Prawo Dla Samorządu

Zdaniem NSA, nielegalne zamieszkiwanie na działce w Rodzinnym Ogrodzie Działkowym nie uzasadnia powstania w stosunku do działkowca obowiązku w opłacie za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Sprawa II FSK 2602/15 zakończona wyrokiem 8.11.2017 r. miała następujący stan faktyczny. Skarżący wystąpił do Prezydenta Gdyni z wnioskiem o udzielenie interpretacji, wskazując, że w związku ze swoją sytuacją życiową od jakiegoś czasu nosi się z zamiarem zamieszkania na terenie ROD. Zamieszkiwanie będzie się wiązało z produkowaniem odpadów komunalnych. Na terenie ogródków działkowych Zarząd zorganizował odbiór odpadów od właścicieli nieruchomości na podstawie indywidualnej umowy z firmą wywozową. W opłatę ogrodową ustaloną przez ROD za użytkowanie działki wliczona jest także opłata na pokrycie przez Zarząd kosztów pozbywania się odpadów powstających na terenie działek ogrodniczych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy w przypadku zamieszkania na terenie rodzinnego ogrodu działkowego oprócz uiszczania opłaty ogrodowej do Zarządu ROD za wywóz odpadów, Wnioskodawca będzie zobowiązany także do ponoszenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, o której mowa w art. 6h ustawy z dnia 13 września 1996r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (ucpg)?

2. Czy w przypadku zamieszkania na terenie rodzinnego ogrodu działkowego Wnioskodawca będzie zobowiązany złożyć do Prezydenta Miasta Gdyni deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w oparciu o art. 6m ucpg.

Przedstawiając własne stanowisko w sprawie Wnioskodawca uznał, że na oba pytania należy udzielić odpowiedzi negatywnej, m.in. dlatego, że teren rodzinnego ogrodu działkowego nie jest nieruchomością, o której mowa w art. 6c ust. 1 ucpg, gdyż rodzinny ogród działkowy jako z istoty swojej przeznaczony do wypoczynku, rekreacji oraz prowadzenia upraw ogrodowych nie może być kwalifikowany jako nieruchomość, na której zamieszkują mieszkańcy.

Organ interpretacyjny zwrócił uwagę, że zamieszkanie na terenie ROD jest niezgodne z prawem, jednakże fakt zamieszkiwania i tym samym produkowania odpadów komunalnych jest jedyną przesłanką warunkującą konieczność złożenia deklaracji i uiszczania opłaty na rzecz gminy zgodnie z art. 6h i art. 6m ucpg. Stanowisko takie zyskało akceptację Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, który oddalił skargę wniesioną na interpretację Prezydenta Gdyni.

Wnioskodawca zaskarżył wyrok sądu I instancji do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał jego rację.

NSA przytoczył szeroko zarówno regulacje odnoszące się do ROD, jak i odpowiednie regulacje ucpg. Ma z nich wynikać, iż powstanie i realizacja obowiązku ponoszenia opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, na podstawie art. 6i ust. 1 pkt 1 ucpg, uzależnione jest między innymi od zamieszkiwania na nieruchomości, której obowiązek ten przedmiotowo dotyczy, natomiast działkowiec nie ma prawa mieszkać na działce, z której – w innym zakresie – może korzystać na podstawie zgodnej z prawem umowy dzierżawy działkowej.

Z powyższego, w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, wynika, że: nielegalne zamieszkanie na działce w Rodzinnym Ogrodzie Działkowym, nie uzasadnia z tego tytułu powstania i wykonania w stosunku do działkowca obowiązku ponoszenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Zakazane przez prawo zamieszkanie działkowca na działce w ROD nie może, zgodnie z prawem, obciążyć go z tego tytułu obowiązkiem ponoszenia opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia pozostawało to, że do stowarzyszenia ogrodowego należy zapewnienie zbierania odpadów komunalnych powstałych na terenie ROD. Jak głosi uzasadnienie omawianego wyroku, po pierwsze, stowarzyszenie ogrodowe nie było stroną postępowania interpretacyjnego i stroną postępowania sądowego. Po wtóre, z omawianych ustaw, jak również z ustawy Ordynacja podatkowa - nie wynika, że stowarzyszenie ogrodowe może, w zakresie opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, wykonywać prawa i obowiązki płatnika świadczenia z tego tytułu na rzecz gminy; płacona przez działkowca do stowarzyszenia opłata ogrodowa nie jest świadczeniem na rzecz gminy ani na rzecz płatnika, który miałby przekazać je uprawnionemu gminnemu świadczeniobiorcy. Po trzecie, z wniosku o wydanie interpretacji, który tworzy stan faktyczny postępowania interpretacyjnego, nie wynika, że w stosunku do stowarzyszenia ogrodowego – obejmującego działkę, na której Skarżący działkowiec zamierza zamieszkać – wydana została uchwała konstytuująca odpowiedzialność z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w stosunku do podmiotów innych, aniżeli właściciele zamieszkanych nieruchomości.

Mieszkaniec ROD bez opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi