Prawo Dla Samorządu

Od 1 stycznia 2023 r. możliwe jest utworzenie grupy VAT. Pisaliśmy o tym niedawno w artykule ,,Grupy VAT – nowe rozwiązanie w polskim porządku prawnym”.

Zważywszy, że jednostki samorządu terytorialnego są specyficznymi podatnikami VAT, zaczęły pojawiać się pytania o możliwość zawiązania takiej grupy przez podmioty ze sfery samorządowej.

Powyższa kwestia w znacznej mierze została wyjaśniona przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 19 sierpnia 2022 r. o sygn. 0111-KDIB3-1.4012.220.2022.1.AMA. Dotyczyła ona możliwości utworzenia przez gminę grupy VAT wraz powołanymi spółkami komunalnymi.

W przedstawionym we wniosku o interpretację stanie faktycznym wskazano, że gmina jest jedynym udziałowcem w utworzonych przez siebie spółkach. Mają one odrębną osobowość prawną, wyodrębniony majątek, a ponadto działają przez swoje organy.

Zgodnie z przepisami utworzenie grupy VAT następuje na podstawie umowy i zależy od spełnienia przesłanek ekonomicznych, organizacyjnych oraz finansowych. Przesłanki warunkujące utworzenie grupy VAT muszą istnieć przez cały okres istnienia grupy, czyli minimum 3 lata.

Powiązania finansowe są spełnione w szczególności wtedy, gdy jeden z członków grupy posiada bezpośrednio ponad 50% udziałów (akcji) w kapitale zakładowym każdego z pozostałych podatników (członków grupy).

Z kolei przez powiązania ekonomiczne należy rozumieć identyczny charakter przedmiotu głównej działalności członków grupy, uzupełniający lub współzależny charakter tych działalności, tudzież prowadzenie przez jednego członka działalności, z której korzystają pozostali członkowie.

Natomiast powiązania organizacyjne występują, gdy jeden podmiot pełni funkcję nadrzędną wobec innych („kierowniczą”). Może się to przejawiać w tym, że posiada on decydujący „głos” w odniesieniu do działalności pozostałych członków. Sprawuje on przywództwo, o którym można wnioskować z zajmowanego miejsca w hierarchii bądź rodzaju podejmowanych zadań. Powiązanie organizacyjne zachodzi również wówczas, gdy podmioty organizują swoje działania całkowicie lub częściowo w porozumieniu.

W opisanym we wniosku o interpretację stanie faktycznym gmina wskazała, że jest jedynym udziałowcem spółek komunalnych. Spółki powstały z uwagi na potrzebę zaspokojenia potrzeb społecznych. Ponadto, poprzez posiadanie pozycji nadrzędnej gmina sprawuje kontrolę nad spółkami. Uwidacznia się to w szczególności w powoływaniu organów spółek.

Dyrektor KIS uznał, że taka sytuacja oznacza spełnienie kryteriów niezbędnych do zawiązania grupy VAT. W konsekwencji potwierdzona została możliwość utworzenia przez gminę grupy VAT wraz gminnymi spółkami.

Opisana interpretacja potwierdza zatem, że możliwość tworzenia grup VAT dotyczy również jednostek samorządu terytorialnego.

Samorządy też mogą tworzyć grupy VAT