Prawo Dla Samorządu

1 czerwca 2021 r. ruszył proces legislacyjny ustawy antyodorowej. Zaproponowane przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska rozwiązania mają na celu zapobieżenie powstawania uciążliwości zapachowych, powodowanych przez inwestycje sektora rolnictwa.

Jest to już kolejna próba podjęcia tego tematu przez rząd, o czym informowaliśmy 2 lata temu na portalu w artykule „Ustawa antyodorowa czyli nowy projekt resortu środowiska”[1].

Projekt ustawy o minimalnej odległości dla planowanego przedsięwzięcia sektora rolnictwa, którego funkcjonowanie może wiązać się z ryzykiem powstawania uciążliwości zapachowej[2] swoim zakresem obejmuje planowane przedsięwzięcia rolnicze, które mogą wiązać się z ryzykiem powstania uciążliwości zapachowej. Przedsięwzięcie może polegać na budowie, przebudowie lub zmianie sposobu użytkowania obiektu budowlanego, w którym będą prowadzone chów lub hodowla zwierząt, w stosunku do którego jest wymagane uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Istotnym elementem jest przelicznik DJP, czyli duże jednostki przeliczeniowe inwentarza, które wskazuje się w osobnym rozporządzeniu. Omawianej regulacji podlegają przedsięwzięcia, które przekraczają próg 210 DJP, samoistnie bądź wspólnie z istniejącymi, lub planowanymi przedsięwzięciami, które przekraczają próg 41 DJP i znajdują się w odległości 210 m od planowanego przedsięwzięcia.

Projekt MKiŚ wskazuje, że inwestycje rolnicze powinny znajdować się w odpowiedniej odległości od określonych ustawowo obszarów. Takie obszary to na przykład obiekty mieszkalne, obiekty użytku publicznego, parki narodowe czy uzdrowiska. Wartym podkreślenia jest to, że w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego należy zachować odpowiednią odległość między terenem przeznaczonym na planowane przedsięwzięcie a budynkami, obszarami, obiektami, terenami i parkami wymienionymi w projekcie ustawy.

Proponowana regulacja przewiduje, że odległość od wskazanych obszarów powinna wynosić tyle metrów, ile liczba DJP, przy inwestycji, która ma więcej niż 210 DJP i mniej niż 500 DJP. Jeżeli inwestycja przekracza 500 DJP, wówczas odległość od wskazanych obszarów powinna wynieść 500 metrów. Przy ustaleniu DJP wlicza się również DJP istniejących przedsięwzięć rolnych oraz planowanych przedsięwzięć w odległości 210 metrów. W zależności od rodzaju postępowania odległość uwzględniają organy gminy, wojewoda, organy administracji architektoniczno-budowlanej, organy związku metropolitalnego, organy nadzoru budowlanego lub organy wydające decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach.

Projekt ustawy przewiduje również wyjątek od reguły odległości. Polega ona na uzyskaniu zgody od wszystkich właścicieli lub użytkowników wieczystych nieruchomości, na których mieszczą się wskazane ustawowo budynki, znajdujące się w obszarze odległości mniejszej niż minimalna od planowanej inwestycji. Należy również uzyskać zgodę od właścicieli i użytkowników wieczystych nieruchomości, na której ma dopiero powstać budynek wskazany ustawowo, a dla którego wydano decyzję o pozwoleniu na budowę, lub dokonano zgłoszenia, a organ architektoniczno-budowlany nie wniósł sprzeciwu.

Zgodnie z projektem, ustawa swoimi regulacjami nie będzie obejmowała przedsięwzięć, dla których w terminie do 5 lat przed wejściem w życie ustawy wydano decyzję o warunkach zabudowy. Nie stosuje się przepisów ustawy dla przedsięwzięcia, które ma powstać na terenie objętym planem miejscowym, który dopuszcza usytuowanie przedsięwzięcia z sektora rolnictwa funkcjonowanie którego może wiązać się z ryzykiem powstawania uciążliwości zapachowej.

W uzasadnieniu projektu wskazano, że wprowadzenie omawianego aktu prawnego jest odpowiedzią na liczne skargi na uciążliwości zapachowe, które wpływały do Wojewódzkich Inspektoratów Ochrony Środowiska, a które stanowiło ponad ok. 80% ogółu skarg. Zgodnie z przeprowadzonymi w 2015 roku badaniami, zdaniem osób ankietowanych główną przyczyną uciążliwości w sąsiedztwie zamieszkania są fermy trzody chlewnej (aż 42% odpowiedzi).

Zgodnie z Oceną Skutków Regulacji aktualnie żadne państwo UE nie wprowadziło ustawy dedykowanej uciążliwości odorowej, a jedynie 9 państw reguluje tę kwestię w osobnych aktach prawnych.

MKiŚ w uzasadnieniu projektu wskazuje, że dotychczas istniejące regulacje, takie jak Kodeks dobrej praktyki rolniczej i Kodeks przeciwdziałania uciążliwości zapachowej, nie przynosiły oczekiwanych rezultatów, a na przestrzeni ostatnich lat, coraz częściej do organów państwowych wpływały skargi na uciążliwość zapachową. W uzasadnieniu wskazano, że wprowadzenie proponowanej regulacji ma na celu zmniejszenie konfliktów społecznych oraz poprawę sytuacji zdrowotnej mieszkańców. Niewątpliwie proponowany akt prawny jest krokiem w dobrą stronę. Praktyka pokaże na ile będzie on stanowił całościowe rozwiązanie problemów generowanych przez przemysłowe farmy zwierząt.

Projekt znajduje się we wczesnej fazie procesu legislacyjnego. Dalsze losy ustawy można obserwować pod linkiem:

https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12347400

[1] https://prawodlasamorzadu.pl/2019-05-31-ustawa-antyodorowa-czyli-nowy-projekt-resortu-srodowiska

[2] https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12347400

Trwają prace nad ustawą antyodorową