Prawo Dla Samorządu

10 października 2017 roku Rada Ministrów przyjęła zmieniony, w stosunku do tego, jaki publikowano na stronach Rządowego Centrum Legislacji w dniu 22.09.2017 r., projekt ustawy o zmianie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. 10 października 2017 roku projekt ustawy został już wniesiony do Sejmu.

Projekt ustawy przekazany do Sejmu bez konsultacji i opinii

W świetle stanowiska prezentowanego przez Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa w piśmie z 9 października 2017 r. kierowanym do Sekretarza Rady Ministrów, decyzja o pilnym skierowaniu projektu do rozpatrzenia przez Radę Ministrów spowodowała, że nie zostały zakończone konsultacje publiczne i opiniowanie projektu; nie uzyskano także opinii Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. W konsekwencji, do projektu ustawy przedłożonego Radzie Ministrów, nie załączono do projektu raportu z konsultacji publicznych, opinii Ministra Spraw Zagranicznych w zakresie zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej oraz projekty aktów wykonawczych. Projekt nie został także rozpatrzony przez komisję prawniczą.

„Organ regulacyjny”, a nie „organ nadzoru”

Jedną z kluczowych zmian, w stosunku do pierwotnej wersji projektu z 22 września 2017 r., jest zdefiniowanie „organu regulacyjnego”, a nie jak pierwotnie zakładano „organu nadzoru”. Nie zmienia to jednak faktu, że w świetle ustawy organem regulacyjnym, wyposażonym w przypisane mu zadania i kompetencje, pozostaje dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. (por. J. Kostrzewska, „Taryfy za wodę i ścieki w rękach państwowego regulatora”).

Sporą niespodzianką jest natomiast powołanie „tymczasowego” organu regulacyjnego. W myśl bowiem proponowanych rozwiązań, do 31 grudnia 2017 r. zadania organu regulacyjnego, o których mowa w przepisach ustawy, wykonywać ma Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej. Od 1 stycznia 2018 r., a zatem od chwili wejścia w życie nowego Prawa Wodnego, Prezes Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie albo właściwi dyrektorzy RZGW wstąpią, zgodnie ze swoją właściwością, w miejsce Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej, do postępowań administracyjnych wszczętych i do tego momentu niezakończonych.

Regulamin dostarczania wody i odprowadzania ścieków

Pierwotna wersja projektu z 22 września 2017 r. przewidywała m.in., iż organ nadzoru opiniować miałby projekt regulaminu dostarczania wody o odprowadzania ścieków w zakresie zgodności z przepisami ustawy i prawem wodnym, przy czym organowi nadzoru przysługiwała kompetencja wydania wiążącej opinii negatywnej w zakresie projektu regulaminu i wskazania gminie braków wymagających uzupełnienia. W poprzedniej wersji projektu ustawy rada gminy mogła uchwalić regulamin dopiero, kiedy wyrażona przez organ regulacyjny opinia była pozytywna, bądź organ ten w ogóle nie wydał opinii w ustawowym terminie. W projekcie skierowanym do Sejmu zrezygnowano z części poprzednich zapisów, poprzestając na konieczności opiniowania regulaminu przez organ regulacyjny i wydawaniu opinii, w drodze zaskarżalnego postanowienia. Wydawana przez organ regulacyjny opinia nie będzie miała charakteru wiążącego. Do kompetencji wojewody projektodawca przekazał dokonywanie oceny uchwały w sprawie regulaminu, pod kątem tego, czy w swoich postanowieniach uwzględnia opinię regulatora.

Regulowane Taryfy – ocena wniosku nie tylko pod względem legalności…

W kontekście projektowanych zmian koniecznie uwzględnić trzeba nowe regulacje dotyczące taryf za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków. W porównaniu do rozwiązań projektowanych jeszcze na etapie pierwszej wersji projektu ustawy, wersja ostatecznie przekazana do Sejmu przewiduje, że organ regulacyjny, w terminie 45 dni od otrzymania od przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego wniosku o zatwierdzenie taryfy, nie tylko oceni projekt taryfy pod względem zgodności z przepisami ustawy oraz Prawem wodnym, ale także przeanalizuje zmiany warunków ekonomicznych wykonywania przez pwik działalności gospodarczej, w tym marżę zysku oraz zweryfikuje koszty pod względem celowości ich ponoszenia – w celu zapewnienia ochrony interesów odbiorców usług przed nieuzasadnionym wzrostem cen.

Jeżeli wynik ww. oceny, weryfikacji lub analizy będzie negatywny, organ regulacyjny odmówi, w drodze decyzji zatwierdzenia taryfy oraz zobowiąże pwik w tej decyzji, w zakreślonym terminie, do przedłożenia poprawionego projektu taryfy, wskazując przy tym elementy projektu taryfy lub uzasadnienia wymagające poprawienia.

Taryfy „tymczasowe”

Z treści projektu ustawy w wersji przekazanej 10 października 2017 r. do Sejmu wynika, iż w sytuacji, kiedy wynik oceny wniosku taryfowego, weryfikacji lub analizy, będzie negatywny z powodu warunków ekonomicznych wykonywania przez pwik działalności gospodarczej, wskazujących na konieczność obniżenia cen i stawek opłat poniżej cen i stawek zawartych w projekcie taryfy, a pwik nie przedłoży w terminie określonym w uprzednio wydanej decyzji negatywnej, poprawionego projektu taryfy lub poprawionego uzasadnienia, organ regulacyjny określi tymczasową taryfę. W takiej sytuacji organ wyda decyzję, w której określi taryfę uwzględniającą warunki ekonomiczne wykonywania działalności przez pwik, przy zapewnieniu pokrycia uzasadnionych kosztów tego przedsiębiorstwa. W świetle przyjętych założeń stronami postępowania w sprawach wydawania decyzji dotyczących zatwierdzenia (bądź odmowy zatwierdzenia) taryf są pwik oraz właściwy wójt (burmistrz, prezydent miasta).

Regulacje przejściowe

Kolejną niespodzianką, w stosunku do propozycji prezentowanych przez rząd jeszcze pod koniec września br., jest wprowadzenie przez autorów projektu regulacji, w świetle których do spraw, w których postępowanie wszczęto przed dniem wejścia w życie ustawy, stosować należy przepisy nowe, a nie jak pierwotnie przyjmowano, dotychczasowe.

Zgodnie z projektem, obowiązkiem wójta (burmistrza, prezydenta miasta) będzie przekazanie organowi regulacyjnemu dokumentacji dotyczącej będących w toku postępowań o zatwierdzenie taryfy, w terminie 14 dni od dnia wejścia w życie ustawy.

Pamiętać trzeba, że taryfy obowiązujące w dniu wejścia w życie nowych przepisów zachowają moc tylko na 180 dni, licząc od daty wejścia w życie ustawy. Obowiązkiem pwik będzie przekazanie organowi regulacyjnemu wniosku o zatwierdzenie taryfy w terminie 90 dni przed upływem ww. okresu 180 dni.

W myśl projektowanych założeń, ustawa wejść ma w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Taryfy za wodę i ścieki - kolejna odsłona pomysłów rządu!