21.12.2020


Niełatwa droga do antycovidowych gminnych przepisów porządkowych

KATEGORIA: Wokanda

W marcu 2020 r. wójt jednej z gmin wydał zarządzenie w sprawie przepisów porządkowych związanych z przeciwdziałaniem Covid-19. Wojewoda Śląski stwierdził jego nieważność dopiero w drugiej połowie maja. Istotne znaczenie ma bowiem nie tylko treść zarządzenia porządkowego, ale również przekazanie go organowi nadzoru w odpowiedniej formie.

W dniu 14 października 2020 r. w Dzienniku Urzędowym Województwa Śląskiego opublikowano rozstrzygnięcie nadzorcze NR NPII.4131.1.437.2020 Wojewody Śląskiego z dnia 20 maja 2020 r., w którym stwierdził on nieważność zarządzenia wójta z 31 marca 2020 r. w sprawie przeciwdziałania rozprzestrzeniania się wirusa COVID-19 wśród mieszkańców gminy. W podstawie prawnej zarządzenia objętego postępowaniem nadzorczym powołano art. 40 ust. 3 i art. 41 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym[1] w związku z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii[2]. W ramach przepisów porządkowych zakazano m.in. korzystanie z placów zabaw, gminnych obiektów sportowych oraz odwołano wydarzenia organizowane przez Gminne Centrum Kultury i Sportu i amfiteatr, a także wstrzymano wynajem pomieszczeń w nieruchomościach tych jednostek. Tylko na marginesie można wspomnieć, że było to jedno z wielu zarządzeń „antycovidowych” podjętych przez tego wójta.

Wojewoda Śląski uznał, że zarządzenie wydane zostało z istotnym naruszeniem prawa. W pierwszej kolejności organ nadzoru przypomniał, że ustawodawca określił dwie przesłanki wydania przepisów porządkowych:

1) materia podlegająca unormowaniu nie może być uregulowana w innych przepisach powszechnie obowiązujących, a także

2) wprowadzenie określonych norm musi być uzasadnione ze względu na ochronę życia lub zdrowia obywateli oraz dla zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego.

W odniesieniu do pierwszej z nich Wojewoda uznał, że treść zarządzenia pokrywała się z treścią rozporządzenia Ministra Zdrowia.

W odniesieniu do wymogu, by przepisy porządkowe chroniły wskazane w ustawie dobra, Wojewoda Śląski stwierdził natomiat, że nakaz wstrzymania wynajmu pomieszczeń Gminnego Centrum Kultury i Sportu oraz amfiteatru wychodzi poza zakres upoważnienia zawartego w u.s.g. Należy bowiem odróżnić kwestię ochrony zdrowia obywateli od kwestii stosunków cywilnoprawnych, a ponadto – w ocenie organu nadzoru – przepisy zarządzenia są w tym zakresie niejasne.

Organ nadzoru podważył również określone w zarządzeniu rozwiązanie dotyczące jego wejścia w życie, zgodnie z którymi miało to nastąpić 31 marca 2020 r. (w dniu wydania), a akt miał zostać ogłoszony w sposób zwyczajowo przyjęty.  Stwierdził bowiem, że „wejście wżycie przepisów porządkowych powinno być uzależnione od ogłoszenia i mogą one wejść wżycie najwcześniej z tym dniem”. Wymóg wejścia w życie uzależniony powinien być zatem od dnia ogłoszenia. Wojewoda uznał ponadto, że zarządzenie zostało do niego doręczone dopiero 27 kwietnia 2020 r. Co prawda wcześniej (31 marca 2020 r.) przesłano kopię elektroniczną aktu, ale z natury rzeczy nie był to jego oryginał.

 


[1] Dz. U. 2019 r., poz. 506 ze zm.

[2] Dz. U. 2020 poz. 491 ze zm.



Autor:
Adrian Misiejko

Doktor nauk prawnych, specjalizuje się w zakresie prawa samorządu terytorialnego ze szczególnym uwzględnieniem ustroju j.s.t. i publicznego transportu zbiorowego


TAGI: Rozstrzygnięcia nadzorcze, Wójt, Zarządzenie,



Tekst pochodzi z portalu Prawo Dla Samorządu