Prawo Dla Samorządu

Wniosek o przyznanie dotacji celowej na wymianę ogrzewania na ekologiczne, może być rozpatrzony pozytywnie, jedynie w przypadku, gdy zamierzenie inwestycyjne, którego dotyczy, zostało ukończone w momencie jego złożenia, a przedmiotowa nieruchomość posiada czynny system ogrzewania oparty o paliwa stałe.

Wyrokiem z dnia 01 sierpnia 2019r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie (I SA/Kr 632/19), oddalił skargę w przedmiocie odmowy udzielenia K.K. (dalej także: wnioskodawca, skarżący) dotacji celowej.

Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Skarżący wystąpił z wnioskiem do Prezydenta Miasta [dalej także: prezydent, organ] o udzielenie dotacji celowej z budżetu miasta na realizację zadania inwestycyjnego z zakresu ochrony środowiska. Obejmowało ono swym zakresem zmianę systemu ogrzewania – z pieców węglowych na system proekologiczny.

Po przeprowadzeniu wizji lokalnej, pracownicy organu ustalili, iż wniosek dotyczył dwóch palenisk, w budynku nieużytkowanym. Powyższe potwierdzone zostało protokołem, który z kolei został zaakceptowany przez udostępniającego lokal wnioskodawcy. Co istotne, w wyniku przeprowadzonej wizji wykazano także, że w lokalu prowadzone są zaawansowane prace budowlane (m.in. brak było dachu czy okien, a także odkopane zostały fundamenty).

W związku z powyższym, organ poinformował wnioskodawcę o negatywnym rozpatrzeniu przez Wydział ds. Jakości Powietrza złożonego wniosku.

Po zwróceniu się przez wnioskodawcę do Wydziału ds. Jakości Powietrza celem uzyskania wyjaśnienia przyczyn takiego rozstrzygnięcia, uzyskał on informację, że może złożyć pisemną prośbę o ponowne przeanalizowanie wniosku na podstawie dodatkowych wyjaśnień, co uczynił.

Następnie, Wnioskodawca złożył do WSA w Krakowie skargę na akt Prezydenta polegający na odmowie udzielenia przedmiotowej dotacji celowej. Zarzucił on organowi, że dokonane przez niego ustalenia były niewyczerpujące z uwagi na okoliczność, iż nie zbadano dodatkowego pieca posiadanego przez wnioskodawcę, a także z uwagi na fakt, iż nie zwrócono się do niego z pytaniem czy zamieszkuje pod wskazanym adresem i korzysta z pieców znajdujących się w budynku.

Organ w odpowiedzi na skargę wniósł o jej odrzucenie. Powyższe motywował tym, iż w jego przekonaniu sprawa miała charakter cywilnoprawny.

Jako żądanie ewentualne, wniósł on o oddalenie skargi z uwagi na fakt, iż zapadłe rozstrzygnięcie było zasadne.

Uzasadniając powyższe stanowisko Prezydent wskazał, że budynek objęty zakresem wniosku pozostawał niezamieszkały oraz nie posiadał komina. Z kolei paleniska wskazane przez skarżącego były zardzewiałe, co zdaniem organu świadczy o tym, że nie były używane.

Powołując się na §2 pkt 14 Uchwały Rady Miasta K. Nr CXXI/1918/14 [dalej także: uchwała Rady Miasta K. oraz uchwała] w sprawie przyjęcia Programu Ograniczania Niskiej Emisji dla Miasta K., Prezydent wskazał, iż przez palenisko czynne rozumie się jedynie takie, które jest sprawne i pozostaje w ciągłej eksploatacji, podłączone do instalacji kominowej.

Organ powołał się także na okoliczność, iż tablica informacyjna wskazywała jako termin zakończenia rozbudowy, przebudowy i nadbudowy budynku objętego wnioskiem datę 30 grudnia 2018r. Z powyższego wynika, że inwestycja w terminie złożenia wniosku nadal pozostawała w fazie realizacji, a w związku z powyższym pozostawała ona niezamieszkała, a piece nieużywane.

Na powyższe ustalenia wpływu zdaniem Organu nie miały przedłożone przez wnioskodawcę rachunki za energię elektryczną, a także odbiór i wywóz odpadów. Jak podniósł Prezydent, na terenie budynku prowadzone były prace budowlane, co wiązało się z koniecznością doprowadzenia energii elektrycznej, a z kolei zagospodarowanie odpadów należy do obowiązków inwestora. Przesłanki te wobec tego, nie stanowiły zdaniem Organu potwierdzenia dla okoliczności zamieszkiwania przez skarżącego pod adresem wskazanym we wniosku.

W uzasadnieniu swojego stanowiska, Organ wskazał także, że zgodnie z zapisami uchwały możliwość udzielenia dotacji jest ograniczona wyłącznie do takich przedsięwzięć, których realizacja może służyć poprawie jakości powietrza w K. poprzez ograniczanie emisji zanieczyszczeń. W związku z powyższym, udzielenie dotacji jest możliwe zdaniem Organu, jedynie w sytuacji, w której palenisko posiadane przez wnioskodawcę jest podłączone do komina i pozostaje w ciągłej eksploatacji.

