Michał Kostrzewa Partner, radca prawny w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, specjalizuje się w zakresie optymalnych zasad rozliczeń podatku od towarów i usług, a także w funduszach unijnych.
11.12.2013
KATEGORIA: Wokanda
W dniu 10 grudnia 2013 r. Naczelny Sąd Administracyjny [dalej: NSA] w sprawie o sygn. I FSK 311/12 postanowił zwrócić się z pytaniem do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej [dalej: TSUE] w sprawie statusu jednostek organizacyjnych gminy na gruncie VAT.
W kierowanym do TSUE zapytaniu, NSA zwraca się o rozstrzygnięcie zagadnienia, czy jednostka organizacyjna gminy (lokalnego organu władzy w Polsce) może być uznana za podatnika VAT w sytuacji, gdy wykonuje czynności w charakterze innym niż organ władzy publicznej, pomimo że nie spełnia warunku samodzielności (niezależności)?
Na dzień dzisiejszy nie ukazało się jeszcze uzasadnienie postanowienia, w którym zawarto ww. pytanie, niemniej jednak już teraz można się pokusić o następujące uwagi i wnioski.
Po pierwsze, fakt wystosowania pytania powoduje, że stan niepewności w zakresie statusu jednostek budżetowych gminy na gruncie VAT może się jeszcze długo utrzymać. Z jednej strony mamy bowiem uchwałę NSA z dnia 24 czerwca 2013 r. wg której jednostki budżetowe nie są podatnikami VAT, natomiast z drugiej interpretacje Ministra Finansów wyrażające stanowisko całkowicie przeciwne.
W tym kontekście, w dalszym ciągu aktualne pozostają sugestie o zasadności wystąpienia przez jednostkę samorządu z wnioskiem o interpretację podatkową w sprawie zasad rozliczeń. Wystąpienie z takim wnioskiem powinno – w świetle aktualnego stanowiska organów podatkowych – skutkować urzędowym potwierdzeniem prawidłowości odrębnego traktowania jednostek samorządu i ich jednostek budżetowych w VAT. Najważniejsze jednak, że uzyskanie takiej interpretacji w znacznym stopniu ograniczy ryzyka po stronie samorządu i osób rozliczających VAT. Sytuacja danej jednostki nie będzie już bowiem całkowicie zależna od częstokroć zmiennych stanowisk Ministra Finansów i organów podatkowych.
W dalszej kolejności należy również zauważyć, że w sformułowanym pytaniu NSA nie posłużył się wyrażeniem jednostki budżetowe (na potrzeby zdefiniowania jednostek organizacyjnych samorządu, których dotyczy pytanie), tylko określeniem jednostki organizacyjne gminy. Jednocześnie sposób sformułowania pytania zakłada, że wskazane jednostki organizacyjne nie charakteryzują się samodzielnością (niezależnością) w działaniu.
Pojawia się w związku z tym ryzyko (choć może to być sporne), że przyszłe rozstrzygnięcie TSUE będzie odnoszone do wszystkich samorządowych jednostek organizacyjnych, a więc nie tylko jednostek budżetowych, ale również zakładów budżetowych. Warto byłoby zatem, aby w ewentualnym wniosku o wydanie interpretacji, zawrzeć pytanie dotyczące podatkowego statusu zakładów budżetowych.
Podsumowując, samorządom niewątpliwie zapewniona została huśtawka nastrojów. Najpierw uchwała NSA, następnie interpretacje podatkowe całkowicie z nią sprzeczne, brak zapowiadanych wyjaśnień ze strony Ministra Finansów i wreszcie teraz omawiane pytanie do TSUE...
Czy i jak teraz zareaguje Minister, czy wyda jakieś stanowisko?
Podatkowe perypetie samorządów wskazują, że najlepiej zadbać o swoje sprawy samemu...
Michał Kostrzewa Partner, radca prawny w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, specjalizuje się w zakresie optymalnych zasad rozliczeń podatku od towarów i usług, a także w funduszach unijnych.
Dr n. pr. Paweł Grzybowski Doktor nauk prawnych, w Kancelarii Prawnej Ziemski & Partners w Poznaniu specjalizuje się w zakresie prawa podatkowego, ze szczególnym uwzględnieniem procedury podatkowej
TAGI: Jednostki budżetowe, Trybunał Sprawiedliwości UE, Prawo europejskie, TSUE, VAT,