Prawo Dla Samorządu

Pozostał miesiąc na przekazanie organowi regulacyjnemu wniosku o zatwierdzenie taryfy za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków, a rozporządzenia taryfowego nadal brak

Termin przekazania wniosku taryfowego

W dniu 12 marca 2018 r. dla większości przedsiębiorstw wodociągowo – kanalizacyjnych upływa termin na przekazanie organowi regulacyjnemu wniosku o zatwierdzenie taryfy za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków wg znowelizowanej ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, a kluczowego w tej kwestii rozporządzenia branżowego nadal brak. Podkreślić należy, iż co do zasady opracowanie polityki taryfowej w przedsiębiorstwie wodociągowo – kanalizacyjnym jest jedną z najtrudniejszych i niezwykle czasochłonnych materii.

Przypomnijmy, iż w dniu 12 grudnia 2017 r. weszła w życie ustawa z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2017, poz. 328 t. j.). Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy, taryfy obowiązujące w dniu wejścia w życie ustawy zachowują moc przez okres 180 dni od dnia wejścia w życie tej ustawy. W myśl natomiast art. 9 ust. 2 ustawy, przedsiębiorstwa wodociągowo – kanalizacyjne obowiązane są do przekazania organowi regulacyjnemu wniosku o zatwierdzenie taryf w terminie 90 dni przed upływem okresu 180 dni, a więc do dnia 12 marca 2018 r. W celu złożenia wniosku taryfowego zgodnie z nowelizacją ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków konieczne jest pilne wydanie projektowanego aktu.

Kontrowersyjny projekt rozporządzenia

W dniu 11 stycznia 2018 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie określenia taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków (dalej jako „Projekt”). Projekt nowego rozporządzenia taryfowego niemal natychmiast wywołał opór przedstawicieli sektora wodociągowo – kanalizacyjnego. W ramach konsultacji Projektu, Izba Gospodarcza „Wodociągi Polskie” w skierowanym do Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej piśmie (przypomnijmy, że na mocy Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 10 stycznia 2018 r. dział administracji rządowej gospodarka wodna, w tym zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków został przeniesiony do kompetencji Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z mocą od dnia 9 stycznia 2018 r.) wskazała, że Projekt ten narusza nie tylko przepisy prawa europejskiego, ale także pozostaje w sprzeczności z Konstytucją RP.

Jednym z głównych zarzutów stawianych projektowi nowego rozporządzenia taryfowego jest brak możliwości ujmowania w taryfach za wodę i ścieki kosztu amortyzacji od środków trwałych wytworzonych lub nabytych z dotacji lub subwencji, w tym ze środków bezzwrotnej pomocy Unii Europejskiej. Przedstawiciele branży podnoszą, iż są to niebezpieczne zapisy. W przypadku braku możliwości uwzględnienia części odpisów amortyzacyjnych w kosztach stanowiących podstawę kalkulacji taryf, w przedsiębiorstwach w których znaczna część majątku została sfinansowana poprzez częściową dotację, może dojść do sytuacji gdy uzyskiwane przychody będą niewystarczające do pokrycia kosztów ustalanych zgodnie z przepisami. Ponadto zauważa się, iż takie zapisy rozporządzenia są sprzeczne jedną z fundamentalnych unijnych zasad „zanieczyszczający płaci”, do której przestrzegania zobowiązywały się przedsiębiorstwa wodociągowo – kanalizacyjne na etapie ubiegania się o dotacje na sfinansowanie infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej. Obowiązująca w UE zasada „zanieczyszczający płaci” oznacza, że pełne koszty działań mających na celu likwidację zanieczyszczenia powinien ponosić zanieczyszczający (sprawca, który spowodował szkodę w środowisku lub zagrożenie powstania szkody) chyba, że nie można zidentyfikować podmiotu odpowiedzialnego za zanieczyszczenia lub nie można go pociągnąć do odpowiedzialności (tak art. 191 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej). Nadto brak możliwości uwzględniania w kalkulacji taryfy odpisów amortyzacyjnych oznacza brak możliwości odtwarzania składników majątku trwałego, co przecież jest celem amortyzacji.

Kolejne podnoszone uwagi do projektu rozporządzenia taryfowego dotyczą przede wszystkim:

obowiązku kalkulowania jednej stałej ceny za wodę oraz za ścieki na cały 3 letni okres, podczas gdy prognozy takie obarczone są dużym ryzykiem gospodarczym,
obowiązku ograniczenia marży zysku do 5%, co może spowodować znaczące zmniejszenie środków na inwestycje niezbędne przy zachowaniu prawidłowego funkcjonowania infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej,
obowiązku pomniejszania kosztów o nadwyżkę marży zysku osiągniętego w latach obrachunkowych poprzedzających rok, od którego wprowadzana jest nowa taryfa ponad kwotą marży zysku, która została przyjęta przy obliczaniu nowej taryfy,
ustalenia, że obliczenie cen taryfowych następuje poprzez podzielenie rocznych niezbędnych przychodów przez sprzedaż z okresu obowiązywania taryf (zatem z okresu 3 lat), podczas gdy brzmienie zapisu jest błędne, albowiem powiela treść aktualnie obowiązującego rozporządzenia, pomijając zmiany procedowanie obecnie przez projektodawców,
zakazu przeznaczania zysku na działalność inną niż wodociągowo – kanalizacyjna,
odniesienia się przez projektodawcę do wód opadowych i roztopowych, które nie podlegają rozporządzeniu taryfowemu ponieważ zgodnie z zapisami nowego Prawa wodnego nie są one ściekami.

Podsumowanie

W Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej cały czas trwają intensywne prace nad ostateczną wersją Projektu. Jak wynika z nieoficjalnych informacji, Ministerstwo miało uwzględnić większość postulowanych przez branżę zapisów, w tym m.in. usunięty został zapis dotyczący ograniczenia marży zysku do 5% czy też wprowadzono możliwość różnicowania taryfy w poszczególnych latach. W przypadku zaś kontrowersyjnej kwestii dotyczącej amortyzacji, zgłaszane uwagi uwzględniono jedynie częściowo, albowiem utrzymany został zakaz uwzględniania w taryfie amortyzacji środków trwałych wytworzonych lub nabytych z dotacji lub subwencji jednak do wysokości otrzymanej kwoty dotacji lub subwencji.

W dniu pisania tego tekstu na stronie Rządowego Centrum Legislacji formalnie nadal widnieje projekt rozporządzenia opublikowany w dniu 11 stycznia 2018 r., pozostaje zatem mieć nadzieję, iż tak bardzo wyczekiwane przez przedsiębiorstwa wodociągowo – kanalizacyjne rozporządzenie taryfowe, uwzględniające postulaty branży wodociągowo – kanalizacyjnej zostanie wkrótce opublikowane, albowiem czas nagli.

Pozostał miesiąc na przekazanie organowi regulacyjnemu wniosku taryfowego, a rozporządzenia brak