Prawo Dla Samorządu

Zdaniem WSA w Gliwicach regulamin korzystania z PSZOKu nie powinien stanowić odrębnej uchwały.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wyrokiem z dnia 29 kwietnia 2021 roku (sygn. II SA/Gl 209/21) stwierdził w całości nieważność uchwały rady gminy w sprawie regulaminu korzystania z punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych.

Wyrok ten zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym:

Regulamin korzystania z PSZOKu

Rada gminy, powołując się na art. 40 ust. 2 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym [dalej: u.s.g.] uchwaliła regulamin korzystania z punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. Zgodnie z tym przepisem na podstawie ustawy o samorządzie gminnym organy gminy mogą wydawać akty prawa miejscowego w zakresie zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej.

Skarga wojewody

Powyższa uchwała została zaskarżona do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach przez Wojewodę Śląskiego. Zdaniem organu nadzoru zaskarżona uchwała jest sprzeczna z art. 40 ust. 2 pkt u.s.g., art. 6r ust. 3 w związku z ust. 3a, ust. 3b i ust. 3d ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach [dalej: u.c.p.g.] oraz art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W jego ocenie na podstawie art. 6r ust. 3 u.c.p.g. rada gminy zobligowana była podjąć jedną uchwałę (będącą aktem prawa miejscowego) określającą, szczegółowy sposób i zakres świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów, w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w szczególności częstotliwość odbierania odpadów komunalnych od właściciela nieruchomości i sposób świadczenia usług przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych. Uchwała ta winna kompleksowo regulować wszystkie zagadnienia określone w przepisie upoważniającym.

Zdaniem Wojewody samoistnej podstawy w przedmiotowym zakresie nie mogą stanowić przepisy u.s.g. Podjęcie uchwały na podstawie art. 40 ust. 2 pkt 4 u.s.g. jest bowiem dopuszczalne w sytuacji, gdy zasady korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej nie stanowią materii ustaw szczególnych oraz wydanych na ich podstawie aktów wykonawczych – w tym aktów prawa miejscowego.

W odpowiedzi na skargę burmistrz w całości przychylił się do zarzutów wojewody i wniósł o uwzględnienie skargi.

Wyrok WSA w Gliwicach

Do zarzutów wojewody przychylił się także Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, który wyrokiem z dnia 29 kwietnia 2021 roku (sygn. II SA/Gl 209/21) stwierdził w całości nieważność zaskarżonej uchwały. Zdaniem Sądu podstawą podjęcia zaskarżonej uchwały nie był przytoczony w niej art. 40 ust. 2 pkt 4 u.s.g., lecz art. 6r ust. 3 u.c.p.g. Tym samym kontrolowana uchwała nie wypełnia w całości delegacji ustawowej zawartej w u.c.p.g., ograniczając się wyłącznie do określenia sposobu świadczenia usług przez punkt selektywnego zbierania odpadów komunalnych w przyjętym regulaminie. Tym samym regulacja taka zdaniem Sądu nie odpowiada zawartemu w upoważnieniu ustawowym obowiązkowi uregulowania określonych zagadnień przez rady gminy, pomijając całkowicie kompleksową regulację w zakresie określenia szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów.

W konsekwencji Sąd uznał, że brak powyższego uregulowania w zakwestionowanym akcie stanowi zatem istotne naruszenie prawa albowiem organ stanowiący gminy, podejmując akt prawa miejscowego w wykonaniu normy ustawowej, ma obowiązek ściśle uwzględniać wytyczne zawarte w upoważnieniu, a więc winien w sposób jasny i precyzyjny określić wszystkie przewidziane prawem elementy.

Jednocześnie Sąd uznał, że w przypadku punktów selektywnej zbiórki odpadów komunalnych zasady korzystania z nich nie mogą być regulowane w uchwale podjętej na podstawie u.s.g.

Podsumowanie

W rozważaniach WSA w Gliwicach niestety zabrakło odniesienia się do § 119 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie „Zasad techniki prawodawczej”. Przepis ten – znajdujący odpowiednie zastosowanie do aktów prawa miejscowego – stanowi, że jeżeli jedno upoważnienie ustawowe przekazuje do uregulowania różne sprawy, które dają się tematycznie wyodrębnić tak, że ich zakresy są rozłączne, można wydać na podstawie takiego upoważnienia więcej niż jedno rozporządzenie (odpowiednio: jeden akt prawa miejscowego). Być może szczegółowa analiza tego zagadnienia mogłaby doprowadzić Sąd do odmiennych wniosków końcowych.

Regulamin PSZOKu nie w odrębnej uchwale