15.01.2019


Użyczenie lokalu bez zgody gminy a prawo do lokalu socjalnego

KATEGORIA: Wokanda

Sąd Najwyższy rozstrzygnął, jaki jest status osoby korzystającej z lokalu gminy na podstawie umowy użyczenia zawartej z najemcą lokalu bez zgody gminy jako wynajmującego.

Prawo do lokalu socjalnego

W okolicznościach sprawy, którą zajmował się Sąd Najwyższy, bezpośredni najemca lokalu gminy oddał go osobom trzecim do używania na podstawie umowy użyczenia. Po wypowiedzeniu przez gminę umowy najmu najemcy powstał problem, czy osoby korzystające z lokalu na podstawie umowy użyczenia bez zgody gminy są lokatorami w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1) ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (dalej jako: „OchrPrLok”) oraz czy w związku z tym im także – tak jak najemcom – przysługuje prawo do lokalu socjalnego.

Sąd I instancji uznał, że takie osoby są lokatorami w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1) OchrPrLok i w związku z tym, że przysługuje im lokal socjalny. Gmina zaskarżyła jednak wyrok, wskazując, że z uwagi na to, iż nigdy nie wyraziła zgody na oddanie lokalu w bezpłatne używanie, osób korzystających z lokalu na podstawie umowy użyczenia nie można traktować jak lokatorów, a w związku z tym gmina nie ma obowiązku zapewnianie im lokalu socjalnego. Gmina powoływała się przy tym na treść art. 6882 k.c., zgodnie z którym najemca lokalu gminy nie może bez jej zgody jako wynajmującego oddać lokalu lub jego części do bezpłatnego używania.

Sąd II instancji rozpatrujący apelację powziął wątpliwości w związku z ww. kwestią i przedstawił Sądowi Najwyższemu do rozstrzygnięcia zagadnienie prawne.

Stanowisko SN

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 15 listopada 2018 r., sygn. III CZP 49/18 jednoznacznie rozstrzygnął, że osoba korzystająca z lokalu mieszkalnego na podstawie umowy użyczenia, zawartej z najemcą lokalu bez zgody wynajmującego wymaganej w art. 6882 k.c., jest lokatorem w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1) OchrPrLok.

W jego ocenie z uwagi na cel ustawy i jej ochronny charakter pojęcie lokatora należy na jej gruncie rozumieć szeroko. Tym samym każda osoba zajmująca lokal gminy na podstawie jakiegokolwiek tytułu prawnego powinna być uznawana za lokatora – bez względu na to, czy jej tytuł prawny do lokalu pochodzi bezpośrednio od gminy jako właściciela lokalu, czy jest to prawo pośrednie pochodzące od najemcy.

Konsekwencją przywołanego rozstrzygnięcia Sądu Najwyższego jest rozszerzenie obowiązku gminy zapewnienia lokalu socjalnego. W praktyce gminy będą bowiem miały obowiązek jego zapewnienia szerszemu kręgowi osób, w tym osobom korzystającym z lokalu na podstawie umowy użyczenia – także takiej, która została zawarta bez zgody gminy.



Autor:
Ewa Skrzypczyńska

Radca prawny w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, specjalizuje się w prawie cywilnym, ze szczególnym uwzględnieniem prawa zobowiązań


TAGI: Gminny zasób nieruchomości, Samorząd, Uchwała SN,



Tekst pochodzi z portalu Prawo Dla Samorządu