Prawo Dla Samorządu

Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, rada gminy nie może różnicować stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, jeżeli opłata została ustalona metodą od gospodarstwa domowego. W szczególności niedopuszczalne jest w opinii Sądu, różnicowanie ze względu na wielkość tego gospodarstwa.

Wyrokiem z dnia 30 czerwca 2020 r. (sygn. akt: II SA/Kr 278/20), WSA w Krakowie stwierdził nieważność uchwały rady gminy, podjętej w sprawie określenia metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami oraz ustalenia stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

W przedmiotowej uchwale z dnia 17 maja 2019 r., rada gminy skorzystała z metody ustalenia opłaty jako jednej stawki od gospodarstwa domowego (art. 6j ust. 2 ucpg). Następnie, dokonała ona zróżnicowania tej stawki (przewidzianego w art. 6j ust. 2a ucpg), wprowadzając kryterium „liczby osób zamieszkujących w gospodarstwie domowym”.

Zdaniem Sądu, tak ukształtowany przez radę gminy sposób ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami, stoi w sprzeczności z przepisami ustawy. WSA wskazał przy tym na dwa uchybienia, jakich w przedmiotowym zakresie dopuściła się rada gminy.

Przede wszystkim, w opinii Sądu, przy skorzystaniu przez radę gminy z metody ustalenia jednej stawki od gospodarstwa domowego, wyłączona jest możliwość dalszego jej różnicowania. Zgodnie z interpretacją zastosowaną przez Sąd, przepis dopuszczający różnicowanie stawki (art. 6j ust. 2a ucpg) należy odnieść jedynie do metody ustalenia opłaty jako iloczynu podstawy i stawki (art. 6j ust. 1 ucpg), a nie już do metody ustalenia jednej stawki od gospodarstwa domowego (art. 6j ust. 2 ucpg).

Jak wskazał Sąd, „W art. 6j ust. 1 ustawodawca posługuje się pojęciem opłaty, jako iloczynu podstawy i stawki, a w art. 6j ust. 2 pojęciem opłaty jako jednej stawki od podstawy (gospodarstwa domowego). Stanowisko, że gmina będzie mogła zróżnicować stawkę opłat zgodnie z kryteriami wskazanymi w art. 6j ust. 2a u.c.p.g. zarówno w przypadku wyboru metody określonej w art. 6j ust. 1 u.c.p.g. jak i w art. 6j ust. 2 cyt. Ustawy, nie jest prawidłowe. Za takim rozumieniem nie przemawia, także systematyka ustawy (…)”.

Drugim uchybieniem, jakiego – zdaniem Sądu – rada gminy dopuściła się w przedmiotowej uchwale, jest zastosowanie przy różnicowaniu stawki, kryterium „liczby osób zamieszkujących w gospodarstwie domowym”.

Przepis art. 6j ust. 2a, dopuszczający różnicowanie stawki opłaty, wymienia enumeratywnie, według jakich kryteriów możliwe jest dokonanie takiego różnicowania. Wśród nich znajdują się:

(1) powierzchnia lokalu mieszkalnego,

(2) liczba mieszkańców zamieszkujących nieruchomość,

(3) odbieranie odpadów z terenów wiejskich lub miejskich,

(4) rodzaj zabudowy.

WSA podkreślił, że „Przewidziane w ustawie pojęcia <liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość> nie można utożsamiać z zastosowanym w niniejszej uchwale pojęciem gospodarstwa domowego, gdyż osoby zamieszkujące nieruchomość nie muszą tworzyć ze sobą gospodarstwa domowego”.

Brak jest ponadto upoważnienia dla rady gminy, na co również zwraca uwagę Sąd – do wprowadzenia dodatkowego kryterium, jakim jest podział gospodarstw domowych na kategorie zależne od liczby osób w nich zamieszkujących.

W świetle dokonanej analizy, WSA uznał, iż „zaskarżona uchwała narusza prawo poprzez (1) zróżnicowanie stawek opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, ustalonej metodą od gospodarstwa domowego (art. 6j ust. 2 u.c.p.g.) według (2) nieprzewidzianego w ustawie kryterium liczby osób zamieszkujących w gospodarstwie domowym.”.

W związku z powyższym, Sąd stwierdził nieważność przedmiotowej uchwały.

Orzeczenie nie jest prawomocne.

Metody ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi