Prawo Dla Samorządu

Fakt zdobycia przez kandydata na stanowisko urzędnicze największej liczby punktów w postępowaniu konkursowym nie oznacza obowiązku jego zatrudnienia. Organ może dokonać oceny przedstawionych mu kandydatur, w tym zatrudnić osobę, która nie uzyskała najwyższej liczby punktów, a nawet nie zatrudnić żadnego z kandydatów.

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu[1] [dalej także: WSA] orzekł, że wójt nie jest zobowiązany do zatrudnienia na samorządowym stanowisku urzędniczym kandydata, który uzyskał największą liczbę punktów w postępowaniu konkursowym, a dysponuje w tym zakresie określoną swobodą.

Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Wójt Gminy (…) [dalej także: Wójt, organ] ogłosił zarządzeniem konkurs na stanowisko Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej [dalej także: kierownik GOPS], powołując jednocześnie komisję do przeprowadzenia naboru.

Z pięciu kandydatów, komisja w toku rekrutacji wyłoniła najlepszą dwójkę – M.O. [dalej także: skarżąca], która to uzyskała wyższą sumę punktów oraz M.W. Następnie Wójt zadecydował o zatrudnieniu na stanowisku M.W. tj. kandydata, który uzyskał niższą od skarżącej ilość punktów. Swoją decyzję organ uzasadnił faktem, że spełniał on wszystkie wymagania formalne, miał bogate i różnorodne doświadczenie zawodowe a także uzyskał wysoką liczbę punktów.

Skargę na powyższe rozstrzygnięcie wniosła skarżąca, zarzucając Wójtowi, że naruszył przepisy ustawy o pracownikach samorządowych[2] [dalej także: u.p.s.] poprzez m.in. przeprowadzenie ostatniego etapu konkursu w sposób pozornie otwarty i konkurencyjny. Co więcej, zdaniem skarżącej, organ wskazał w informacji o wynikach naboru osobę, która faktycznie konkursu nie wygrała. W jej ocenie Wójt miał obowiązek zatrudnienia kandydata, który osiągnął najlepszy wynik podczas oceny merytorycznej. Zdaniem skarżącej, z uwagi na fakt, że organ nie brał udziału w pracach komisji konkursowej, nie można uznać aby posiadał kompetencję do powtórnej oceny wyłonionych kandydatów. Skarżąca zarzuciła także, że Wójt nie uzasadnił dokonanego wyboru. W konsekwencji wniosła ona o stwierdzenie bezskuteczności zaskarżonej czynności w całości.

W odpowiedzi na skargę, organ wskazał, że nabór na stanowisko spowodowany był złożeniem przez skarżącą, która dotychczas pełniła funkcję kierownika GOPS, wniosku o rozwiązanie stosunku pracy za porozumieniem stron. Wójt podniósł także, że wymagania dla wszystkich kandydatów były jednakowe. Co więcej w jego ocenie nie był on zobowiązany do wyboru kandydata, który uzyskał największą ilość punktów w postępowaniu konkursowym, ponieważ pozbawiałoby to możliwości dokonania przez kierownika jednostki faktycznego wyboru. Rolą komisji jest bowiem zdaniem organu jedynie wyłonienie najlepszych kandydatów, a ostateczne prawo wyboru przynależy do kompetencji Wójta. W konsekwencji organ wniósł o oddalenie skargi.

Rozpoznając rzeczoną sprawę, WSA rozpoczął od wskazania, że skarga dotycząca informacji o wynikach naboru na wolne stanowisko urzędnicze podlega kognicji sądów administracyjnych.

Następnie przytaczając regulacje u.p.s. skład orzekający zauważył, że ustawa nie reguluje szczegółowego trybu postępowania konkursowego, a tym samym pozostawia w tym zakresie swobodę działania komisji konkursowej. Ustawa ogranicza się jedynie do wskazania, że komisja winna kierować się przyjętymi w ogłoszeniu wymaganiami, stosując odpowiednio dobrane metody i techniki naboru (art. 14 ust. 1 pkt 3 u.p.s.).

Po przedstawieniu pokrótce toku postępowania konkursowego (art. 11 – 15 u.p.s.) skład orzekający stwierdził, że czynność dokonana przez Wójta w opisanej sprawie pozostawała w zgodzie z przepisami prawa, a jednocześnie mieściła się w granicach dopuszczalnej swobody działania organu w obsadzaniu stanowisk urzędniczych. Ani z przepisów prawa, ani z wewnętrznych regulacji przyjętych do przeprowadzenia przedmiotowego naboru, nie wynikał w ocenie sądu obowiązek zatrudnienia przez Wójta kandydata, który zdobył największą liczbę punktów. Zwracając uwagę na art. 13a ust. 1 u.p.s. WSA wskazał, że z przepisu tego wynika konieczność przedstawienia kierownikowi jednostki nie więcej niż 5 najlepszych kandydatów, a nie tego, który winien zostać zatrudniony na danym stanowisku.

Sąd wprost wskazał przy tym, że: „organ dysponuje (…) możliwością zweryfikowania przedstawionych mu kandydatur i wybrania spośród nich tej, która w jego ocenie będzie stanowiła gwarancję prawidłowego wykonywania powierzonych zadań. Może on również podjąć decyzję o niezatrudnieniu żadnej z przedstawionych mu osób”. Wybór ten nie może mieć jednakże charakteru arbitralnego, a winien zostać należycie uzasadniony (stanowi to obligatoryjny element informacji o wynikach naboru). Mając na uwadze, że w omawianej sprawie czynnikiem, którym kierował się Wójt była nie tylko ilość punktów, ale także spełnienie przez kandydatkę wymagań formalnych oraz bogate i różnorodne doświadczenie zawodowe. Czynnikiem decydującym o wyborze danego kandydata nie jest więc jedynie ilość punktów zdobytych w procesie rekrutacyjnym.

W konsekwencji, w ocenie WSA, wybór dokonany przez Wójta nie miał cech arbitralności, nie był niemerytoryczny czy pozbawiony uzasadnienia. Organ nie naruszył zdaniem sądu zasad otwartego i konkurencyjnego naboru. Wybór dokonany przez Wójta był zatem zgodny z przepisami prawa, co w konsekwencji doprowadziło do oddalenia skargi.

Wyrok jest prawomocny.

[1] Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 03 marca 2020r., IV SA/Wr 412/19.

[2] Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1282).

Swoboda wójta przy wyborze na stanowisko urzędnicze