Kompost z przydomowych kompostowników pomoże osiągnąć poziomy recyklingu

Ministerstwo Klimatu deklaruje, że kompost z przydomowych kompostowników będzie zaliczany do poziomów recyklingu.

Poselskie wątpliwości

W interpelacji poselskiej z 11 maja 2020 roku poseł Katarzyna Osos zwróciła się do Ministra Klimatu z pytaniem jakie są przyczyny tego, że Polska nie spełnia wymogu recyklingu 50 proc. odpadów komunalnych? Jakie działania są podejmowane, aby te wymogi wypełnić? Posłanka zapytała również jak Minister Klimatu ocenia stan gospodarki odpadami w Polsce?

Stanowisko Ministerstwa Klimatu

Odpowiedzi w powyższym zakresie udzielił p. Jacek Ozdoba – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu. W piśmie z dnia 29 maja 2020 roku wskazał on w kontekście działań podjętych przez Ministra Klimatu w celu zwiększania poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych na następujące aktywności:

1. wprowadzenie jednolitych standardów selektywnego zbierania odpadów komunalnych w całym kraju – ujednolicenie kolorów i napisów pojemników i worków, co zapewniło jednakowe podejście w kwestii segregowania odpadów komunalnych w całej Polsce, przyczyniając się tym samym do uzyskiwania większych ilości czystego surowca, który może zostać ponownie wykorzystany;
2. wprowadzenie rozwiązań mających na celu usprawnienie funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi (ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw):
   1. umożliwiono zmniejszenie opłaty za gospodarowanie odpadami ze środków finansowych pochodzących ze sprzedaży surowców wtórnych zebranych selektywnie (mechanizm ten powinien skutecznie zachęcać mieszkańców do segregowania odpadów przez wskazanie wymiernych korzyści),
   2. urealniono różnice między stawką opłaty za odbieranie i zagospodarowanie odpadów zebranych selektywnie i stawką opłaty w przypadku, kiedy obowiązek selektywnego zbierania odpadów nie jest realizowany (osoby, które segregują odpady zapłacą 2–4 krotnie mniej niż te, które tego nie robią),
   3. umożliwiono zwolnienie z części opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi właścicieli nieruchomości, posiadających przydomowe kompostowniki i zagospodarowujących w nich bioodpady. Kompost taki będzie zaliczany do poziomów recyklingu;
3. utworzono Bazę o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO), która umożliwia skuteczne monitorowanie i kontrolę rynku gospodarki odpadami, dostarczając wiarygodnych danych;
4. zlecono ekspertyzy z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi, które miały na celu stanowić wsparcie merytoryczne dla jednostek samorządu terytorialnego, w celu prowadzenia efektywniejszej gospodarki odpadami komunalnymi na ich terenie; ekspertyzy te dotyczyły zagadnień z zakresu prowadzenia badań morfologicznych odpadów komunalnych, tworzenia punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych oraz sieci napraw oraz ponownego użycia, a także analizy efektywności funkcjonujących systemów zbierania odpadów komunalnych.

W odpowiedzi Minister Ozdoba wskazał również, że Ministerstwo Klimatu prowadziło ogólnopolską kampanię informacyjno-edukacyjną „Piątka za segregację” (uruchomiona w 2019 r.). Dotyczyła ona Jednolitego Systemu Segregacji Odpadów i była skierowana zarówno do samorządów, jak i do właścicieli gospodarstw domowych. Celem kampanii było kształtowanie świadomości ekologicznej mieszkańców Polski oraz prośrodowiskowe zaangażowanie odbiorców przejawiające się w umiejętności właściwej segregacji odpadów. Kampania miała również na celu wskazanie, że segregacja odpadów przynosi realne korzyści zarówno ekologiczne, jak i ekonomiczne.

W odpowiedzi na interpelację poselską jednoznacznie wskazano również, że Minister Klimatu zdaje sobie sprawę z wyzwania jakie stoi przed Polską, jednak przewiduje, że osiągane będą co raz lepsze wyniki w zakresie recyklingu, które będą efektem wprowadzonych przepisów prawa oraz zaangażowania w ten proces władz samorządowych.

Podsumowanie

Najistotniejszym elementem stanowiska Ministerstwa jest jednoznaczna deklaracja, że kompost z przydomowych kompostowników będzie zaliczany do poziomów recyklingu. Diabeł jednak tradycyjnie tkwi w szczegółach. Na dzień dzisiejszy nie sposób przewidzieć w jaki sposób zaliczenie kompostu do poziomów recyklingu nastąpi, zwłaszcza w sytuacji zróżnicowanych metod ustalania zwolnienia kompostownikowego oraz braku danych dotyczących wielkości kompostowników stanowiących podstawę do zastosowania zwolnienia z części opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Dziwić może także powtarzana po raz kolejny teza o możliwości pozyskania dodatkowych środków ze sprzedaży surowców wtórnych. Dane rynkowe wskazują, że możliwość taka co do zasady ma charakter czysto teoretyczny i w praktyce nie przekłada się na wysokość opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Należy mieć nadzieję, że zapowiadane projekty aktów wykonawczych pojawią się jak najszybciej celem umożliwienia rzetelnej dyskusji nad zaproponowanymi w nich rozwiązaniami.

Maciej Kiełbus

Partner Zarządzający, prawnik w ZIEMSKI&PARTNERS Kancelaria Prawna Kostrzewska, Kołodziejczak i Wspólnicy w Poznaniu, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego, w szczególności prawa samorządu terytorialnego oraz prawa odpadowego

Tekst pochodzi z portalu Prawo Dla Samorządu