Prawo Dla Samorządu

Jednym z przyjętych w nowym P.z.p., kierunków zmian jest wzrost stopnia jawności postępowań o udzielenie zamówień publicznych, w tym również zamówień o małej wartości. Zamawiający udzielając niektórych kategorii zamówień podprogowych, tzw. zamówień bagatelnych, zobowiązani będą nie tylko do ujęcia ich w sprawozdaniu rocznym, co następuje również obecnie, ale również do bieżącego publikowania ogłoszeń w BZP.

Zamówienia bagatelne

W nowym P.z.p., podstawowym przepisem regulującym materię zamówień podprogowych, jest art. 2 ust. 1 pkt 1, który odmiennie niż aktualny art. 4 P.z.p. nie wyraża katalogu różnorodnych wyłączeń stosowania ustawy. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 nowego P.z.p. ustawę stosuje się do udzielania „zamówień klasycznych oraz organizowania konkursów których wartość jest równa lub przekracza kwotę 130 000 złotych, przez zamawiających publicznych”. Względem przyjętej konstrukcji wyrażono wyjątek. Przepis art. 2 ust. 2 P.z.p., wydziela z zakresu zamówień do 130 000 złotych, takie zamówienia do których znajdą zastosowanie wybrane regulacje P.z.p. Zgodnie z art. 2 ust. 2 P.z.p. do zamówień klasycznych, których wartość:

przedmiotu zamówienia, bez podatku od towarów i usług,
dotycząca jednorazowego zakupu,
jest równa lub większa niż 50 000 złotych i mniejsza niż 130 000 złotych,

stosuje się:

art. 82 nowego P.z.p., dotyczący rocznego sprawozdania o udzielonych zamówieniach. We wskazanym kontekście należy odnotować, że art. 82 ust. 1 P.z.p. swoją bezpośrednią treścią obejmuje „zamówienia klasyczne, których wartość jest mniejsza niż 130 000 złotych”, a nie wyłącznie „zamówienia bagatelne”,
art. 267 ust. 1 i 2 pkt 9; art. 268, art. 269 ust. 1; 271 ust. 1 -3; art. 272 nowego P.z.p. dotyczące ogłoszeń o zamówieniu bagatelnym zamieszczanym w BZP.

Uwzględniając powyższe nowe regulacje P.z.p. zmierzają do zwiększenia stopnia jawności zamówień bagatelnych, w wyniku obowiązania zamawiających do publikowania ogłoszeń o zamówieniu bagatelnym.

Pojęcie jednorazowego zakupu

W art. 2 ust. 2 nowego P.z.p. posłużono się pojęciem „jednorazowego zakupu”, które nie zostało zdefiniowane ustawowo. Odwołując się do znaczenia słownikowego, jednorazowy zakup należałoby rozumieć jako nabycie usług, dostaw lub robót budowlanych następujące jednokrotnie. W konsekwencji, zamówieniem bagatelnym byłoby wyłącznie takie zamówienie, którego wartość mieści się w przedziale 50 tys. złotych do 130 tys. złotych niezależnie od tego czy łączna wartość zamówień, zsumowana na potrzeby szacowania, mieści się ww. zakresie (art. 30 ust. 1 i 2 nowego P.z.p.). Obrazowo, nawet jeżeli na potrzeby szacowania wartości zamówienia, wartość dwóch umów przewyższa 50 tys. złotych, to zamówienie nie będzie miało statusu bagatelnego, jeżeli wartość nabywanego świadczenia w ramach konkretnej umowy nie przekroczy tego pułapu (będzie mniejsza niż 50 tys. złotych).

Niezależnie od powyższego należy podkreślić, że zachowana została reguła, zakazująca dzielenie zamówień na odrębne zamówienia, jeżeli prowadzi to do niezastosowania przepisów ustawy (art. 29 ust. 2 P.z.p.). Wskazana reguła zakazuje podziału zamówienia na kilka mniejszych, m.in. w celu wykazania, że wartość jednorazowego zamówienia jest mniejsza niż próg zamówienia bagatelnego.

Ogłoszenia o zamówieniu bagatelnym

Wszczęcie postępowania o zamówieniu bagatelnym będzie stanowić informację rozpowszechnianą za pomocą BZP. Zgodnie z art. 267 ust. 1 w zw. z art. 267 ust. 2 pkt 9 i 268 ust. 1 i art. 269 ust. 1 nowego P.z.p. zamawiający wraz z przekazaniem potencjalnym wykonawcom informacji o zamiarze udzielenie zamówienia bagatelnego zobowiązany jest do zamieszczenia w BZP ogłoszenie o zamówieniu bagatelnym, przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, za pomocą formularzy umieszczonych na stronach portalu internetowego UZP. Powyższe ukazuje, że ogłoszenie o zamówieniu bagatelnym jest ogłoszeniem o charakterze wstępnym, podobnych do ogłoszenia o zamówieniu.

Powyższe umożliwi podmiotom działającym na rynku (wykonawcom) powzięcie informacji o udzielanym zamówieniu, bez konieczności poszukiwania informacji u poszczególnych zamawiających, którzy zasadniczo publikują informacje o zamówieniach podprogowych na swoich stronach internetowych. W kontekście powyższego należy wskazać, że w art. 2 ust. 2 nie odwołano się do art. 270 ust. 1 nowego P.z.p. dozwalającego na udostępnianie ogłoszeń również w inny sposób niż w BZP. Za błędny należy uznać pogląd, iż ogłoszeń o zamówieniu bagatelnym nie można rozpowszechniać również w inny sposób, czy też informacje zawarte we wskazanych ogłoszeniach nie mogą być udostępniane w inny sposób. Ogłoszenie o zamówieniu bagatelnym ma uzupełniający charakter, względem dotychczas wykorzystywanych przez wykonawców sposobów udostępniania informacji o udzielaniu zamówień podprogowych (np. na BIP-ie). W konsekwencji zamawiającym przysługuje taki sam jak dotychczas zakres swobody w rozpowszechnianiu informacji o zamówieniu podprogowym, w tym bagatelnym, limitowany jedynie obowiązkiem zamieszczenia ogłoszenia w BZP.

Zamieszczenie w BZP ogłoszenia o zamówieniu bagatelnym stanowi regułę wiodącą, niemniej jednak doznającą wyjątków. Zgodnie z art. 268 ust. 3 nowego P.z.p. zamawiający może odstąpić o zamieszczania ogłoszenia o zamówieniu bagatelnym, w uzasadnionym przypadku. Pojęcie „uzasadnionego przypadku” nie zostało ustawowo zdefiniowane, chociażby poprzez wskazanie przykładów sytuacji, które można w ten sposób kwalifikować. Analiza czy konkretna sytuacja stanowi uzasadniony przypadek, dozwalający na odstąpienie od zamieszczenia ogłoszenia o zamówieniu bagatelnym powinna poprzedzać każdorazową decyzję o skorzystaniu z dyspozycji art. 268 ust. 3 nowego P.z.p. Wyjątek ten będzie znajdował zastosowanie m.in. w przypadku udzielania zamówienia w trybie negocjacyjnym z jednym wykonawcą. Nie jest to jednak jedyna okoliczność, która może uzasadniać odstąpienie od publikacji ogłoszenia.

Zamówienia podprogowe i bagatelne w nowym P.z.p.