Media i najem, czyli niekończąca się VAT-owska opowieść

Postanowieniem z dnia 22 października 2013 r. o sygn. I FSK 1389/12 Naczelny Sąd Administracyjny [dalej: NSA] zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej [dalej: TSUE] z zapytaniem dotyczącym zasad rozliczania w VAT kosztów mediów związanych z usługą najmu.

Omawiane zapytanie dotyczy znanej zapewne wszystkim sytuacji, w której wynajmujący lokale użytkowe i mieszkalne zapewnia jednocześnie najemcom usługi o charakterze powszechnym (tzw. media). Podkreślenia wymaga, iż to sam wynajmujący zawiera umowy z dostawcami mediów, ale jedynymi i ostatecznymi konsumentami usług są faktyczni najemcy. Pomiędzy stronami umowy najmu dochodzi jedynie do rozliczeń polegających na tym, że wynajmujący – po uprzednim samodzielnym rozliczeniu się z poszczególnymi dostawcami – przenosi następnie koszty usług medialnych na najemców. Wynajmujący występuje więc zatem de facto jako pośrednik.

W praktyce cały czas pomiędzy podatnikami, a organami podatkowymi trwa spór koncentrujący się na kwestii czy w przedstawionej sytuacji koszty mediów należy włączyć do podstawy opodatkowania (czynszu najmu) i łącznie opodatkować jednolitą stawką (względnie zastosować zwolnienie z VAT), czy też należy te koszty potraktować jako odrębne od najmu świadczenia.

Organy podatkowe prezentowały i prezentują stanowisko, iż mamy wówczas do czynienia z jednym, kompleksowym świadczeniem podlegającym opodatkowaniu tak jak usługa najmu. Odrębny pogląd w sprawie zajmują natomiast sądy administracyjne. Ich zdaniem brak jest przeszkód, aby w określonych sytuacjach usługę najmu i sprzedaż mediów traktować jako odrębne świadczenia i opodatkować w różny sposób. Istotna dla oceny jest z kolei zwłaszcza treść umowy najmu łączącej strony.

W przytoczonym na wstępie postanowieniu, NSA w pierwszej kolejności zwrócił się do TSUE z pytaniem, czy w sytuacji gdy wynajmujący występuje de facto w charakterze pośrednika, dochodzi do dostaw w świetle przepisów o VAT (ze strony wynajmującego na rzecz najemcy)?

W przypadku pozytywnej odpowiedzi na przytoczone pytanie TSUE ma dodatkowo rozstrzygnąć czy koszty mediów powiększają wówczas u wynajmującego podstawę opodatkowania (czynsz) z tytułu świadczenia usługi najmu, czy też dodatkowe dostawy i usługi w zakresie mediów stanowią świadczenia odrębne od usługi wynajmu lokali? 

Przedstawiony sposób sformułowania pytań przez NSA oznacza, że dopiero w przypadku pozytywnego rozstrzygnięcia pierwszej kwestii, przedmiotem rozważań TSUE będzie sposób opodatkowania odsprzedaży mediów przez wynajmującego na rzecz najemcy (a więc tego, czy takie świadczenia powinny wraz z najmem stanowić jedną łączną usługę, czy też odrębne świadczenia). 

 

Michał Kostrzewa

Partner, radca prawny w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, specjalizuje się w zakresie optymalnych zasad rozliczeń podatku od towarów i usług, a także w funduszach unijnych.

Dr n. pr. Paweł Grzybowski

Doktor nauk prawnych, w Kancelarii Prawnej Ziemski & Partners w Poznaniu specjalizuje się w zakresie prawa podatkowego, ze szczególnym uwzględnieniem procedury podatkowej

Tekst pochodzi z portalu Prawo Dla Samorządu