Prawo Dla Samorządu

Zdaniem Wojewody Zachodniopomorskiego uchwała rady gminy w sprawie rozpatrzenia skargi na działalność wójta musi zawierać uzasadnienie spełniające wymogi formalne określone w KPA

Rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia 30 maja 2018 roku Wojewoda Zachodniopomorski stwierdził nieważność uchwały w sprawie rozpatrzenia skargi na działalność wójta.

W ocenie Wojewody kontrolowana uchwała zawierała jedynie „zbiór ogólnych informacji dotyczących procedowania skargi na Wójta (…) (wskazanie, że Komisja Rewizyjna Rad Gminy (…) zajmowała się sprawą na posiedzeniu w dniu (…), na którym postanowiła o uznaniu skargi za bezzasadną”. Wojewoda podkreślić, iż w treści uzasadnienia nie został przedstawiony stan faktyczny skargi, tj. co było jej przedmiotem, jakie zarzuty podniósł Skarżący, jakie działania Wójta zostały zakwestionowane, a także z jakich przyczyn zarzuty przedstawione przez Skarżącego nie zasługują zdaniem Rady Gminy na uwzględnienie. Wojewoda zwrócił również uwagę na brak wskazania przez Radę Gminy podstaw prawnych swojego rozstrzygnięcia, tj. przepisów obowiązującego prawa, które zdaniem Rady Gminy uzasadniają uznania podniesionych przez Skarżącego zarzutu za niezasadne.

Tymczasem zgodnie z art. 237 § 3 ustawy Kodeks postępowania administracyjnego [dalej: KPA]
o sposobie załatwienia skargi zawiadamia się skarżącego. Zawiadomienie o sposobie załatwienia skargi – zgodnie z art. 238 § 1 KPA - powinno zawierać: oznaczenie organu, od którego pochodzi, wskazanie, w jaki sposób skarga została załatwiona, oraz podpis z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego osoby upoważnionej do załatwienia skargi lub, jeżeli zawiadomienie sporządzone zostało w formie dokumentu elektronicznego, powinno być opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Zawiadomienie o odmownym załatwieniu skargi powinno zawierać ponadto uzasadnienie faktyczne i prawne oraz pouczenie o treści art. 239. Zdaniem Wojewody uzasadnienie faktyczne powinno w szczególności zawierać wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, zaś uzasadnienie prawne - wyjaśnienie podstawy prawnej, z przytoczeniem przepisów prawa. Tym samym Wojewoda odwołał się w tym zakresie do treści art. 107 § 3 KPA określającego wymagania uzasadnienia decyzji administracyjnej.

W konsekwencji Wojewoda Zachodniopomorski uznał, iż „w uzasadnieniu powinno znaleźć się nie tylko rzetelne przedstawienie stanu faktycznego sprawy, ale także ocena zebranego materiału dowodowego i wyczerpujące wyjaśnienie przesłanek dokonanego rozstrzygnięcia (uznania skargi za bezzasadną).”. Wojewoda – powołując się na orzecznictwo sądów administracyjnych – podkreślił, iż „organ musi zawsze w sposób nie budzący wątpliwości wykazać bezzasadność skargi i wyjaśnić stronie prawne podstawy swego rozstrzygnięcia.”.

Zdaniem Wojewody powyższe uwagi w przypadku rozpatrywania skarg przez organy kolegialne odnieść należy do podejmowanych przez te organy uchwał. Tym samym wskazane powyżej elementy zawiadomienia o sposobie załatwienia skargi powinny znaleźć się w podejmowanej przez Radę Gminy uchwale lub w jej uzasadnieniu.

Brak powyższych elementów w uchwale przesądza o jej wadliwości. Jednocześnie – zdaniem Wojewody – narusza to fundamentalne zasady, którymi organy administracji publicznej zobowiązane są kierować się w toku postępowania. Do zasad tych organ nadzoru zaliczył wyrażoną w art. 7 KPA zasadę praworządności oraz wyrażoną w art. 8 KPA zasadę pogłębiania zaufania obywateli do organów władzy publicznej. Jak słusznie wskazał Wojewoda „zdefiniowane przez prawodawcę w ten sposób reguły odnoszą się zarówno do postępowań kończących się wydaniem decyzji administracyjnej, jak też tych, których przedmiotem jest rozpatrzenie skargi”.

Mając na uwadze powyższe Wojewoda uznał, iż kontrolowana przez niego uchwała jest niezgodna z przywołanymi przepisami KPA, co obliguje go do stwierdzenia jej nieważności. Jednocześnie Wojewoda wskazał, iż skutkiem wydanego rozstrzygnięcia nadzorczego jest konieczność ponownego przedłożenia pod obrady Rady Gminy skargi na działalność Wójta celem jej prawidłowego rozpatrzenia w sposób zgodne z KPA.

Należy w pełni podzielić stanowisko Wojewody Zachodniopomorskiego i przywołaną w nim argumentację prawną. Jednocześnie podkreślić należy wagę działań organów nadzoru w tego typu sprawach. Uchwały w przedmiocie rozpatrzenia skarg i wniosków nie są bowiem przedmiotem kontroli sądowoadministracyjnej, w związku z czym skarżący nie ma możliwości skutecznego zaskarżenia tego typu uchwał do sądu administracyjnego. Jednocześnie należy docenić odwołanie się przez organ nadzorczy do zasad ogólnych postępowania administracyjnego, które winny być odpowiednio stosowane do postępowania skargowo-wnioskowego.

Analizowane rozstrzygnięcie nadzorcze po raz kolejny wskazuje na błędne podejście szeregu organów administracji publicznej do uzasadnienia podejmowanych przez siebie rozstrzygnięć. Prawidłowe zastosowanie przepisów w tym zakresie, wiążące się z niewielkim dodatkowym nakładem pracy, mogłoby uchronić Radę Gminy przed koniecznością ponownego zajmowania się sprawą. Podobnie w szeregu przypadków bywa z decyzjami administracyjnymi, które są uchylane przez organy II instancji lub sądy administracyjne z uwagi na niewłaściwie sporządzone uzasadnienie, które nie pozwala w pełni zrekonstruować przesłanek, na których opierał się organ rozstrzygając daną sprawę. Tym samym należy pamiętać, iż prawidłowo załatwiona sprawa to nie tylko trafne rozstrzygnięcie, ale także prawidłowo sporządzone uzasadnienie.

Uchwała rady gminy w sprawie rozpatrzenia skargi na działalność wójta musi zawierać prawidłowe uzasadnienie