06.09.2021


Żądanie dokumentów potwierdzających wpis do RDR i w BDO w przetargu na odbiór odpadów

KATEGORIA: Praktyka

Funkcjonujące od 2016 r. reguły dotyczące składania dokumentów potwierdzających posiadanie przez wykonawców stosownych uprawnień, generują wątpliwości zamawiających dotyczące m.in. konieczności żądania od pretendentów o uzyskanie zamówienia, zaświadczeń o posiadaniu wpisu do RDR oraz dokumentów potwierdzających wpis w BDO.

Wymaganie posiadania wpisu do RDR oraz BDO

Jednym spośród  aspektów podmiotowych, który może być weryfikowany z wykorzystaniem kryteriów kwalifikacji jest posiadanie uprawnień do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej – o ile wynika to z odrębnych przepisów (art. 112 ust. 1 i 2 P.z.p., który znajduje zastosowanie do zamówień o wartości unijnej oraz mocą art. 266 P.z.p. do zamówień o wartości krajowej). Weryfikacja przez gminy wskazanej okoliczności, w tym w toku udzialania zamówień na odbiór lub odbiór i zagospodarowanie odpadów, ma istotne znaczenie wobec brzmienia art. 3 ust. 2 u.g.k. zgodnie z którym „jeżeli do prowadzenia danego rodzaju działalności na podstawie innych ustaw jest wymagane uzyskanie zezwolenia, jednostki samorządu terytorialnego mogą powierzyć wykonywanie zadań wyłącznie podmiotowi posiadającemu wymagane zezwolenie”. Pomimo literalnego brzmienia przytoczonego w poprzednim zdaniu przepisu, istnieje możliwość uznania, że gminy winny dopuszczać do realizacji zadań komunalnych, wyłącznie podmioty posiadające wymagane prawem uprawnienia, w tym odpowiednie wpisy. Powyższe samo przez się nie stanowi o obowiązku ustanowienia kryterium kwalifikacji dotyczącego posiadania uprawnień, wszakże stosowne uprawnienia mogą być uzyskane przed rozpoczęciem realizacji zamówienia, jednakże praktyka ukazuje, że zamawiający w przeważającej większości, ustanawiają warunki podmiotowe dotyczące posiadania niezbędnych wpisów, już na etapie ubiegania się o zamówienie.

Realizacja usług odbiorowych i transportowych względem odpadów komunalnych, z założenia wymaga posiadania aktualnego wpisu do rejestru działalności regulowanej oraz posiadania aktualnego wpisu do rejestru podmiotów wprowadzających, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami, będącego elementem BDO, w zakresie transportu odpadów oraz dotyczącym zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego zgodnie z ustawą z dnia 11 września 2015 o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.

Wymaganie podmiotowych środków dowodowych

Z ustanowionymi w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego kryteriami kwalifikacji wiążą się podmiotowe środki dowodowe., tj. środki służące potwierdzeniu m.in. spełnianie warunków udziału w postępowaniu. Niezależnie od wartości zamówienia udzielanego w postępowaniu, żądanie podmiotowych środków dowodowych na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu, jest uprawnieniem zamawiającego a nie jego obowiązkiem (art. 124 pkt 2 P.z.p. i art. 273 pkt 2 P.z.p.).

Zgodnie z art. 134 ust. 1 pkt 9 P.z.p. (przetarg nieograniczony) zamawiający obowiązany jest w SWZ zamieścić  wykaz podmiotowych środków dowodowych. Z kolei art. 281 ust. 2 pkt 3 (tryb podstawowy) wymaga aby SWZ zawierał informację o podmiotowych środkach dowodowych, jeżeli zamawiający będzie wymagał ich złożenia. Różnica w brzmieniu ww. przepisów zdaje się być konsekwencją tego, że w przypadku zamówień o wartości równej lub wyższej niż próg unijny, zamawiający jest obowiązany żądać podmiotowych środków dowodowych, jednakże nie w zakresie potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu, lecz w zakresie zaktualizowania się względem wykonawcy przesłanek wykluczenia.

W konsekwencji, jeżeli zamawiający chce dokonać weryfikacji ustanowionego w postępowaniu kryterium kwalifikacji w zakresie posiadania przez wykonawcę wpisów do RDR oraz w BDO winien w SWZ wymienić stosowne dokumenty wśród podmiotowych środków dowodowych, składanych w toku postępowania.

