Zarząd spółki komunalnej - wygaśnięcie mandatu

Komunalna spółka kapitałowa, jak każda inna osoba prawna, działa przez swoje organy. Organem prowadzącym sprawy oraz reprezentującym komunalną spółkę kapitałową jest zarząd. Zasadniczą kwestią jest zatem udzielenie odpowiedzi na pytanie, kiedy członek zarządu traci ten status.

Utratę statusu członka zarządu wiązać należy z utratą (wygaśnięciem) mandatu, a więc z utratą uprawnienia do prowadzenia spraw spółki i jej reprezentowania. Wygaśnięcie mandatu powodują następujące przyczyny:

Upływ kadencji

Kadencja stanowi bowiem okres, na jaki członek zarządu został powołany. Przy czym, upływ kadencji nie oznacza automatycznego wygaśnięcia mandatu. W tym zakresie wyróżnić należy dwie sytuacje. W przypadku gdy kadencja członka zarządu wynosiła jeden rok, przysługujący mu mandat wygasa z dniem odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za pierwszy pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka zarządu. Jeżeli natomiast członek zarządu został powołany na okres kadencji dłuższej niż jeden rok, przysługujący mu mandat wygasa z dniem odbycia zgromadzenia wspólników, zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za ostatni pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka zarządu. Jak zatem widać, wygaśniecie mandatu członka zarządu jest w tym przypadku warunkowane upływem kadencji oraz zatwierdzeniem sprawozdania finansowego spółki.

Odwołanie członka zarządu

Odwołanie członka zarządu stanowi jednostronne oświadczenie woli spółki. Spółka może odwołać członka zarządu w każdym czasie bez konieczności uzyskiwania jego zgody na takie działanie. Odmienną kwestią jest natomiast ewentualna odpowiedzialność spółki z tytułu roszczeń, jakie mogą przysługiwać członkowi zarządu z tytułu odwołania go z tej funkcji. Pamiętać należy, że w przypadku komunalnych spółek kapitałowych uprawnienie do odwoływania członków zarządu przysługuje jedynie radzie nadzorczej.

Złożenie rezygnacji

Złożenie rezygnacji stanowi przejaw woli członka zarządu. Z uwagi na fakt, że oświadczenie o rezygnacji stanowi jednostronną czynność prawną brak jest konieczności jego przyjęcia przez spółkę, czy też wyrażenia przez nią swojej akceptacji (przyzwolenia). Tym niemniej, oświadczenie o rezygnacji, tak jak każde inne oświadczenie woli, powinno dotrzeć do spółki, gdyż spółka powinna mieć możliwość zapoznania się z jego treścią. Z tą też chwilą, rezygnacja członka zarządu staje się co do zasady skuteczna. Pomimo wątpliwości związanych z adresatem oświadczenia o rezygnacji, przyjąć należy, że oświadczenie to powinno zostać złożone któremukolwiek z pozostałych członków zarządu. Przy czym pamiętać należy, że jeżeli w wyniku rezygnacji członka zarządu żaden mandat w zarządzie nie będzie obsadzony, członek zarządu powinien złożyć rezygnację wspólnikom, zwołując jednocześnie zgromadzenie wspólników. Zaproszenie na zgromadzenie wspólników powinno zawierać oświadczenie o rezygnacji członka zarządu. Sama rezygnacja jest natomiast skuteczna dopiero z dniem następującym po dniu, na który zwołano zgromadzenie wspólników. Zwrócić należy ponadto uwagę, że na skuteczność złożonej rezygnacji nie ma wpływu brak wykreślenia byłego członka zarządu z KRS. Innymi słowy, (ewentualne) wykreślenie członka zarządu z KRS jest irrelewantne dla oceny skuteczności złożonej przez niego rezygnacji.

Prawomocne skazanie członka zarządu prawomocnym wyrokiem za przestępstwa określone w przepisach rozdziałów XXXIII-XXXVII Kodeksu karnego oraz przestępstwa wskazane w art. 585, art. 587, art. 590 i art. 591 KSH

Jak bowiem przyjmuje się w orzecznictwie, prawomocne skazanie z chwilą uprawomocnienia się wyroku powoduje wygaśniecie z mocy prawa mandatu członka zarządu. Członek zarządu traci w konsekwencji uprawnienie do prowadzenia spraw spółki i jej reprezentowania.

Utrata pełnej zdolności do czynności prawnych oraz śmierć członka zarządu

Utratę pełnej zdolności do czynności prawnych wiązać należy z uprawomocnieniem się postanowienia sądu o całkowitym lub częściowym jego ubezwłasnowolnieniu. Z tą też chwilą przyjąć należy, że mandat ubezwłasnowolnionego członka zarządu wygasa.

Jak zatem widać wygaśnięcie mandatu członka zarządu może mieć miejsce w związku z zaistnieniem szeregu różnych zdarzeń. Na względzie należy mieć, że prowadzenie spraw spółki i jej reprezentowanie przez osobę niebędącą członkiem zarządu może implikować szereg negatywnych konsekwencji. Istotne jest zatem, aby skład zarządu spółki był obsadzony we właściwy sposób.

Kamil Jurkowski

radca prawny w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, specjalizuje się w prawie handlowym

Tekst pochodzi z portalu Prawo Dla Samorządu