Prawo Dla Samorządu

Nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu epidemii COVID-19 przewiduje wydłużenie terminów na podjęcie przez organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego uchwał budżetowych na rok 2021.

W efekcie prac nad projektem ustawy z dnia 19 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw[1] Senat uchwalił (w dniu 28 listopada 2020 r.) szereg poprawek. Objęły one rozwiązania dotyczące wydłużenia terminu na uchwalenie samorządowych budżetów. Zmiana znalazła się wśród tych poprawek, które następnie (9 grudnia) znalazły akceptację Sejmu. Ustawa nowelizująca została podpisana przez Prezydenta RP i opublikowana w Dzienniku Ustaw w dniu 15 grudnia 2020 r. [2]. W omawianym zakresie weszła w życie w dniu następnym.

Wprowadzone zmiany w ustawie o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 1842 ze zm.)[3] polegają na dodaniu art. 15zoaa.

Zgodnie z art. 15zoaa ust. 1 ustawy COVID-19 uchwałę budżetową na rok budżetowy 2021, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, może podjąć nie później niż do dnia 31 marca 2021 roku. Art. 15zoaa ust. 2 ustawy COVID-19 stanowi natomiast, że do czasu podjęcia uchwały budżetowej na rok budżetowy 2021, jednak nie później niż do dnia 31 marca 2021 roku, podstawą gospodarki finansowej jednostki samorządu terytorialnego jest projekt uchwały budżetowej przedstawiony organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego.

Ustawa modyfikuje zatem terminy określone przepisami art. 239 i 240 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 869 ze zm.)[4]. Przewidują one bowiem, że uchwałę budżetową organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego podejmuje przed rozpoczęciem roku budżetowego, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach - nie później niż do dnia 31 stycznia roku budżetowego. Natomiast do czasu podjęcia uchwały budżetowej, jednak nie później niż do dnia 31 stycznia roku budżetowego, podstawą gospodarki finansowej jest projekt uchwały budżetowej przedstawiony organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego, o którym mowa w art. 238 ust. 1 u.f.p.

Nie sprecyzowano jakie „szczególnie uzasadnione przypadku” uzasadniają skorzystanie z terminów określonych w nowelizacji. Warto jednak zauważyć, że w piśmiennictwie – wydawanym jeszcze przed epidemią – stwierdzono, że przesłanką skorzystania z wydłużonego terminu przewidzianego w art. 239 u.f.p. może być wystąpienie klęski żywiołowej lub innych zdarzeń losowych[5]. W takim ujęciu z nowych przepisów mogłoby skorzystać wiele jednostek samorządu terytorialnego dotkniętych skutkami społeczno-gospodarczymi rozpowszechniania się COVID-19.

Warto pamiętać, że nowelizacja modyfikuje odpowiednio także kompetencje nadzorcze regionalnych izb obrachunkowych. Zgodnie z art. 15zoaa ust. 3 ustawy COVID-19 w przypadku niepodjęcia uchwały budżetowej w terminie, o którym mowa w art. 15zoaa ust. 1 ustawy COVID-19, regionalna izba obrachunkowa, w terminie do końca kwietnia roku budżetowego, ustala budżet jednostki samorządu terytorialnego w zakresie zadań własnych oraz zadań zleconych. Do dnia ustalenia budżetu przez regionalną izbę obrachunkową podstawą gospodarki finansowej jest projekt uchwały, o której mowa w art. 15zoaa ust. 2 ustawy COVID-19.

[1] Druk sejmowy nr 704; druk senacki nr 262.

[2] Dz. U. poz. 2255.

[3] Dalej: ustawa COVID-19

[4] Dalej: u.f.p.

[5] P. Lenio, Art. 239 [w:] Z. Ofiarski (red.), Ustawa o finansach publicznych. Komentarz, Warszawa 2019, SIP Lex, pkt 3.

Nowe terminy na uchwalenie samorządowych budżetów na rok 2021 r.