Prawo Dla Samorządu

Pomimo, że w nowym P.z.p. przewidziano rozwiązania dotychczas nieznane przepisom prawa zamówień publicznych, to zasadniczo ustawa ta wprowadza szereg drobnych zmian, w tym zmierzających do doprecyzowania lub zwiększenia klarowności aktualnie obowiązujących rozwiązań. Niektóre z zaproponowanych mechanizmów stanowią odstąpienie od rozwiązań, wprowadzonych przy okazji implementowania do krajowego porządku prawnego rozwiązań dyrektyw zamówień z 2014 r. Przykładem takiej zmiany, jest odstąpienie od aktualnie obowiązujących reguł dotyczących składania przez wykonawców dokumentów na potwierdzenie, że oferowane świadczenia spełniają wymagania określone przez zamawiającego.

Zmiana reguł w 2016 r.

Wraz z wejściem w życie ustawy nowelizującej P.z.p. z dnia 22 czerwca 2016 r. zmianie uległy reguły dotyczące składania oświadczeń lub dokumentów potwierdzających, że:

wykonawca spełnia warunki udziału w postępowaniu lub kryteria selekcji,
wobec wykonawcy nie zachodzą podstawy wykluczenia,
oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane spełniają wymagania określone przez zamawiającego.

Przed wejściem w życie ustawy nowelizującej z dnia 22 czerwca 2016 r. zarówno oświadczenia jak i dokumenty były składane przez wszystkich wykonawców i to przed przystąpieniem zamawiajacego do badania i oceny ofert oraz weryfikowania podmiotowego wykonawców.

Zgodnie z brzmieniem art. 26 ust. 1 i 2 P.z.p., nadanym ww. nowelizacją, wskazane powyżej oświadczenia lub dokumenty aktualnie składane są na wezwanie zamawiającego wyłącznie przez wykonawcę, którego oferta została najwyżej oceniona (w zamówieniach o wartości krajowej wezwanie to ma charakter fakultatywny). Powyższa reguła dotyczy wszystkich ww. kategorii oświadczeń lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1 P.z.p., niezależnie od tego, że oświadczenie wstępne o którym mowa w art. 25a ust. 1 P.z.p. obejmuje swym zakresem wyłącznie kwestie podmiotowe (dotyczące okoliczności wymienionych powyżej w pkt 1 i 2).

Wprowadzenie ww. zmian uzasadniane było koniecznością zmniejszenia ilości „obowiązków formalnych na etapie ubiegania się o udzielenie zamówienia; przedstawianie przez wykonawców oświadczenia o spełnianiu warunków w postaci jednolitego europejskiego dokumentu zamówienia; obowiązek złożenia wszystkich dokumentów co do zasady przez wykonawcę, którego oferta została uznana za najkorzystniejszą”. (Uzasadnienie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw, druk nr 366, s. 2).

Odstąpienie od reguły wprowadzonej w 2016 r.

Odformalizowanie proceduralne o którym mowa powyżej, w praktyce okazało się zbyt daleko idące i obecnie utrudnia zamawiającym prawidłowe zweryfikowanie cech świadczeń oferowanych przez wykonawców (zbadania i oceny ofert). Powyższe zostało zauważone przez prawodawcę. W uzasadnieniu rządowego projektu ustawy Prawo zamówień publicznych (druk 3624, s. 25) wskazano, że „przedmiotowe środki dowodowe są środkami służącymi zweryfikowaniu poprawności merytorycznej złożonej oferty. Oznacza, że zamawiający musi mieć możliwość zapoznania się z nimi już na etapie badania oferty, a nie dopiero na etapie weryfikowania podmiotowego wykonawcy, którego oferta została najwyżej oceniona. W takim bowiem przypadku może się okazać, że po wyborze oferty najwyżej ocenionej zajdzie konieczność jej odrzucenia na podstawie niezgodności z dokumentami zamówienia.”.

Przywołana zmiana znajduje swój wyraz normatywny w art. 107 ust. 1 nowego P.z.p. zgodnie z którym wykonawca zobowiązany jest złożyć przedmiotowe środki dowodowe wraz z ofertą. Przedmiotowe środki dowodowe, zgodnie z art. 7 pkt 20 nowego P.z.p. są zbiorczym określeniem, środków służących potwierdzeniu zgodności oferowanych dostaw, usług lub robót budowlanych z wymaganiami, cechami lub kryteriami określonymi w opisie przedmiotu zamówienia lub opisie kryteriów oceny ofert lub wymaganiami związanymi z realizacją zamówienia.

Wyrażona w art. 107 ust. 1 nowego P.z.p. reguła, w zakresie dokumentów przedmiotowych, przywraca stan sprzed wejścia w życie nowelizacji z dnia 22 czerwca 2016 r. Jednocześnie jest ona regułą odmienną od tej, która została ustanowiona dla podmiotowych środków dowodowych, które tak jak obecnie będą składane wyłącznie przez wykonawcę, którego oferta została uznana za najkorzystniejszą (art. 125 ust. 1 nowego P.z.p.). Z kolei w art. 125 ust. 1 nowego P.z.p. została wyrażona reguła analogiczna do obecnie wynikającej z art. 25a ust. 1 P.z.p. Przywołany przepis przewiduje, że do wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo do oferty wykonawca dołącza oświadczenie o niepodleganiu wykluczeniu, spełnianiu warunków udziału w postępowaniu lub kryteriów selekcji, w zakresie wskazanym przez zamawiającego.

W konsekwencji wykonawcy, zobowiązani będą złożyć wraz z ofertą oświadczenie wstępne, dotyczące kwestii podmiotowym oraz pełnowartościowe i ostateczne oświadczenia lub dokumenty przedmiotowe (przedmiotowe środki dowodowe).

Dołączanie dokumentów przedmiotowych do oferty