Prawo Dla Samorządu

W ocenie WSA w Gorzowie Wielkopolskim ocena ogólnego sposobu organizacji publicznego transportu zbiorowego nie mieści się w kognicji sądów administracyjnych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim dwoma postanowieniami odrzucił skargi na bezczynność rady miasta w zakresie sposobu organizacji transportu zbiorowego[1]. Jak wynika ze streszczenia dokonanego przez Sąd, w jednej z nich skarżący wskazał, że od kilku lat składa wnioski dotyczące usprawnienia komunikacji miejskiej na terenie gminy, a także zwracał uwagę na uchybienia w tym zakresie oraz sygnalizował zaniedbania infrastruktury komunikacyjnej. Druga skarga dotyczyła natomiast w szczególności zmiany sieci przystanków, zawierała krytykę dostrzeżonych tendencji związaną z obsługą komunikacji, a także wskazywała na konieczność objęcia nią jednego z osiedli.

W obu przypadkach WSA przeprowadził badanie dopuszczalności skarg i uznał, że należało je odrzucić.

W uzasadnieniach obu postanowień wskazano, że skarga na bezczynność organu przysługuje wyłącznie w sprawach, w których wydawane są wskazane w przepisach o postępowaniu przed sądami administracyjnym decyzje, postanowienia albo inne akty (ewentualnie czynności). Wojewódzki Sąd Administracyjny zaznaczył, że lokalny transport zbiorowy stanowi zadanie gminy w rozumieniu ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Jednakże we wskazanym przez siebie zakresie skarżący nie mógł domagać się wydania żadnej decyzji, postanowienia albo innych aktów (ewentualnie czynności), z którymi mogłaby wiązać się skarga na bezczynność. Tym samym WSA stwierdził, że jego kognicja nie obejmuje przedmiotu skargi i nie ma podstaw do jej merytorycznego rozpatrzenia.

Oba postanowienia są nieprawomocne.

Warto wskazać, że do sądów administracyjnych co jakiś czas wpływają skargi mieszkańców niezadowolonych ze sposobu świadczenia usług publicznych przez samorząd terytorialny. Jednak w polskim porządku prawnym sądy nie są właściwe, by wskazywać gminom pozaprawne standardy zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty. Mieszkaniec nie może zaś skarżyć do sądu administracyjnego braku oczekiwanych działań wójta czy rady jedynie ze względu na swój interes faktyczny, celem doprowadzenia do osiągnięcia pożądanego przez siebie standardu usług. W takich sytuacjach możliwe jest skorzystanie z instytucji skargi w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego (zupełnie innej od skargi do sądu) lub wnieść petycję.

Co prawda w kontekście propozycji nowelizacji ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym pojawiały się pomysły zagwarantowania pewnego minimalnego poziomu świadczenia usług, ale nie znając treści konkretnych przepisów trudno zakładać, by mogły one gwarantować członkom wspólnoty samorządowej prawo wniesienia skargi do sądu administracyjnego.

[1] Postanowienia z dnia 29 października 2021 r., sygn. II SAB/Go 194/21 oraz II SAB/Go 199/21, www.orzeczenia.nas.gov.pl

Skarga do sądu na sposób organizacji transportu zbiorowego przez gminę