Prawo Dla Samorządu

Do Sejmu trafił rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o partnerstwie publiczno – prywatnym oraz niektórych innych ustaw ( druk nr 2333) [dalej: projekt ustawy] mający na celu poprawę otoczenia prawnego oraz zwiększenie efektywności realizacji projektów w ramach partnerstwa publiczno – prywatnego [dalej także: PPP]. Stanowi on realizację założeń „Polityki rządu w zakresie rozwoju partnerstwa publiczno – prywatnego” (załącznik do uchwały nr 116/2017 Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2017 r., RM-111-83-17) z dnia 26 lipca 2017 roku.

Impulsem do zmian w zakresie PPP stała się nowelizacja ustawy Prawo zamówień publicznych [dalej także: PZP] oraz ustawa o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi. Projektowana ustawa jest zatem przejawem konsekwentnego dążenia polskiego ustawodawcy do zwiększenia elastyczności umów i wykorzystania potencjału sektora prywatnego do realizacji zadań publicznych.

Z uwagi na skalę zmian w stosunku do przepisów dotychczasowych niniejszy artykuł poświęcony został omówieniu dwóch najistotniejszych grup przepisów projektu ustawy, tj. procedury wyboru partnera prywatnego oraz partnerstwa publiczno – prywatnego w formie spółki.

Kwestie związane z wyborem partnera prywatnego, na gruncie dotychczas obowiązującej ustawy o partnerstwie publiczno – prywatnym budziły wątpliwości z uwagi na brak kompleksowych rozwiązań w tym zakresie. Istniało bowiem ryzyko zastosowania niewłaściwej procedury ze względu na brak możliwości jednoznacznego określenia na początkowym etapie postępowania charakteru zawieranej ostatecznie umowy. W celu wyeliminowania rozbieżności projekt ustawy wprowadza fakultatywne stosowanie ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi i tym samym dopuszcza stosowanie ustawy PZP w każdym przypadku.

Kolejna istotna zmiana dotyczy kryteriów oceny ofert. Dotychczasowa ustawa wyodrębniła dwie ich grupy: obligatoryjne i fakultatywne. Projektowana ustawa zakłada przeniesienie kryteriów obiektywnych do katalogu kryteriów fakultatywnych oraz dodanie kolejnego możliwego kryterium oceny ofert, którym będzie dochód w postaci udziału w zysku. Z uwagi na szczegółowe uregulowanie tej kwestii w ustawie o partnerstwie publiczno – prywatnym projektowana ustawa wyłącza stosowanie w tym zakresie przepisów PZP. Zgodnie z uzasadnieniem projektu ustawy taki zabieg ma na celu zwiększenie elastyczności w wyborze partnerów prywatnych.

Aby zachęcić potencjalnych partnerów prywatnych do uczestnictwa w postępowaniu projektowana ustawa w art. 7a ust. 1 wprowadza możliwość wyrażenia przez podmiot publiczny zgody na zawarcie umowy przez jednoosobową spółkę partnera prywatnego, która została zawiązana w celu realizacji przedsięwzięcia albo spółkę kapitałową, której jedynymi wspólnikami będą partnerzy prywatni. W rezultacie powołanie takiej spółki–córki partnera prywatnego będzie możliwe po wyborze jego oferty, co ma zachęcić potencjalnych partnerów prywatnych do uczestnictwa w postępowaniu. Należy jednak zwrócić uwagę, iż powołanie spółki nie zwalnia partnera prywatnego z ponoszenia odpowiedzialności solidarnej za szkody wyrządzone podmiotowi publicznemu, mimo że formalnie to nie on będzie stroną umowy. Znajduje to uzasadnienie w ochronie istotnych interesów publicznych. O braku zgody podmiot publiczny będzie obowiązany poinformować w ogłoszeniu o zamówieniu albo ogłoszeniu o koncesji.

Druga grupa zmian, jakie wprowadza projekt ustawy, dotyczy realizacji umowy PPP w formie spółki. Art. 14 ustawy o partnerstwie publiczno – prywatnym w dotychczasowym brzmieniu stanowi, że w celu wykonania umowy podmiot publiczny i partner prywatny zawiążą spółkę kapitałową, komandytową lub komandytowo-akcyjną, jeśli umowa tak stanowi. Z uwagi na charakter odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki projektowana ustawa ogranicza taką możliwość jedynie do spółki kapitałowej. Zgodnie z projektowanym art. 14 ust. 1a ustawy możliwe będzie nie tylko utworzenie nowej spółki, ale również dopuszczenie partnera prywatnego do istniejącej już spółki podmiotu publicznego. Będzie to możliwe także poprzez objęcie akcji albo udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym.

Projekt ustawy wprowadza także nowe przepisy art. 14a i 14b, które wskazują na czasowy charakter w/w spółki. Powinna ona być zawiązana jedynie na czas niezbędny do wykonania umowy o partnerstwie publiczno – prywatnym. Wyjątkowo przewidziano możliwość przedłużenia umowy na czas nieoznaczony, jeśli partner prywatny zbył udziały lub akcje na rzecz podmiotu publicznego albo uległy one umorzeniu przed upływem terminu obowiązywania umowy. Zgodnie z uzasadnieniem projektu ustawy rozwiązanie takie ma przeciwdziałać uprzywilejowaniu partnera prywatnego wobec innych przedsiębiorców. W pozostałych wypadkach partner prywatny będzie obowiązany do zbycia udziałów lub akcji najpóźniej w terminie roku od zakończenia umowy.

W przeciwnym razie będą one podlegały umorzeniu przymusowemu zgodnie z art. 199 § 4 albo art. 359 § 6 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych. Przewidziano również możliwość nieodpłatnego zbycia udziałów albo akcji, co stanowi wyjątek od generalnej zasady odpłatności.

Partnerstwo publiczno – prywatne w projektowanym kształcie wydaje się być atrakcyjnym sposobem realizacji zadań publicznych. Pozwala na efektywne zarządzanie środkami publicznymi i wykorzystanie potencjału sektora prywatnego. Pozostaje zatem oczekiwać na pierwsze efekty.

Nowa formuła partnerstwa publiczno - prywatnego