W sytuacji natomiast, w której wniosek obejmuje swym zakresem zamierzenie inwestycyjne pozostające w fazie realizacji wyklucza zdaniem Prezydenta udzielenie dotacji na zmianę systemu ogrzewania opartego na paliwie stałym na proekologiczny. Powyższe stwierdzenie, Organ uzasadnił tym, iż nie jest spełniony podstawowy warunek dokonania zmiany – brak jest istniejącego, czynnego systemu ogrzewania paliwem stałym.

Z powyższego Organ wywiódł stwierdzenie, że realizowane przez wnioskodawcę zadanie inwestycyjne, nie ma charakteru zadania publicznego z art. 400a ust 1 pkt 21 ustawy z dnia 21 kwiernia 2001r, Prawo ochrony środowiska[1], a jednocześnie nie służy realizacji celów wskazanych w Programie Ograniczania Niskiej Emisji dla Miasta K.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie oddalił wniesioną skargę.

Rozpoczynając rozważania w przedmiotowej sprawie, Sąd wskazał, iż podziela stanowiska prezentowane przez NSA oraz wojewódzkie sądy administracyjne[2], że „czynność Prezydenta Miasta dotycząca zajęcia stanowiska w przedmiocie negatywnego zweryfikowania wniosku o udzielenie dotacji stanowi czynność z zakresu administracji publicznej dotyczącą uprawnień i obowiązków wynikających z przepisów prawa w rozumieniu art. 3 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi [dalej także: p.p.s.a.] [3], a to oznacza, że przysługuje na nią skarga do sądu administracyjnego”.

Zdaniem składu orzekającego powyższe stanowisko znajduje uzasadnienie także w wykładni celowościowej normy zawartej w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. Odmienna wykładnia zdaniem Sądu doprowadziłaby do pozostawienia czynności jaką jest odmowa przyznania przez organy administracji dotacji, którą stanowią środki publiczne, na rzecz podmiotów prywatnych, poza jakąkolwiek kontrolą.

Sąd zaznaczył, że art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. ma na celu rozszerzenie kontroli sądu administracyjnego, przez co ma ona wykraczać poza sferę decyzji i postanowień. Zdaniem składu orzekającego, uregulowania omawianego przepisu zapewniając uczestnikom postępowania konkretne gwarancje procesowe, pozwalają na przeprowadzenie sądowej kontroli działań podejmowanych przez administrację publiczną także w postępowaniach niesformalizowanych.

Celem normy z p.p.s.a. ma być bowiem przede wszystkim, jak podkreślił skład orzekający, jak najszersze zagwarantowanie ochrony prawnej jednostkom, przed działaniami podejmowanymi przez organy władzy publicznej, które nie wchodzą w zakres żadnej innej, prawem przewidzianej kontroli.

Powyższą tezę potwierdza zdaniem Sądu zapewnienie obywatelom prawa do sądu przez art. 45 Konstytucji RP. Z przysługującego jednostce prawa do sądu, wynika zdaniem składu orzekającego konieczność, dysponowania przez nią środkiem prawnym, który umożliwi wszczęcie skutecznego postępowania sądowego, w sytuacji, gdy jej wniosek nie został rozpatrzony zgodnie z jego żądaniem.

Następnie, Sąd wskazał, iż w świetle uchwały jednostka nie uzyskuje roszczenia o zawarcie umowy w przypadku negatywnego rozpatrzenia jego wniosku. Wobec tego, nie może wnieść skutecznie wnieść powództwa przed sąd powszechny. Jak wyraźnie podkreślił skład orzekający: „brak stosunku cywilnoprawnego wyklucza bowiem powstanie sprawy cywilnej w rozumienie art. 1 Kodeksu postępowania cywilnego”.

Przechodząc do rozpoznania słuszności odmowy przyznania skarżącemu przyznania dotacji, Sąd podzielił rozważania zaprezentowane w piśmie odmawiającym przyznania skarżącemu dotacji, a także argumenty przedstawione przez Prezydenta w odpowiedzi na skargę.

Precyzując, Sąd wskazał, że budynek, którego dotyczył wniosek, w dniu jego złożenia, pozostawał niezamieszkały w sposób trwały, a także nie posiadał czynnego paleniska w rozumieniu uchwały Rady Miasta K. Popierając stanowisko Organu, Sąd wskazał, iż zamierzenie inwestycyjne nie zostało w momencie składania wniosku o przyznanie dotacji ukończone, w związku z czym nieruchomość pozostawała niezamieszkała, a piece nieużytkowanie nie tylko w dacie składania wniosku, ale także w chwili uzyskania odmowy przyznania dotacji.

W związku z powyższym Sąd oddalił skargę.

Orzeczenie jest nieprawomocne.

[1] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1396 z późn. zm.).

[2] Postanowienie NSA z dnia 28 marca 2017 r., sygn. akt II GSK 821/17; Wyroki WSA z dnia 27 października 2017 r., sygn. akt I SA/Kr 787/17 oraz z dnia 21 listopada 2018 r. sygn. I SA/Kr 554/18,

[3] Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1302 z późn. zm.).

Przyznanie dotacji związanej z wymianą ogrzewania na ekologiczne tylko dla inwestycji zakończonej