Prawo Dla Samorządu

Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził, że bardziej wiarygodne są kopie dokumentów poświadczone za zgodność z oryginałem przez określone osoby, niż kopie poświadczone przez samego zainteresowanego.

Wyrokiem z dnia 26 maja 2015 r. (sygn. akt: I OSK 337/15), Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną Wójta Gminy od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku w sprawie ze skargi na zarządzenie Wójta w przedmiocie zatwierdzenia konkursu na stanowisko dyrektora szkoły.

Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Wójt, na podstawie rozporządzenia Ministra Edukacji w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej [dalej: rozporządzenie] orzekł zarządzeniem o nierozstrzygnięciu konkursu na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół, przeprowadzonym przez Komisję Konkursową. Kandydat na dyrektora szkoły złożył kopie wymaganych dokumentów, uwierzytelnione przez notariusza, Sekretarza Gminy oraz pracownika ZUS. Komisja Konkursowa uznała, że taki sposób potwierdzenia jest niezgodny z przepisami rozporządzenia, które wymagają przedłożenia oryginałów lub kopii poświadczonych przez kandydata. W następstwie powyższego, skarżący wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

W rezultacie rozpoznania sprawy, WSA wyrokiem z dnia 7 października 2014 r. (sygn. akt: II SA/Bk 709/14), po rozpoznaniu skargi na zarządzenie Wójta Gminy w przedmiocie zatwierdzenia konkursu na stanowisko dyrektora szkoły, stwierdził nieważność zaskarżonego zarządzenia.

W ocenie Sądu I instancji, poświadczenie zgodności z oryginałem przez notariusza, wykonującego zawód zaufania publicznego, Sekretarza Gminy, czy pracownika ZUS jest bardziej wiarygodne od poświadczenia przez samego kandydata, z uwagi na możliwość zobaczenia dokumentów przez inne podmioty. Zdaniem Sądu, podjęcie uchwały przez Komisję Konkursową o odmowie dopuszczenia skarżącego do udziału w kolejnym etapie postępowania konkursowego było niedopuszczalne. WSA zakwalifikował zarządzenie Wójta jako akt organu jednostki samorządu terytorialnego w rozumieniu art. 3 § 2 pkt 6 ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi [dalej: p.p.s.a.].

Od powyższego wyroku, Wójt wniósł skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. W skardze kasacyjnej, wyrokowi Sądu I instancji zarzucono naruszenie przepisów prawa materialnego, m.in. przez dokonanie błędnej wykładni, co w konsekwencji skutkowało stwierdzeniem nieważności zarządzenia, mimo działania organu na podstawie przepisów prawa, który stosując wykładnię gramatyczną przepisu rozporządzenia uznał, iż zobowiązanie do przedłożenia oryginałów lub poświadczonych przez siebie kopii, nie prowadzi wcale do wniosku, że dopuszczalne jest także poświadczenie zgodności z oryginałem przez notariusza, Sekretarza Gminy lub pracownika ZUS. Skarżący kasacyjnie podważył także uznanie zarządzenia Wójta za akt organu jednostki samorządu terytorialnego w rozumieniu art. 3 § 2 pkt 6 p.p.s.a., który w ocenie organu jest czynnością z zakresu administracji publicznej i dotyczy sfery praw i obowiązków wynikających z przepisów prawa (art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a).

W rezultacie rozpoznania skargi, NSA wyrokiem z dnia 26 maja 2015 r. (sygn. akt: I OSK 337/15), oddalił skargę kasacyjną. Uzasadniając zajęte stanowisko, NSA zgodził się z argumentacją i ustaleniami dokonanymi przez Sąd I instancji.

W konsekwencji zbadania przedstawionej sprawy, NSA wskazał, że literalna interpretacja przepisu rozporządzenia, określającego obowiązek złożenia oryginałów dokumentów albo poświadczonych przez kandydata kopii nie wyklucza możliwości poświadczenia zgodności z oryginałem przez inne podmioty. NSA uznał, iż takie działanie kandydata jest dalej idącym i bardziej sformalizowanym niż wymagają tego przepisy prawa, co oznacza, że nie może powodować ujemnych konsekwencji dla zainteresowanego. Sąd stwierdził, że interpretację organu cechuje nadmierny formalizm, który jest nieadekwatny do potrzeb postępowania konkursowego.

NSA stanął na stanowisku, że w rozporządzeniu brak jest definicji pojęcia „poświadczenia przez kandydata zgodności kopii dokumentu z oryginałem”. W konsekwencji powyższego Sąd uznał, iż umożliwienie samodzielnego poświadczenia zgodności przez kandydata, nie wyklucza zastosowania innych jego form.

Zdaniem NSA, najistotniejszy jest cel poświadczenia, czyli uwiarygodnienie zgodności treści przedstawionej kopii z oryginałem dokumentu i wskazanie osoby odpowiedzialnej za dokonane poświadczenie. Cel poświadczenia został osiągnięty w rozpoznawanej sprawie przez poświadczenie o zgodności kopii z oryginałem przez notariusza, Sekretarza Gminy i pracownika ZUS.

Poświadczenie dokumentów a konkurs na dyrektora szkoły