Należy jednak podkreślić, że przepisy P.z.p. ustanawiają również reguły dotyczące samodzielnego pozyskiwania przez zamawiających określonych kategorii dokumentów. Pisaliśmy o tym na portalu Ziemski Biznes:  https://ziemskibiznes.pl/blog/zamowienia-publiczne/wzywa%C4%87-czy-nie-wzywa%C4%87,-oto-jest-pytanie.html.

Właśnie powyższe generuje wątpliwości zamawiający, czy w ogóle winni w SWZ wskazywać wśród wymaganych podmiotowych środków dowodowych, zaświadczenia o wpisie do RDR oraz dokumentów potwierdzających wpis do BDO (wydruk z rejestru BDO).

Warunkowe wyłączenie składania podmiotowych środków dowodowych

Zarówno art. 127 ust. 1 i 2 P.z.p. (zamówienia o wartości powyżej progu unijnego), jak i art. 274 ust. 4  P.z.p. posługują się zwrotem „zamawiający nie wzywa do złożenia podmiotowych środków dowodowych” w określonych sytuacjach. W konsekwencji przepis ten nie tamuje możliwości wskazania w dokumentach zamówienia określonych dokumentów potwierdzających posiadanie wpisu do RDR oraz w BDO. Wręcz przeciwnie, jeżeli zamawiający ma zamiar weryfikować tę kwestię z wykorzystaniem podmiotowych środków dowodowych, winien je wskazać w SWZ jako wymagane środki dowodowe, niezależnie od tego, że względem nich mogą zaktualizować się przesłanki wynikające z art. 127 ust. 1 lub 2 P.z.p. albo 274 ust. 4 P.z.p. Wyłącznie wskazanie w SWZ tych dokumentów jako podmiotowych środków dowodowych, może zaktualizować po stronie zamawiającego zakaz wzywania wykonawcy do ich złożenia o którym mowa w art. 127 ust. 1 P.z.p. albo 274 ust. 4 P.z.p, lub uprawnienie wykonawcy wynikające z art. 127 ust. 2 P.z.p. (w tym w zw. z art. 266 P.z.p.).

Dla przypomnienia, zamawiający nie wzywa o przedłożenie dokumentów potwierdzających wpisy w BDO, albowiem może je uzyskać za pomocą bezpłatnej i ogólnodostępnej bazy danych, ale jedynie jeżeli wykonawca wskazał w oświadczeniu wstępnym dane umożliwiające dostęp do tych środków (tj. numer BDO) – art. 127 ust. 1 pkt 1 P.z.p. i art. 274 ust. 4 P.z.p.

Ze względu na okoliczność, iż podmiotem właściwym do dokonania wpisu do RDR jest organ wykonawczy gminy, zastosowanie może znaleźć art. 127 ust. 2 P.z.p. (który mocą art. 266 P.z.p. znajduje zastosowanie również do zamówień o wartości krajowej), zgodnie z którym „wykonawca nie jest zobowiązany do złożenia podmiotowych środków dowodowych, które zamawiający posiada, jeżeli wykonawca wskaże te środki oraz potwierdzi ich prawidłowość i aktualność”. Należy jednak pamiętać, że przepis ten nie wyłącza skierowania do wykonawcy wniosku o złożenie podmiotowych środków dowodowych. W odpowiedzi na wniosek, wykonawca zamiast przesłania zaświadczenia o wpisie do RDR może wskazać, że posiada określony wpis i jest on zarówno prawidłowy, jak i aktualny, a okoliczność tę zamawiający może potwierdzić samodzielnie, zapoznając się z rejestrem prowadzonym przez organ wykonawczy gminy.

Osoby zainteresowane problematyką zamówieniowych aspektów gospodarki odpadami komunalnymi serdecznie zapraszamy na 3. edycję konferencji „Zamówienia Publiczne w Gospodarce Odpadami Komunalnymi”, która odbędzie się 14 września 2021 r., w trakcie której nie tylko będzie można wysłuchać zaplanowanych wystąpień ale również porozmawiać z prelegentami na co dzień współpracującymi z kancelarią Dr Krystian Ziemski & Partners.



Autor:
Konrad Różowicz

partner, prawnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, specjalizuje się w prawie zamówień publicznych.


TAGI: Odpady, Przetargi, Samorząd,



Tekst pochodzi z portalu Prawo Dla Samorządu