójta następuje wskutek orzeczenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji w trybie określonym w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na okres co najmniej do końca kadencji, rozumiany w ten sposób, że dotyczy orzeczenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji wydanego po nabyciu mandatu wójta, jest zgodny z art. 60 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP.

Z wnioskiem o zbadanie konstytucyjności przedmiotowego przepisu wystąpił dnia 3 grudnia 2012 r. Rzecznik Praw Obywatelskich. Głównym zarzutem Rzecznika był fakt, iż przepis ten ogranicza, jego zdaniem, osobom niepełnosprawnym nie tylko dostęp do ubiegania się o mandat wójta, ale również zajmowania tego stanowiska, w przypadku wygrania wyborów. Trybunał rozpoznając wniosek wskazał, że kwestionowany przez Rzecznika przepis ma zastosowanie jedynie do urzędujących wójtów, a nie do kandydatów na ten urząd.

Trybunał Konstytucyjny stwierdził ponadto, iż ustawodawca w treści art. 492 § 1 pkt 6 Kodeksu wyborczego ustanowił swoisty związek przyczynowo-skutkowy. Ze związku tego wynika, że wygaśnięcie mandatu wójta ma być skutkiem czynności orzeczenia przez lekarza-orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji. Jeśli czynność orzekania miała miejsce przed nabyciem mandatu, to wówczas czynność ta nie może być przesłanką wygaśnięcia mandatu wójta. Przesłanka orzeczenia niezdolności, o ile zaistnieje przed dniem wyborów, nie uzasadnia zatem wszczęcia procedury wygaszenia mandatu wójta.

Trybunał uznał, iż kwestionowany przez Rzecznika Praw Obywatelskich przepis nie narusza zasady proporcjonalności, gdyż celem tego przepisu jest pozbawienie mandatu wójta osoby, która do końca kadencji nie jest w stanie go sprawować z uwagi na stan zdrowia, a orzeczenie niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji jako przesłanka wygaśnięcia mandatu wójta cel ten realizuje.

Podsumowując, Trybunał Konstytucyjny zaznaczył, iż mimo uznania przepisu art. 492 § 1 pkt 6 Kodeksu wyborczego za zgodny z Konstytucją RP, regulacja prawna zawarta w tym przepisie posiada pewne „mankamenty legislacyjne”, które wymagają usunięcia ich przez ustawodawcę. Z tego powodu Trybunał podjął decyzję, iż konieczne będzie wystąpienie do parlamentu z postanowieniem sygnalizującym konieczność usunięcia luk prawnych, co jest niezbędne dla spójności systemu prawnego.

TK a pozbawienie osoby niepełnosprawnej możliwości sprawowania funkcji wójta