Prawo Dla Samorządu

Ustalenie przez radę gminy maksymalnej liczby zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych oraz zasad ich usytuowania na terenie gminy, bez uprzedniego zasięgnięcia opinii jednostki pomocniczej gminy, stanowi istotne naruszenie prawa.

Rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia 18 lipca 2018 r. Wojewoda Wielkopolski (Nr KN-I.4131.1.312.2018.3) stwierdził nieważność uchwały rady gminy podjętej w sprawie ustalenia maksymalnej liczby zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych oraz zasad ich usytuowania na terenie gminy.

Zgodnie z treścią w/w rozstrzygnięcia, rada gminy podjęła uchwałę w sprawie ustalenia maksymalnej liczby zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych oraz zasad ich usytuowania na terenie gminy. Podstawę podjętej uchwały stanowił art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 994) [dalej: usg] oraz art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2016 r. poz. 486 ze zm.) [dalej: uwtipa].

Przepis art. 18 ust. 2 pkt 15 usg określa dla rady gminy kompetencję stanowienia w innych sprawach zastrzeżonych ustawami do kompetencji rady gminy. Takimi „innymi sprawami” zastrzeżonymi ustawą jest określenie maksymalnej liczby zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, zasad usytuowania miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych oraz określenie ograniczeń sprzedaży napojów alkoholowych w godzinach nocnych.

Zgodnie z postanowieniami art. 12 ust. 1 pkt 1 – 3 uwtipa, obowiązkiem rady gminy jest ustalenie, w drodze uchwały, maksymalnej liczby zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych na terenie gminy (miasta) dla poszczególnych rodzajów napojów alkoholowych. W tym zakresie zezwolenia wydaje się odrębnie w zależności od zawartości alkoholu w napoju alkoholowym tj. osobno do 4,5% zawartości alkoholu oraz piwa; powyżej 4,5% do 18% zawartości alkoholu (za wyjątkiem piwa) oraz powyżej 18% zawartości alkoholu. Zezwolenia organ wydaje po uzyskaniu pozytywnej opinii gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych o zgodności lokalizacji punktu sprzedaży z uchwałami rady gminy, o których stanowi wspomniany art. 12 uwtipa (art. 18 ust. 3 i ust. 3a).

Niezależnie od powyższego, obowiązkiem rady gminy jest także ustalenie, w drodze uchwały, zasad usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych (art. 13 ust. 3 uwtipa). Poza wskazanymi obowiązkami, rada gminy ma możliwość ustalenia, w drodze uchwały, maksymalnej liczby zezwoleń odrębnie dla poszczególnych jednostek pomocniczych gminy, a także ograniczeń w godzinach nocnej sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży, na terenie gminy lub wskazanych jednostek pomocniczych. Ograniczenia mogą dotyczyć sprzedaży prowadzonej między godziną 22.00 a 6.00. (art. 12 ust. 2 i 4 uwtipa).

Zgodnie z postanowieniami art. 12 ust. 5 uwtipa, przed podjęciem którejkolwiek z w/w uchwał, rada gminy zasięga opinii jednostki pomocniczej gminy. Użycie przez ustawodawcę sformułowania „zasięga” oznacza, że uzyskanie opinii przed podjęciem uchwały jest obowiązkiem organu stanowiącego gminy.

Ze stanu faktycznego stanowiącego podstawę omawianego rozstrzygnięcia nadzorczego wynika, że w toku podejmowania uchwały rada gminy nie zasięgnęła wymaganej opinii jednostki pomocniczej gminy. W ocenie organu nadzoru świadczy to o nie wypełnieniu delegacji ustawowej, skutkującym koniecznością wyeliminowania takiej uchwały z obrotu prawnego w całości.

Ustalenie miejsc sprzedaży alkoholu w gminie bez opinii jednostki pomocniczej jest nieważne