Prawo Dla Samorządu

Zdaniem WSA w Poznaniu, uchwała rady gminy w przedmiocie utworzenia spółki komunalnej, nie narusza interesu prawnego podmiotu prowadzącego podobną działalność na terenie gminy, w związku z czym nie może ona zostać przez ten podmiot skutecznie zaskarżona do sądu administracyjnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu [dalej: WSA] postanowieniem z dnia 27 stycznia 2021 r., wydanym na posiedzeniu niejawnym (sygn. akt: III SA/Po 960/20), odrzucił skargę na uchwałę rady gminy o utworzeniu spółki komunalnej, wskazując na brak naruszenia interesu prawnego po stronie Skarżącej, a tym samym brak legitymacji do wystąpienia z przedmiotową skargą.

Orzeczenie zapadło w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych.

Dnia 31 sierpnia 2020 r., rada gminy – działając na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. f ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. 1990 nr 16 poz. 95 z późn. zm.), [dalej: usg] w zw. z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz.U. 1997 nr 9 poz. 43 z późn. zm.), [dalej: ugk] – podjęła uchwałę w sprawie utworzenia spółki komunalnej o charakterze międzygminnym, wskazując, że przeważającym przedmiotem działalności spółki będzie działalność w zakresie odbioru odpadów komunalnych z terenu trzech gmin będących udziałowcami spółki.

Powyższa uchwała została zaskarżona do wojewódzkiego sądu administracyjnego w trybie art. 101 ust. 1 usg. Zgodnie z przywołanym przepisem, skargę na uchwałę lub zarządzenie organu gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może wnieść każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone na skutek podjęcia zaskarżonego aktu.

Wskazując na naruszenie interesu prawnego w niniejszej sprawie, Skarżąca argumentowała, iż jest podmiotem zajmującym się gospodarką odpadami komunalnymi oraz od 2013 r. bierze czynny udział w przetargach organizowanych przez gminę i w związku z wyborem jej ofert jako najkorzystniejszych zajmuje się świadczeniem usług odbioru odpadów komunalnych na jej terenie. Zdaniem Skarżącej, zaskarżona uchwała mogła prowadzić do zachwiania konkurencyjności i uniemożliwić jej prowadzenie działalności na terenie gminy.

W odpowiedzi na skargę, rada gminy wniosła o jej odrzucenie z uwagi na brak naruszenia interesu prawnego Skarżącej, ewentualnie o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, po rozpoznaniu przedmiotowej sprawy postanowił o odrzuceniu skargi. Jak podkreślił Sąd, skuteczne złożenie skargi w trybie art. 101 ust. 1 usg, uzależnione jest od tego, czy skarżący wykaże naruszenie przysługującego mu interesu prawnego lub uprawnienia. WSA wskazał przy tym, że „Źródłem interesu prawnego lub uprawnienia jest norma prawa materialnego. Przez interes prawny, w przeciwieństwie do interesu faktycznego, rozumie się przyznany przepisami prawa materialnego zakres uprawnień podmiotu, kształtujący jego sytuację prawną. (…) Interes prawny musi być przy tym bezpośredni, konkretny i mieć charakter realny”.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszego postępowania, Sąd uznał, że po stronie Skarżącej brak jest normy prawnej, z której można by wyprowadzić interes prawny do zaskarżenia uchwały. Zdaniem WSA w Poznaniu, „Skarżąca spółka jest (…) w istocie jedynie potencjalnym faktycznym wykonawcą zadań z zakresu gospodarki komunalnej, które mieszczą się w przedmiocie działalności spółki tworzonej zaskarżoną uchwałą. Świadczy to wbrew twierdzeniom skarżącej o istnieniu po jej stronie wyłącznie interesu faktycznego”. Według Sądu, „brak w tym względzie jakiegokolwiek aktualnego oraz realnego naruszenia jej interesu”.

Dalej Sąd wskazał również, iż pomimo utworzenia przez gminę spółki komunalnej, spółka ta na równi z innymi zainteresowanymi podmiotami będzie mogła odbierać odpady komunalne i gospodarować nimi jedynie po przeprowadzonej procedurze zamówień publicznych – sama uchwała w żaden sposób nie rozstrzyga bowiem o powierzeniu tworzonej nią spółce odbioru odpadów komunalnych. Powyższe, zdaniem WSA, jednoznacznie wynika z przepisów ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. 1996 nr 132 poz. 622 z późn. zm.), [dalej: ucpg], a zwłaszcza z art. 6d ust. 1 ucpg.

Podsumowując, Sąd stwierdził, że: „Skarżąca nie jest (…) podmiotem legitymującym się prawnie gwarantowanym uprawnieniem do wyłącznego świadczenia na terenie gminy usług w zakresie odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych”, w związku z czym nie posiada interesu prawnego w niniejszej sprawie i tym samym legitymacji do zaskarżenia przedmiotowej uchwały.

Orzeczenie nie jest prawomocne.

Zaskarżenie uchwały o utworzeniu spółki komunalnej