Prawo Dla Samorządu

Pełnomocnictwo szczególne powinno zawierać dane wskazane „we wzorze”. Nie ma jednak obowiązku złożenia go „na wzorze”, „formularzu”., tym bardziej, że jedną z dopuszczalnych równorzędnych form pełnomocnictwa szczególnego jest forma ustna (której w sposób oczywisty nie można złożyć na urzędowym wzorze, formularzu) – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w wyroku z dnia 4 września 2019 r. (sygn. akt I SA/Go 302/19).

W niniejszej sprawie adwokat składając do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w imieniu podatnika podatku od nieruchomości odwołanie, załączył do niego „Pełnomocnictwo ogólne”, przy czym nie zrobił tego na formalnym druku.

W odpowiedzi na wezwanie organu, pełnomocnik złożył pełnomocnictwo ogólne na formalnym druku PPO-1.

Organ ponownie wezwał adwokata do usunięcia braków formalnych odwołania poprzez przedłożenie pełnomocnictwa upoważniającego do reprezentowania strony w przedmiotowym postępowaniu, spełniającego wymogi określone w art. 138a § 1 i § 2, art. 138c, art. 138d § 3, art. 138i, art. 138j § 1 Ordynacji podatkowej[1] w terminie 7 dni, pod rygorem pozostawienia odwołania bez rozpoznania. W wezwaniu wskazano, że pełnomocnik przedłożył do akt postępowania pełnomocnictwo ogólne udzielone w formie pisemnej przez mocodawcę. Nie może jednak zostać ono potraktowane jako pełnomocnictwo ogólne z uwagi na brak zgłoszenia do Centralnego Rejestru Pełnomocnictw Ogólnych. Samorządowe Kolegium Odwoławcze, wobec nieuzupełnienia przez adwokata braku formalnego, pozostawiło odwołanie podatnika bez rozpatrzenia.

Istota sporu w niniejszej sprawie dotyczy tego, czy przedłożone przez podatnika pełnomocnictwo (samo jego złożenie nie jest przez organ kwestionowane), może zostać potraktowane jako pełnomocnictwo szczególne, dające umocowanie do reprezentowanie w postępowaniu odwoławczym.

Jak wyjaśnia WSA w Gorzowie Wielkopolskim, dla rozpoznania sprawy konieczne jest wyraźne rozróżnienie dwóch czynności: udzielenia pełnomocnictwa oraz jego wykazanie w postępowaniu podatkowym, które stanowi czynność o charakterze proceduralnym. Udzielenie pełnomocnictwa znajdujące podstawę materialno-prawną w art. 96 Kodeksu cywilnego i następuje w drodze jednostronnej czynności prawnej (oświadczenia woli). Jakkolwiek strona dowolnie może określić zakres udzielonego pełnomocnictwa, to jednak dla wywołania skutku z art. 138a § 1 Op niezbędne jest dopełnienie przez pełnomocnika pewnych obowiązków uzależnionych od rodzaju pełnomocnictwa określonych w art. 138d § 3 Op (w przypadku pełnomocnictwa ogólnego) oraz 138e § 3 Op (w przypadku pełnomocnictwa szczególnego).

WSA w Gorzowie Wielkopolskim wskazuje dalej, że w przypadku pełnomocnictwa szczególnego, wskazano na trzy formy jego udzielenia. Może ono zostać udzielone w formie dokumentu elektronicznego (tak jak pełnomocnictwo ogólne), ale również na piśmie lub zgłoszone ustnie do protokołu (art. 138e § 2 Op). Z treści art. 138e § 3 Op wynika, że pisemna forma pełnomocnictwa szczególnego, a także zawiadomienie o jego zmianie, odwołaniu lub wypowiedzeniu powinny być złożone według odpowiednich wzorów. Wzory takich dokumentów określone zostały w cytowanym powyżej w rozporządzeniu Ministra Finansów z 28 grudnia 2015 r. WSA w Gorzowie Wielkopolskim podkreśla, że brak jest przepisu, który wskazywałby na sankcję związaną ze złożeniem pełnomocnictwa w innej formie niż urzędowy wzór. Z treści art. 138e § 3 Op wynika bowiem, że ustawodawca zobowiązał do przedłożenia pełnomocnictwa szczególnego udzielonego na piśmie, do jego złożenia do akt sprawy, używając sformułowania „według wzoru określonego w przepisach wydanych na podstawie art. 138j § 1 pkt 2”, nie użył natomiast sformułowania znanego w innych regulacjach procesowych t.j. art. 252 § 2 ppsa: „na urzędowym formularzu według ustalonego wzoru” czy „być sporządzone na urzędowych formularzach” jak w art. 5052 Kodeksu postępowania cywilnego.

Zdaniem WSA w Gorzowie Wielkopolskim, powyższe stanowi o tym, że pełnomocnictwo szczególne ma zawierać dane wskazane „we wzorze” nie ma jednak obowiązku do złożenia go „na wzorze”, „formularzu”, tym bardziej, że jedną z dopuszczalnych równorzędnych form pełnomocnictwa szczególnego jest forma ustna (której w sposób oczywisty nie można złożyć na urzędowym wzorze, formularzu). W tym stanie rzeczy, biorąc pod uwagę powyższe uwagi, organ powinien był dokonać analizy treści przedłożonego na wezwanie pełnomocnictwa pod kątem uwzględnienia w nim elementów określonych w art. 138c § 1 Op[2].

[1] Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa – t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 900 ze zmianami [dalej: Op].

[2] Zgodnie z art. 138c §1 Op, pełnomocnictwo wskazuje dane identyfikujące mocodawcę, w tym jego identyfikator podatkowy, dane identyfikujące pełnomocnika, w tym jego identyfikator podatkowy, a w przypadku nierezydenta - numer i serię paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość, lub inny numer identyfikacyjny, o ile nie posiada identyfikatora podatkowego, adres tego pełnomocnika do doręczeń w kraju, a w przypadku adwokata, radcy prawnego lub doradcy podatkowego - także jego adres elektroniczny.

Pełnomocnictwo szczególne niekoniecznie na wzorze