Kara administracyjna nie wyklucza podatku od nieruchomości

W przypadku, gdy budynek jest użytkowany bez stosownego pozwolenia, jego właściciel może być zobowiązany do zapłaty zarówno sankcji, jak i podatku od nieruchomości. Obie te daniny wzajemnie się nie wykluczają.

Takie wnioski płyną z trzech wyroków NSA, które zapadły 1 sierpnia 2017 r. (sygn. II FSK 1921/15, II FSK 2646/15, II 2647/15).

Sprawa dotyczyła mężczyzny, który był właścicielem kiosków gastronomicznych. Po uzyskaniu ostatecznej decyzji Generalnego Inspektora Nadzoru Budowlanego stwierdzającej nieważność decyzji o zezwoleniu na użytkowanie obiektu stwierdził, że nie mogą być one opodatkowane podatkiem od nieruchomości.

Z kolei Burmistrz jako organ podatkowy uznał, że skoro sporny budynek istnieje (tj. bar, pub) oraz jest dzierżawiony i jest w nim prowadzona działalność gospodarcza to podlega opodatkowaniu pomimo tego, że w dalszym ciągu trwają postępowania administracyjne dotyczące pozwolenia na jego użytkowanie.

Podobne stanowisko zaprezentowały sądy obu instancji. Przywołując treść art. 6 ust. 2 upol wskazano, że jeżeli okolicznością, od której jest uzależniony obowiązek podatkowy, jest istnienie budowli albo budynku lub ich części, obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budowli albo budynku lub ich części przed ich ostatecznym wykończeniem.

Podkreślono, że przypadek przewidziany w przywołanym wyroku dotyczy rozpoczęcia faktycznego użytkowania budynku lub jego części. W takiej sytuacji nie muszą być spełnione warunki uprawniające do użytkowania budynku, o których mowa w przepisach Prawa budowlanego. Powstanie obowiązku podatkowego nie jest bowiem uwarunkowane uzyskaniem prawa do użytkowania budynku.

NSA zauważył, że przyjęcie stanowiska prezentowanego przez podatnika o powstaniu obowiązku podatkowego dopiero po uzyskaniu stosownej decyzji organów nadzoru budowlanego, prowadziłoby do możliwości niewystępowania o pozwolenie na użytkowanie celem unikania zapłaty podatku od posiadanej i wykorzystywanej nieruchomości budowlanej.

Ponadto zwrócił uwagę, że konieczność zapłaty podatku od nieruchomości oraz sankcji za użytkowanie obiektu bez decyzji o pozwoleniu na użytkowanie nie stanowi naruszenia zasady jednokrotności opodatkowania z tytułu posiadania tej samej nieruchomości. Reżim tych dwóch należności ma bowiem zupełnie inny charakter, inne źródło powstania i inny cel, jakiemu służą.    

Wprawdzie decyzja SKO utrzymująca w mocy decyzję Burmistrza została uchylona, ale wyłącznie ze względów procesowych, z uwagi na niedostateczne wyjaśnienie stanu faktycznego pozwalającego na określenie podstawy opodatkowania.

Katarzyna Lewandowska

doradca podatkowy w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, konsultant, specjalizuje się w zakresie podatków dochodowych oraz podatków i opłat lokalnych.

Tekst pochodzi z portalu Prawo Dla Samorządu