Informacja publiczna o nagrodach dla pracowników urzędu

Udostępnienie informacji publicznej dotyczącej nagród otrzymanych przez pracowników Urzędu Marszałkowskiego warunkowane jest posiadaniem przez każdego z nich statusu osoby „pełniącej funkcje publiczne”.

Wyrokiem z 30 listopada 2018 roku (sygn. I OSK 159/17) Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną Stowarzyszenia od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 19 października 2016 roku (sygn. II Sa/Gd 457/16) w sprawie ze skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gdańsku w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej.

Wyrok wydany został w następującym stanie faktycznym.

Stowarzyszenie zajmujące się działaniami m.in. na rzecz swobodnego dostępu do informacji publicznej, wniosło o udostępnienie informacji publicznej dotyczącej nagród otrzymanych przez pracowników Urzędu Marszałkowskiego za 2015 rok. Stowarzyszenie wnioskowało o pełną listę pracowników, ze wskazaniem imienia i nazwiska każdej osoby wraz z podaniem wysokości otrzymanej nagrody.

W odpowiedzi na złożony wniosek Stowarzyszeniu została udostępniona informacja dotycząca przyznanych nagród jednak wyłącznie co do osób, które (w ocenie organu) zajmują stanowiska pełniących funkcje publiczne tj.: członka zarządu, skarbnika, sekretarza województwa, zastępcy sekretarza, dyrektora, zastępcy dyrektora w poszczególnych departamentach. Zdaniem organu, tylko ww. osoby mają realny wpływ na dysponowanie majątkiem samorządu województwa, a w konsekwencji posiadają status osoby pełniącej funkcję publiczną, w rozumieniu przyjętym na gruncie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1330) [dalej: udip].

Uzasadniając decyzję o odmowie udostępnienia informacji publicznej w pozostałym zakresie, tj. dotyczącym osób nie pełniących funkcji publicznych, organ wskazał na ochronę prywatności osób fizycznych uznawszy, iż tylko część osób zatrudnionych w Urzędzie Marszałkowskim pełni funkcje publiczne. Uzasadnienia dla przyjętego stanowiska organ upatrywał również w tym, że żaden z pracowników urzędu, nie pełniący funkcji publicznej, nie wyraził uprzedniej zgody na udostępnienie zarówno swojego imienia i nazwiska, jak i kwoty otrzymanej nagrody.

Stowarzyszenie wniosło odwołanie od decyzji odmownej, jednak Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Gdańsku utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. Organ odwoławczy zgodził się z argumentacją prezentowaną przez organ I instancji co do obowiązku ochrony prywatności osób pracujących w Urzędzie Marszałkowskim, a nie pełniących funkcji publicznych.

Przesłanką ograniczenia prawa dostępu do informacji publicznej jest ustalenie, że osoba objęta żądaniem jest osobą pełniącą funkcję publiczną.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku nie do końca podzielił argumentację prezentowaną przez organy w niniejszej sprawie. Uchylając zaskarżone decyzje organów obu instancji Sąd ten wskazał, że odmawiając udostępnienia informacji co do wymienionych w załączniku do decyzji 724 pracowników Urzędu Marszałkowskiego, organy wskazały jedynie, że nie pełnią one funkcji publicznej. Nie wyjaśniono natomiast, dlaczego w ocenie orzekających w sprawie organów żadna z tych osób nie pełni funkcji publicznej. Organy wskazały jedynie, że część osób objętych wnioskiem nie pełni funkcji publicznych nie wyjaśniając powodów dojścia do takiego wniosku wobec każdej z tych osób. W ocenie WSA w Gdańsku, ujawnienie choćby ich stanowisk lub przyznanych kompetencji zadośćuczyniłoby obowiązkom organów wynikającym z art. 7, 77 § 1, 80 i 107 § 3 k.p.a.

Wyrok został w całości zaskarżony przez Stowarzyszenie do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Rozpoznając stawiany w skardze kasacyjnej zarzut naruszenia art. 61 ust. 1 Konstytucji przez błędną wykładnię, polegającą na „zbyt daleko idącym ograniczeniu prawa dostępu do informacji publicznej na kanwie niniejszej sprawy” NSA stwierdził, iż dla jego skuteczności konieczne byłoby odniesienie się również do ust. 3 tego przepisu, który stanowi o podstawach ograniczenia prawa, o którym mowa wyżej, odwołując się do przepisów ustawowych. W ramach tego zarzutu skarżące Stowarzyszenie nie powołało innych przepisów, dlatego też Sąd uznał go jako bezzasadny.

Stowarzyszenie zarzuciło również naruszenie art. 61 ust. 3 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji poprzez „uznanie dopuszczalności ograniczenia dostępności informacji o premiach dla pracowników nie pełniących funkcji publicznych” w zakresie „w jakim przepisy te stanowią podstawę ograniczenia informacji publicznej”. NSA wskazał, iż oba ww. przepisy konstytucyjne, jako podstawę ograniczenia prawa do informacji publicznej, wskazują ochronę wolności i praw innych osób określoną w drodze ustawowej. W konsekwencji powołanie w ramach skargi kasacyjnej wyłącznie powyższych przepisów nie było wystarczające dla skuteczności tego zarzutu.

Również zarzut naruszenia przepisu art. 5 ust. 2 udip okazał się nieuzasadniony. Przepis ten stanowi między innymi o ograniczeniu prawa dostępu do informacji publicznej ze względu na prywatność osoby fizycznej. Jeśli informacja dotyczy osób pełniących funkcje publiczne i ma związek z pełnieniem tych funkcji, dostęp do informacji nie może zostać ograniczony. W rezultacie rozpoznania skargi, Naczelny Sąd Administracyjny przychylił się do ustaleń Sądu I instancji, który stwierdził, że kluczowym dla oceny charakteru pełnionej funkcji przez osoby objęte decyzją odmowną organu jest wykładnia pojęcia „osoba pełniąca funkcje publiczne”. Główną przesłanką do ograniczenia prawa dostępu do informacji publicznej jest ustalenie, że osoba objęta żądaniem jest osobą pełniącą funkcję publiczną. Warunkiem udostępnienia informacji publicznej jest to, aby dana informacja dotyczyła osoby pełniącej funkcję publiczną i miała związek z pełnieniem przez nią tej funkcji.

W konsekwencji, Sąd nakazał organom wnikliwe zbadanie i uzasadnienie, czy pracownicy urzędu, co do których organ wcześniej odmówił udostępnienia informacji o przyznanych im nagrodach, w istocie pełnią, czy nie pełnią funkcji publicznych. Dopiero dokonanie prawidłowych ustaleń faktycznych w tym zakresie stanowić będzie mogło podstawę do uzasadnionej odmowy udostępnienia wnioskowanej przez Stowarzyszenie informacji publicznej.

Joanna Kostrzewska

Partner, radca prawny w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, specjalizuje się w prawie administracyjnym ze szczególnym uwzględnieniem prawa samorządowego

Kacper Łagodziński

starszy asystent w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, interesuje się prawem administracyjnym

 

Tekst pochodzi z portalu Prawo Dla Samorządu