Prawo Dla Samorządu

Procedura uzgodnień korzystania z przystanków komunikacyjnych budzi wątpliwości. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie odpowiedział na pytanie o to, czy można odmówić zgody ze względu na treść całego projektu rozkładu jazdy.

Opisywane orzeczenie WSA w Krakowie[1] dotyczyło spraw istotnych z punktu widzenia przedsiębiorców zajmujących się krajowym przewozem osób, ale dotychczas stosunkowo rzadko rozstrzyganych przez sądy administracyjne.

Znacznie skracając rozbudowany opis okoliczności sprawy należy wskazać, że przewoźnik zwrócił się do gminnej jednostki organizacyjnej (zarządu dróg) o uzgodnienie korzystania z przystanków komunikacyjnych w transporcie drogowym. Było to związane z zamiarem zmiany zezwolenia na wykonywanie regularnych przewozów osób. Załączył również projekt rozkładu jazdy, spełniając wymóg wynikający z uchwały rady gminy podjętej na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym[2]. Z uzasadnienia wyroku wynika, że w ostatnim z pism kierowanych do dyrektora zarządu dróg przewoźnik jednoznacznie wskazał, że prosi o uzgodnienie tylko tych przystanków, których zarządzającym lub właścicielem jest jednostka samorządu terytorialnego.

Dyrektor zarządu dróg odmówił wydania zgody argumentując, że w przedłożonym przez przewoźnika projekcie rozkładu jazdy jako ostatni przystanek na terenie gminy zostało uwzględnione miejsce, które zdaniem organu nie jest przystankiem (nie zostało udostępnione zgodnie z przepisami u.p.t.z.). W piśmie zwrócono uwagę, że na terenie gminy istnieją dworce, które są wykorzystywane jako początkowe i końcowe miejsca zatrzymań.

Przewoźnik wniósł skargę do sądu administracyjnego. Podnosił w niej m.in. argument, że organ uzgadniający korzystanie z przystanków nie jest władny do badania całego rozkładu jazdy, gdyż należy to do organu wydającego zezwolenie na regularny przewóz osób. Ponadto kwestionowany przystanek należy do podmioty prywatnego i jest przez niego zarządzany.

W odpowiedzi na skargę organ wskazał, że zbadanie projektu rozkładu jazdy jest niezbędne do oceny przepustowości przystanków (zgodnie z uchwałą rady gminy). Kiedy organ dostrzegł, że w projekcie zawarto błędne informacje, nie miał podstaw do wydania zgody na korzystanie z przystanków objętych wnioskiem.

Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził bezskuteczność zaskarżonej czynności.

Sąd uznał, że ani z ustawy, ani z uchwały rady gminy nie wynika obowiązek przedłożenia projektu rozkładu jazdy razem z wnioskiem o uzgodnienie korzystania z przystanków komunikacyjnych. Co więcej, zdaniem Sądu nie ma podstaw, by w postępowaniu uzgodnieniowym weryfikować cały projekt rozkładu jazdy. Nawet bowiem wyrażenie zgody na korzystanie przystanków objętych wnioskiem nie oznacza akceptacji przebiegu całej linii ani uzgodnienia wszystkich przystanków objętych rozkładem jazdy.

Kwestia uzgadniania korzystania z przystanków budzi wątpliwości. Ustawa nie określa wprost ani formy uzgodnienia, ani jego odmowy[3]. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie – inaczej niż np. WSA w Gliwicach[4] – nie odniósł się np. do art. 32 ust. 2 u.p.t.z. (w którym wskazano, że do wniosku o uzgodnienie zasad korzystania załącza się proponowany rozkład jazdy)[5]. W konsekwencji prawidłowe stosowanie ustawy i wydanych na jej podstawie uchwał do procedury uzgodnieniowej nadal może rodzić trudności.

[1] Wyrok WSA w Krakowie z dnia 15 października 2021 r., sygn. III SA/Kr 466/21, www.orzeczenia.nsa.gov.pl (CBOSA).

[2] Ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1371 ze zm.), dalej: u.p.t.z.

[3] Zob. B. Kwiatek, Art. 32 [w:] B. Kwiatek, A. Wach, K. Wach, Publiczny transport zbiorowy. Komentarz, WKP 2021, SIP Lex, pkt 4.

[4] Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 18 marca 2021 r., sygn. III SA/Gl 798/20, CBOSA.

[5] Artykuł 32 u.p.t.z. jest często przywoływany w kontekście oceny zgodności z prawem uchwał w sprawie warunków i zasad korzystania z przystanków komunikacyjnych podejmowanych na podstawie art. 15 ust. 2 u.p.t.z. Jednak zgodnie z aktualnym brzmieniem przepisu przejściowego (art. 79 ust. 1 u.p.t.z.) do końca 2022 r. art. 32 u.p.t.z. nie ma zastosowania do regularnego przewozu osób w krajowym transporcie drogowym. Można zatem zadać pytanie o dopuszczalność jego zastosowania w procedurze uzgodnieniowej na korzystanie z przystanków komunikacyjnych wobec przewoźników działających na podstawie zezwoleń.

Uzgodnienie korzystania z przystanku autobusowego