Prawo Dla Samorządu

Prawodawca obowiązkiem ogłaszania rozkładów jazdy na przystankach i dworcach obarczył ich właścicieli i zarządców, a tym samym rada gminy nie może w uchwale przerzucać tego obowiązku na przewoźnika.

Wyżej sformułowaną tezę sformułował Wojewoda Wielkopolski w rozstrzygnięciu nadzorczym nr KN-I.4131.1.492.2018.10 z dnia 24 października 2018 r. (Dz. Urz. Woj. Wielk. z 2018 r. poz. 8695) stwierdzającym nieważność w części załącznika do uchwały rady gminy w sprawie określenia przystanków komunikacyjnych, których właścicielem lub zarządzającym jest gmina oraz warunków i zasad korzystania z tych przystanków.

Wojewoda zakwestionował w swym rozstrzygnięciu m.in. zawarte w załączniku do ww. uchwały unormowanie, zgodnie z którym „Przewoźnicy zobowiązani są do wywieszania aktualnych rozkładów jazdy na przystankach. Każdy rozkład powinien zawierać nazwę operatora lub przewoźnika.”. Organ nadzoru kontrolując legalność tego przepisu uznał, że narusza on w sposób istotny przepisy obowiązującego prawa z uwagi na jego niezgodność z rozporządzeniem Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 10 kwietnia 2012 r. w sprawie rozkładów jazdy (Dz. U. z 2018 r. poz. 202), wydanym na podstawie art. 34 ust. 2 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1983).

Rozwijając swoje stanowisko, Wojewoda wskazał, że ww. rozporządzenie stanowi w §11 ust. 1 pkt 3, że w transporcie drogowym oraz innym szynowym przewoźnik wykonujący regularny przewóz osób podaje rozkład jazdy do publicznej wiadomości w szczególności poprzez przekazanie rozkładu jazdy oraz informacji dotyczącej rozkładu jazdy właścicielowi albo zarządzającemu przystankiem komunikacyjnym lub dworcem, celem zamieszczenia informacji dotyczącej rozkładu jazdy na danym obiekcie. Równocześnie, w rozporządzeniu przesądzono, że w transporcie drogowym podawanie rozkładu jazdy do publicznej wiadomości polegające na przekazaniu rozkładu jazdy oraz informacji dotyczącej rozkładu jazdy właścicielowi albo zarządzającemu przystankiem komunikacyjnym lub dworcem, celem zamieszczenia informacji dotyczącej rozkładu jazdy na danym obiekcie - następuje poprzez przekazanie kopii zatwierdzonego rozkładu jazdy w postaci pliku w formacie PDF oraz w wersji elektronicznej umożliwiającej edycję tekstu (§11 ust. 3 pkt 2 lit. b). W ocenie Wojewody z zacytowanych przepisów wynika jednoznacznie, że prawodawca obowiązkiem ogłaszania rozkładów jazdy w transporcie drogowym na przystankach i dworcach obarczył ich właścicieli i zarządców.

Organ nadzoru podniósł dalej, że poprzez kwestionowane przepisy zobowiązujące przewoźnika do publikacji rozkładu jazdy na przystankach organizator transportu publicznego przerzuca równocześnie na niego koszty tejże publikacji. Tymczasem, jak podkreślił Wojewoda, z ww. rozporządzenia wynika, że ponoszenie kosztów związanych z zamieszczaniem informacji dotyczących rozkładów jazdy na przystanku komunikacyjnym lub dworcu oraz w systemie informacji dla pasażera, w transporcie drogowym oraz innym szynowym, odbywa się na podstawie umowy (§17). W związku z tym, organ nadzoru stwierdził, że kontrolowane unormowania naruszają także zasadę cywilistycznej swobody umów, stanowiąc w swej istocie jednostronne narzucenie przewoźnikom warunków ewentualnej, przyszłej umowy operatora z przewoźnikiem. W tym kontekście, Wojewoda podkreślił, że uchwała będąca aktem prawa miejscowego nie służy i służyć nie może kształtowaniu postanowień umowy. Uzgadnianie warunków umowy powinno mieć miejsce przy jej zawieraniu, a nie w uchwale będącej aktem prawa miejscowego, który podejmowany jest w oparciu o normę ustawową. Warto wskazać, że zbliżone stanowisko sformułował również Wojewoda Podkarpacki w rozstrzygnięciu nadzorczym z dnia 23 stycznia 2018 r. nr P-II.4131.2.6.2018, w którym unieważnił przepisy uchwały podejmowanej w analogicznym przedmiocie, w ramach których określono obowiązki dla operatora i przewoźnika w zakresie utrzymania tablicy z rozkładem jazdy w należytym stanie technicznym,

Mając na uwadze wyżej przedstawioną argumentację, Wojewoda stwierdził nieważność kontrolowanej uchwały w części.

Gmina nie może zobowiązać w uchwale przewoźnika do wywieszania rozkładów jazdy na przystankach